→ Łacina Dla Kasi;*. → Začnite sa učiť / Stiahnite si MP3 Flashcards

otázka		Odpoveď
Prawo do korzystania z rzeczy. začať sa učiť		Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków. začať sa učiť		Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy. začať sa učiť		Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu. začať sa učiť		Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa. začať sa učiť		Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę. začať sa učiť		Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje. začať sa učiť		Reservatio mentalis.
Tak jak... začať sa učiť		quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych. začať sa učiť		Ad probationem.
Elementy czynności prawnej. začať sa učiť		Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich. začať sa učiť		Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane). začať sa učiť		Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego. začať sa učiť		Ex delicto.
Prawo posiadania. začať sa učiť		Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami. začať sa učiť		Expressis verbis.
W sensie szerokim. začať sa učiť		Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą. začať sa učiť		Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej. začať sa učiť		Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt. začať sa učiť		Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. začať sa učiť		Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"]. začať sa učiť		Modus.
Prawa na rzeczy cudzej. začať sa učiť		Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. začať sa učiť		Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. začať sa učiť		Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. začať sa učiť		Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena]. začať sa učiť		Superficies.
Niewłaściwość sądu. začať sa učiť		Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!). začať sa učiť		De lege lata.
W szerokim znaczeniu. začať sa učiť		Sensu largo.
Z tytułu darowania. začať sa učiť		Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo. začať sa učiť		Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn. začať sa učiť		Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób. začať sa učiť		Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą). začať sa učiť		Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia). začať sa učiť		Ex tunc.
Słowami ustawy. začať sa učiť		Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego). začať sa učiť		Computatio civilis.
Coś ponad. začať sa učiť		Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu). začať sa učiť		Dies ad quem.
Gatunek nie ginie. začať sa učiť		Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!). začať sa učiť		De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu). začať sa učiť		Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji. začať sa učiť		Lex imperfecta.
Obok ustawy. začať sa učiť		Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne. začať sa učiť		Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie. začať sa učiť		Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich. začať sa učiť		Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast). začať sa učiť		Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej. začať sa učiť		Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie. začať sa učiť		Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś. začať sa učiť		Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci. začať sa učiť		Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym. začať sa učiť		Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną. začať sa učiť		Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków. začať sa učiť		Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby. začať sa učiť		Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta). začať sa učiť		Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne. začať sa učiť		Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze. začať sa učiť		Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich. začať sa učiť		Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości. začať sa učiť		Species.
Z samego faktu. začať sa učiť		Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego. začať sa učiť		Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka. začať sa učiť		Prima facie.
Długi zwyczaj začať sa učiť		Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności. začať sa učiť		Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania. začať sa učiť		Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności. začať sa učiť		Lex perfecta.
Przywilej pisania. začať sa učiť		Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo. začať sa učiť		Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny). začať sa učiť		Lex specialis.
Jakim prawem. začať sa učiť		Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy). začať sa učiť		Praesumptio facti.
Glosa. začať sa učiť		Glossa.
Glosa na marginesie. začať sa učiť		Glossa marginalis.
Glosa między wierszami. začať sa učiť		Glosa interlinealis.
Prawo książęce. začať sa učiť		Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi. začať sa učiť		Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię. začať sa učiť		Per analogiam.
Formuła procesu. začať sa učiť		Formula processus.
Miejsce rynku / sądu. začať sa učiť		Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące. začať sa učiť		Ius dispositivum.
Wbrew ustawie. začať sa učiť		Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy. začať sa učiť		Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi. začať sa učiť		Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo. začať sa učiť		Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy. začať sa učiť		Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne). začať sa učiť		Ultrisque iuris.
Prawo powszechne. začať sa učiť		Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie. začať sa učiť		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim. začať sa učiť		Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego. začať sa učiť		Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos. začať sa učiť		Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe. začať sa učiť		Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące. začať sa učiť		Ius cogens.
Agora / Rynek. začať sa učiť		Forum
Z przeciwieństwa. začať sa učiť		A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne). začať sa učiť		Ius particulare.
Sąd, który można wybrać. začať sa učiť		Forum liberum.
Cel ustawy. začať sa učiť		Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa. začať sa učiť		Analogia iuris.
Między stronami. začať sa učiť		Inter partes.
Sprawiedliwość. začať sa učiť		Iustitia.
Wódz / książę. začať sa učiť		Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3). začať sa učiť		Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi. začať sa učiť		Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku. začať sa učiť		Genus.
Ustawa ogólna. začať sa učiť		Lex generalis.
Z mocy prawa. začať sa učiť		Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu. začať sa učiť		Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy. začať sa učiť		Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu. začať sa učiť		Privilegium fori.
Z definicji. začať sa učiť		Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni. začať sa učiť		Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie). začať sa učiť		Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie. začať sa učiť		Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe začať sa učiť		Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane. začať sa učiť		Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane. začať sa učiť		Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa. začať sa učiť		Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą. začať sa učiť		Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę. začať sa učiť		Legem ferre.
Wynika z kontraktu. začať sa učiť		Ex contractu.
