→ Biologia Definicje 7 → Začnite sa učiť / Stiahnite si MP3 Flashcards

otázka		Odpoveď
fotoautrof začať sa učiť		organizm, który do syntezy zwiazków organicznych z prostych zwiazków nieorganicznych czerpie energię ze światła słonecznego, fotoautrofami sa rośliny, glony i niektóre bakterie.
fotofosforylacja začať sa učiť		wytwarzanie ATP podczas fotosyntezy.
fotoheterotrof začať sa učiť		organizm zdolny do fotosyntezy, lecz nieasymilujacy CO2, więc jako źródło węgla wykorzystujacy zwiazki organiczne; należa tu niektóre bakterie i archeony.
foton začať sa učiť		porcja promieniowania elektromagnetycznego; kwant energii promieniowania.
fotooddychanie, fotorespiracja začať sa učiť		proces zmniejszajacy natężenie fotosyntezy u roślin C3 w goracych okresach lata; zużywa tlen i wytwarza CO2 w wyniku degradacji metabolitów pośrednich cyklu Calvina.
fotoperiodycznie obojętna roślina začať sa učiť		roślina, której kwitinienie zależy nie od długości dnia i nocy, lecz od innych czynników.
fotoperiodyzm začať sa učiť		reakcja fizjologiczna roślin (np. kwitnienie) i zwierzat na zmiany długości dnia i nocy.
fotoreceptor začať sa učiť		(1) narzad zmysłowy wrażliwy na bodźce świetlne. (2) Barwnik, który po zaabsorbowaniu kwantów światła wyzwala reakcję fizjologiczna.
fotosynteza začať sa učiť		proces biologiczny polegajacy na pochłanianiu energii światła słonecznego i przekształcaniu jej w energię chemiczna czasteczek organicznych (np. węglowodanów) syntetyzowanycn z dwutlenku węgla i wody.
fotosystem, fotoukład začať sa učiť		jedna z dwóch jednostek fotosyntetycznych odpowiedzialnych za pochłanianie energii świetlnej i przenoszenie wzbudzonych elektronów; fotosystem I silnie absorbuje światło o długości fali ok. 700 nm, a fotosystem II- ok. 680nm.
fototrof začať sa učiť		organizm wykorzystujacy światło jako źródło energii.
fototropizm začať sa učiť		reakcja ruchowa rośliny polegajaca na kierunkowym wzroście zależnym od położenia źródła światła.
frakcjonowanie komórek začať sa učiť		technika służaca do oddzielania składników komórek przez poddanie ich działaniu siły odśrodkowej (odwirowaniu)
fukoksantyna začať sa učiť		brazowy barwnik karotenoidowy występujacy w komórkach brunatnic, chryzofitów, okrzemek i bruzdnic.
funkcyjna grupa začať sa učiť		grupanatomów nadajaca specyficzne właściwości zwiazkom organicznym, z którymi jest zwiazana; np. grupy: hydroksylowa, karbonylowa, karboksylowa, aminowa, fosforanowa, sulfhydrylowa.
furażowanie optymalne začať sa učiť		sposób pozyskiwania pokarmu pozwalajacy minimalizować koszty i maksymalizować zyski energetyczne.
fuzja trzech genów začať sa učiť		połaczenie trzech osobnych genów w jeden na wczesnym etapie ewolucji eukariontów, charakteryzuje przedstawicieli Unikonta.
G1 faza začať sa učiť		pierwsza część interfazy w cyklu komórkowym; poprzedza fazę S, w której zachodzi synteza DNA.
G2 faza začať sa učiť		część interfazy w cyklu komórkowym; następuje po fazie S (synteza DNA) i poprzedza mitozę.
gady začať sa učiť		gromada kręgowców odznaczajacych się sucha skóra pokryta rogowymi łuskami i przystosowanych do rozmnażania na làdzie; do g. należa m.in. węże, żółwie, krokodyle, jaszczurki. G. nie sa grupa monofiletyczna.
galaretowata otoczka začať sa učiť		jedna z bezkomórkowych osłonek jaj niektórych zwierzat, np. szkarłupni.
