2. Wirusy - bezkomórkowe formy materii

 0    21 informačný list    olafhajdasz
vytlačiť hrať Skontrolujte sa
 
otázka - Odpoveď -
wirusy -
začať sa učiť
niezwykle małe cząstki zakaźne osiągające wymiary od kilku do kilkuset nanometrów
wirion -
začať sa učiť
pojedyncza kompletna cząsteczka wirusa, występująca w środowisku pozakomórkowym i zdolna do atakowania komórek
cechy wirusów świadczące o przynależności do materii nieożywionej:
začať sa učiť
nie mają budowy komórkowej, nie wykazują funkcji życiowych
cechy wirusów świadczące o przynależności do materii ożywionej:
začať sa učiť
są zbudowane ze związków organicznych występujących tylko w organizmach: białek, lipidów, kwasów nukleinowych
mogą namnażać się w komórkach gospodarza
pojedynczy wirion składa sie z:
začať sa učiť
materiału genetycznego (DNA lub RNA)
białkowej otoczki nazywanej kapsydem
materiałem genetycznym wirusów może być
začať sa učiť
DNA lub RNA, nigdy oba jednocześnie
kapsyd -
začať sa učiť
chroni materiał genetyczny wirusa w środowisku pozakomórkowym oraz umożliwia wirusowi rozpoznanie komórek gospodarza
składa się z niewielkich białkowych jednostek strukturalnych, tzw. kapsomerów
niektóre wirusy mają dodatkową osłonkę zewnętrzną
začať sa učiť
zwykle jest ona zbudowana z lipidów i najeżona glikoproteinami
formy wirusów:
začať sa učiť
pałeczkowata, kulista, bryłowa, bryłowo-spiralna
retrowirusy -
začať sa učiť
wirusy zawierające materiał genetyczny w postaci RNA
większość wirusów roślinnych i zwierzęcych wnika w całości do wnętrza komórki gospodarza
začať sa učiť
inaczej jest w przypadku bakteriofagów, które wstrzykują do komórki kwas nukleinowy, pozostawiając kapsyd na zewnątrz
zainfekowana komórka zwykle ginie, uwalniając znaczną liczbę potomnych cząstek wirusa
cykle infekcyjne wirusów:
začať sa učiť
cykl lityczny - przechodzą go bakteriofagi nazywane zjadliwymi, w stosunkowo krótkim czasie kończy się rozpadem (lizą) zainfekowanej komórki
cykl lizogeniczny - występuje u bakteriofagów łagodnych, nie niszczą one zainfekowanej komórki ani nie powodują jej uszkodzeń, lecz doprowadzają do wbudowania swojego kwasu nukleinowego do jej DNA
budowa wirusa HIV:
začať sa učiť
osłonka lipidowa, glikoproteiny, kapsyd, rdzeń białkowy, dwie nici RNA, odwrotna transkryptaza
odwrotna transkryptaza -
začať sa učiť
wirusowy enzym biorący udział w przepisywaniu RNA wirusa na DNA gospodarza
podstawowe kryteria klasyfikacji wirusów:
začať sa učiť
rodzaj kwasu nukleinowego (DNA lub RNA), jego struktura (jednoniciowy lub dwuniciowy, liniowy lub kolisty, ciągły lub segmentowany) oraz masa cząsteczkowa
morfologia wirionu, m.in. kształt, występowanie lub brak dodatkowej osłonki
rodzaj gospodarza oraz sposób infekcji
kryterium - typ gospodarza:
začať sa učiť
bakteriofagi, wirusy roślinne, wirusy zwierzęce
negatywne znaczenie wirusów:
začať sa učiť
wywołują wiele groźnych chorób u ludzi
atakują rośliny uprawne, powodując starty w rolnictwie
przyczyniają się do strat w hodowli zwierząt
pozytywne znaczenie wirusów:
začať sa učiť
wykorzystywane w biotechnologii jako wektory przenoszące zmodyfikowane DNA do komórek biorcy
stosowane do produkcji szczepionek i surowic
bakteriofagi są wykorzystywane do zwalczania bakterii chorobotwórczych
walka z wirusami -
začať sa učiť
polega głównie na stosowaniu szczepionek
priony -
začať sa učiť
chorobotwórcze białka, pod wpływem nieznanych czynników mogą one zmieniać swą konfigurację przestrzenną, stając się patogenami wywołującymi choroby OUN
wiriody -
začať sa učiť
czynniki zakaźne zbudowane tylko z kwasu nukleinowego - RNA, bez otoczki białkowej, potrafią się samoreplikować, do namnażania wykorzystując enzymy gospodarza

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.