Źródła prawa. začať sa učiť		Fontes iuris.
Źródła powstania prawa. začať sa učiť		Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa. začať sa učiť		Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski začať sa učiť		Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz. začať sa učiť		Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i... začať sa učiť		Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą. začať sa učiť		Ius disponendi.
Porozumienie. začať sa učiť		Consensus.
Z pomocą samego porozumienia. začať sa učiť		Solo consensus.
Prawo nieograniczone. začať sa učiť		Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia. začať sa učiť		In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy. začať sa učiť		Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje. začať sa učiť		Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć. začať sa učiť		Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada. začať sa učiť		Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność. začať sa učiť		Dominium.
Własność użytkowa (wasalna). začať sa učiť		Dominium utile.
Własność zwierzchnia. začať sa učiť		Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna. začať sa učiť		Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania. začať sa učiť		Actio negatoria.
Skarga wydobywcza. začať sa učiť		Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie"). začať sa učiť		Confusio.
Przekazanie klucza. začať sa učiť		Traditio clauium.
Czynić dobrze. začať sa učiť		Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe. začať sa učiť		Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać. začať sa učiť		Possessio vitiosa
Siłą začať sa učiť		Vi
Potajemnie začať sa učiť		Clam
Oddać na żądanie začať sa učiť		Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania. začať sa učiť		Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy. začať sa učiť		Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego. začať sa učiť		Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników). začať sa učiť		Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo. začať sa učiť		Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela. začať sa učiť		Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw. začať sa učiť		Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu. začať sa učiť		Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora. začať sa učiť		Constitutum possesorium.
Symbol kupna. začať sa učiť		Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu. začať sa učiť		Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny. začať sa učiť		Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego. začať sa učiť		Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś. začať sa učiť		Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie. začať sa učiť		Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy. začať sa učiť		Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy. začať sa učiť		Animus.
Dziedziczenie z testamentu. začať sa učiť		Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości) začať sa učiť		Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy). začať sa učiť		Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami) začať sa učiť		Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany. začať sa učiť		Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy. začať sa učiť		Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze. začať sa učiť		Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku. začať sa učiť		Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo. začať sa učiť		Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku). začať sa učiť		Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji) začať sa učiť		Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę. začať sa učiť		Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć. začať sa učiť		Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy. začať sa učiť		Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety. začať sa učiť		Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się. začať sa učiť		Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium. začať sa učiť		Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego. začať sa učiť		Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala). začať sa učiť		Dominium utile.
Własność niepodzielna. začať sa učiť		Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz. začať sa učiť		Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby. začať sa učiť		Usus.
Wydanie przez kartę. začať sa učiť		Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału) začať sa učiť		Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny. začať sa učiť		Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści. začať sa učiť		Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów. začať sa učiť		In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów. začať sa učiť		In stirpes.
Z myślą, że to testament. začať sa učiť		Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu. začať sa učiť		Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne. začať sa učiť		Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny. začať sa učiť		Favor libertatis.
Przebłyski świadomości. začať sa učiť		Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie. začať sa učiť		Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy. začať sa učiť		Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy. začať sa učiť		Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy. začať sa učiť		Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań. začať sa učiť		Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu. začať sa učiť		Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu. začať sa učiť		Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej. začať sa učiť		Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej. začať sa učiť		Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty. začať sa učiť		Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku. začať sa učiť		Hereditatis petitio.
Małżeństwo. začať sa učiť		Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny. začať sa učiť		Patrimonium.
Przeszkoda. začať sa učiť		Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca. začať sa učiť		Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa. začať sa učiť		Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska. začať sa učiť		Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa. začať sa učiť		Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli. začať sa učiť		Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny. začať sa učiť		Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa. začať sa učiť		Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn) začať sa učiť		Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany. začať sa učiť		Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione. začať sa učiť		Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane. začať sa učiť		Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa. začať sa učiť		Nulla humana potestas.
Oddzielenie. začať sa učiť		Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym. začať sa učiť		Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu. začať sa učiť		Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała. začať sa učiť		Separatio perpetua.
Separacja czasowa. začať sa učiť		Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego. začať sa učiť		Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna. začať sa učiť		Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo. začať sa učiť		Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność. začať sa učiť		Impotentia.
Niemożność współżycia. začať sa učiť		Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność. začať sa učiť		Impotentia generandi.
Dzieci. začať sa učiť		Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża. začať sa učiť		Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia. začať sa učiť		Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe) začať sa učiť		Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.) začať sa učiť		Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest) začať sa učiť		Matrimonium putativum.
Przysposobienie. začať sa učiť		Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami. začať sa učiť		Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego. začať sa učiť		Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny. začať sa učiť		Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę. začať sa učiť		Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne. začať sa učiť		In vivo.
Zapłodnienie sztuczne. začať sa učiť		In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym. začať sa učiť		In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie. začať sa učiť		Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa). začať sa učiť		Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich. začať sa učiť		Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów. začať sa učiť		Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury. začať sa učiť		Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania. začať sa učiť		Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom. začať sa učiť		Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe. začať sa učiť		Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami. začať sa učiť		Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną. začať sa učiť		Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą. začať sa učiť		Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa. začať sa učiť		Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie. začať sa učiť		Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda. začať sa učiť		Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych. začať sa učiť		Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów. začať sa učiť		Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie. začať sa učiť		Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa. začať sa učiť		Vinculum iuris.