gameta I začať sa učiť		dojrzała komórka płciowa; u roślin i zwierzat jest nia komórka jajowa i plemnikowa (plemnik). W rozmnażaniu płciowym plemnik łaczy się z komórka jajowa, tworzac zygotę.
gameta II začať sa učiť		Liczbę chromosomów w gamecie oznacza się symbolem n. Gatunki, które nie sa poliploidami, maja haploidalne (n) gamety i diploidalne (2n) zygoty.
gametangium začať sa učiť		jedno- lub wielokomórkowy organ roślin, protistów i grzybów, gdzie powstaja gamety.
gametofit, pokolenie gametofitu začať sa učiť		pokolenie haploidalne (n) w cyklu życiowym roślin, wytwarzajace gamety.
gametogeneza začať sa učiť		proces prowadzacy do powstania gamet.
gametyczna izolacja začať sa učiť		mechanizm prezygotycznej izolacji rozrodczej uniemożliwiajacy kojarzenie osobników dwóch blisko spokrewnionych gatunków z powodu chemicznych różnic między ich gametami.
gamma-aminomasłowy kwas začať sa učiť		neuroprzekaźnik hamujacy neurony w mózgu i rdzeniu kręgowym.
gardziel začať sa učiť		część przewodu pokarmowego. U wyższych kręgowców połaczona zewnętrznie z jamami ustna i nosowa, a wewnętrznie z przełykiem i krtania, u ludzi gardło.
gardzielowe szpary I začať sa učiť		otwory łaczace jamę gardzieli ze środowiskiem zewnętrznym, wyewoluowały u przodków strunowców jako przystosowanie do odfiltrowywania pokarmu z wody;
gardzielowe szpary II začať sa učiť		w toku dalszej ewolucji przekształciły się w narzady oddechowe (skrzela), obecnie u wielu wodnych kręgowców
gastrula začať sa učiť		wczesny zarodek powstały z blastuli w wyniku gastrulacji, zbudowany z trzech listków zarodkowych.
gastrulacja začať sa učiť		etap rozwoju zarodkowego, kiedy wyodrębniaja się trzy listki zarodkowe (ektoderma, mezoderma i endoderma).
gastryna začať sa učiť		hormon uwalniany przez błonę sśluzowa żoładka; stymuluje komórki główne gruczołów żoładkowych do wydzielania pepsynogenu
gatunek začať sa učiť		-w ujęciu biologicznym- jedna lub więcej populacji, których członkowie moga kojarzyć się i wydawać płodne potomstwo, podczas gdy nie moga krzyżować się z przedstawicielami innego gatunku.
gatunek zagrożony začať sa učiť		gatunek, którego populacja jest mała i grozi mu wymarcie w całym zasięgu lub jego części, chodź wymarcie to nie jest bliskie.
gatunek zagrożony wymarciem začať sa učiť		gatunek o tak małej liczebności, że nie zapewnia mu ona przetrwania w części lub na całym obszarze swojego zasięgu.
gatunkowa różnorodność, bogactwo gatunkowe začať sa učiť		miara względnego znaczenia każdego gatunku w danym zespole.
gazy cieplarniane začať sa učiť		obecne w atmosferze ziemskiej gazy zatrzymujace część ciepła oddawanego przez Ziemię w postaci promieniowania podczerwonego.
gen začať sa učiť		odcinek DNA będacy jednostka informacji genetycznej; zawiera ulegajaca transkrypcji sekwencję zasad (oraz sekwencje regulujace transkrypcję), która determinuje powstanie określonego białka lub RNA o specyficznej funkcji.
gen konstytutywny začať sa učiť		gen ulegajacy ciagłej transkrypcji.
gen regulatorowy začať sa učiť		gen który hamuje lub aktywuje transkrypcję innych genów.
genetyczne badanie przesiewowe začať sa učiť		systematyczna analiza genomu osobników z jednej populacji w poszukiwaniu genotypów i kariotypów mogacych wywołać chorobę genetyczna u nich samych lub u potomstwa.
genetyka začať sa učiť		nauka o dziedziczeniu, bada genetyczne podobieństwa i różnice między rodzicami i potomstwem lub między osobnikami w populacji.
genetyka populacji začať sa učiť		dział genetyki badajacy zmienność genetyczna w populacji i siły, które na nia oddziałuja.
genom I začať sa učiť		pierwotnie cały materiał genetyczny w komórce lub organizmie.
genom II začať sa učiť		G. można definiować w różny sposób, w zależności od kontekstu, np. g. organizmu haploidalnego- całość DNA w jednym haploidalnym zespole chromosomów, a g. mitochondrialny- całkowity DNA w mitochondrium.
genom człowieka začať sa učiť		całkowita informacja genetyczna w komórkach człowieka, zapisana w DNA jadra komórkowego i mitochondriów.
genomika začať sa učiť		nowa dziedzina biologii badajaca całe genomy poszczególnych organizmów w celu poznania wszystkich zawartych w nich genów, zidentyfikowania produktów ich ekspresji- RNA i białek oraz poznania mechanizmów regulacji genetycznej.
genomika funkcjonalna začať sa učiť		badanie ekspresjii genów w komórkach.
genotyp začať sa učiť		całkowita informacja genetyczna organizmu.
gibereliny začať sa učiť		hormony roślinne uczestniczace w wielu aspektach wzrostu i rozwoju roślin (np. wzroście łodygi, kwitnieniu, kiełkowaniu nasion).
glewiki začať sa učiť		typ roślin zarodnikowych o ciele plechowatym bez naczyń, i o cyklu życiowym podobnym do cyklu życiowego mchów.
glicerol začať sa učiť		alkohol trójwęglowy z trzema grupami wodorotlenowymi; jest składnikiem triacylogliceroli, fosfolipidów oraz monoacylogliceroli i diacylogliceroli.
glikogen začať sa učiť		polisacharyd zbudowany z czasteczek glukozy, główny materiał zapasowy w komórkach zwierzęcych, gromadzony głównie w watrobie i w mniejszym stopniu w komórkach mięśniowych.
glikokaliks začať sa učiť		warstwa pokrywajaca powierzchnię komórki zwierzęcej utworzona z polisacharydowych łańcuchów glikoprotein i glikolipidów błony komórkowej.
glikolipid začať sa učiť		lipid połaczony wiazaniami kowalencyjnymi z resztami cukrowymi.
glikoliza začať sa učiť		pierwszy etap oddychania komórkowego, w dosłownym znaczeniu "rozkład cukru". Proces przekształcenia glukozy w pirogronian, czemu towarzyszy wytworzenie ATP.
glikoproteina začať sa učiť		białko polaczone z reszta (ami) curkowa (ymi) wiazaniem (ami) kowalencyjnym (i).
glioksysomy začať sa učiť		organelle w komórkach nasion niektórych roślin, zawieraja zespół enzymów uczestniczacych w przemianie tłuszczów zapasowych w cukry.
globuliny začať sa učiť		grupa białek występujacych m.in. w osoczu krwi; część g. osocza krwi, zwana gammaglobulinami, pełni funkcję przeciwciał.
Glomeromycota začať sa učiť		grupa symbiotycznych grzybów (w randze typu) wchodzacych w mikoryzę arbuskularna z korzeniami wielu roślin.
glony začať sa učiť		nieformalna (sztuczna) grupa zdolnych do fotosyntezy organizmów jednokomórkowych i prostych wielokomórkowych, będacych ważnymi producentami w ekosystemach wodnych.
glukagon začať sa učiť		hormon trzustkowy stymulujacy rozkład glikogenu; powoduje wzrost stężenia glukozy we krwi.
glukoza začať sa učiť		cukier należacy do heksoz, odgrywajacy kluczowa rolę w wielu procesach metabolicznych.
glutaminowy kwas začať sa učiť		aminokwas działajacy jako główny pobudzajacy neuroprzekaźnik w mózgu kręgowców.
główny układ zgodności tkankowej začať sa učiť		grupa genów kodujacych białka błony komórkowej obecne na powierzchni większości komórek i specificzne dla poszczególnych osobników. U człowieka nosi nazwę układu HLA (HLA- human leukocyte antigen).
gniotowe začať sa učiť		niewielki typ nagozalażkowych; pod względem niektórych cech sa podobne do okrytozalażkowych.
Golgiego układ, aparat Golgiego, kompleks Golgiego I začať sa učiť		Organella w postaci stosu spłaszczonych błoniastych woreczków
Golgiego układ, aparat Golgiego, kompleks Golgiego II začať sa učiť		odpowiedzialna głównie za modyfikacje i segregację białek, z których część zostaje uwolniona z komórki, część wbudowana w błonę komórkowa, a pozostałe stanowia enzymy lizosomowe.
gonada začať sa učiť		narzad wytwarzajacy gamety; g. sa jajnik i jadro
gonadotropina kosmówkowa ludzka začať sa učiť		hormon wydzielany przez komórki otaczajace wczesny zarodek; stymuluje ciałko żółte matki (chroni je przed regresja).
gradient stężeń začať sa učiť		różnica w stężeniu substancji między dwoma punktami, np. w poprzek błony komórkowej.
gradualizm začať sa učiť		koncepcja głoszaca, że ewolucja zachodzi w wyniku powolnego i stopniowego gromadzenia zmian genetycznych.
granum začať sa učiť		stos tylakoidów wewnatrz chloroplastu
grasica začať sa učiť		gruczoł dokrewny będacy częścia układu limfatycznego; pełni ważna rolę w odporności komórkowej; w g. dojrzewaja limfocyty T.
grawitropizm, geotropizm začať sa učiť		reakcja roślin na kierunek działania siły grawitacji (siły przyciagania ziemskiego).
gromada začať sa učiť		takson obejmujacy spokrewnione rzędy.
gruczoł krokowy, prostata začať sa učiť		dodatkowy gruczoł płciowy samców niektórych zwierzat wytwarzajacy wydzielinę wchodzaca w skład płynu nasiennego.
grzebienie, kristy začať sa učiť		blaszkowate lub palczaste wpuklenia błony wewnętrznej mitochondrium do jego macierzy.
grzebień nerwowy začať sa učiť		grupa komórek położonych wzdłuż cewki nerwowej, wędrujacych i różnicujacyxh się w różne części zarodka, m.in. w elementy obwodowego układu nerwowego.
grzyb podstawkowy, podstawczak začať sa učiť		grzyb charakteryzujacy się zdolnościa do wytwarzania zarodników podstawkowych (bazydiospor) na podstawce.
grzybnia začať sa učiť		ciało wegetatywne większości grzybów i niektórych protistów (lęgniowców) zbudowane z sieci strzępek.
grzybnia pierwotna začať sa učiť		grzybnia zbudowana z jednojadrowych haploidalnych komórek; wyrasta z zarodnika workowego (askospory) lub podstawkowego (bazydiospory).
grzybnia wtórna začať sa učiť		dikariotyczna grzybnia utworzona w wyniku fuzji dwóch strzępek pierwotnych.
grzyby začať sa učiť		heterotroficzne eukarionty o chitynowych ścianach komórkowych, występujace zwykle w postaci rozgałęzionrj grzybni.
guanina začať sa učiť		azotowa zasada purynowa wchodzaca w skład kwasów nukleinowych i GTP.
guanozynotrifosforan začať sa učiť		czasteczka przenoszaca energię podobnie jak ATP; uwolnienie energii odbywa się dzięki hydrolizie końcowej grupy fosforanowej GTP.
gutacja začať sa učiť		okresowe wydzielanie przez liście kropel wody w warunkach niesprzyjajacych transpiracji (np. gdy atmosfera jest nasycona lub przesycona para wodna).
gwiazdy, gwiazdy podziałowe začať sa učiť		zespoły mikrotubul rozchodzace sie promieniście z biegunów dzielacych się komórek, w których występuja centriole.
habituacja, przywykanie začať sa učiť		sposób uczenia się polegajacy na przyzwyczajeniu do powtarzajacych się lub obojętnych bodźców i zaniechaniu reakcji na nie.
hamowanie na zasadzie sprzężenia zwrotnego začať sa učiť		typ regulacji enzymatycznej, w której akumulacja produktu reakcji hamuje wcześniejsza reakcję danego szlaku metabolicznego. Znane również jako hamowanie przez produkt końcowy.

biologia definicje 7

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.

viac