Wierzyciel. začať sa učiť		Creditor.
Dłużnik. začať sa učiť		Debitor.
Zobowiązywać. začať sa učiť		Obligare.
Zobowiązanie. začať sa učiť		Obligatio.
Świadczenie w naturze. začať sa učiť		In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej. začať sa učiť		Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa. začať sa učiť		Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności začať sa učiť		dare.
Uczynić. začať sa učiť		Facere.
Zaniechać. začať sa učiť		Non facere.
Znosić. začať sa učiť		Pati.
Być zobowiazanym do... začať sa učiť		Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.) začať sa učiť		Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych. začať sa učiť		Ius variandi.
Upoważnienie przemienne. začať sa učiť		Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne. začať sa učiť		Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo. začať sa učiť		Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona. začať sa učiť		Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona. začať sa učiť		Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie. začať sa učiť		Lucrum cessans.
cena začať sa učiť		PRETIUM
cena rynkowa začať sa učiť		pretium commune
cena jednostkowa začať sa učiť		pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna) začať sa učiť		pretium affectionis
prawo miarkowania začať sa učiť		ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem) začať sa učiť		compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy začať sa učiť		ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika) začať sa učiť		ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania začať sa učiť		datio in solutum
drogą faktów dokonanych začať sa učiť		via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej začať sa učiť		pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny začať sa učiť		negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela) začať sa učiť		lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana) začať sa učiť		contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna) začať sa učiť		pactum de contrahendo
umów należy dochowywać začať sa učiť		pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią) začať sa učiť		rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy začať sa učiť		exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp začať sa učiť		dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima) začať sa učiť		culpa
wina w wyborze začať sa učiť		culpa in eligendo
wina strzeżenia začať sa učiť		culpa custodiendo
siła wyższa začať sa učiť		vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć začať sa učiť		cui humana infirmitas resistere
odnowienie začať sa učiť		novatio
przekazanie dóbr začať sa učiť		cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy začať sa učiť		pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia začať sa učiť		cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie. začať sa učiť		Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia. začať sa učiť		Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają. začať sa učiť		Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie. začať sa učiť		Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda. začať sa učiť		Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą. začať sa učiť		Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje. začať sa učiť		Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego. začať sa učiť		in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw. začať sa učiť		Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było. začať sa učiť		Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa... začať sa učiť		Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę. začať sa učiť		Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego. začať sa učiť		Crimen
przestępstwo prawa prywatnego. začať sa učiť		delict.
Przestępstwo, także grzech. začať sa učiť		peccatum.
przestępstwo, bezprawie. začať sa učiť		Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości. začať sa učiť		Delicta iuris gentium.
Ofiara. začať sa učiť		Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej) začať sa učiť		Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję) začať sa učiť		Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej. začať sa učiť		Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy. začať sa učiť		Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej. začať sa učiť		Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona. začať sa učiť		Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć. začať sa učiť		Vis absoluta.
Siła nagła. začať sa učiť		Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni. začať sa učiť		Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły. začať sa učiť		Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany. začať sa učiť		Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe. začať sa učiť		Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania. začať sa učiť		Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca. začať sa učiť		Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich. začať sa učiť		Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji. začať sa učiť		Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu. začať sa učiť		Prorogatio fori.
Zarzuty. začať sa učiť		Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie. začať sa učiť		Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka. začať sa učiť		Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody. začať sa učiť		Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź. začať sa učiť		Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp. začať sa učiť		Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment. začať sa učiť		Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy. začať sa učiť		Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza začať sa učiť		Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki. začať sa učiť		ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. ` začať sa učiť		Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji. začať sa učiť		Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd. začať sa učiť		De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem. začať sa učiť		Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury. začať sa učiť		Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!! začať sa učiť		Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!! začať sa učiť		Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje. začať sa učiť		professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu. začať sa učiť		Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu. začať sa učiť		Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo začať sa učiť		actio Pauliana
kupno różnych rzeczy začať sa učiť		emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej) začať sa učiť		emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii) začať sa učiť		emptio spei
rzeczy będące w obrocie začať sa učiť		res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom) začať sa učiť		res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego začať sa učiť		cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone začať sa učiť		dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność) začať sa učiť		pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy začať sa učiť		pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie) začať sa učiť		emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy začať sa učiť		pactum de retroemendo
kontrakt najmu začať sa učiť		LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy začať sa učiť		rei
dzieła (płaci się za efekty) začať sa učiť		operis
pracy (liczy się gotowość do pracy) začať sa učiť		operarum
daje rzeczy w najem začať sa učiť		locator
bierze w posiadanie začať sa učiť		conductor
czynsz začať sa učiť		merx
kontrakt przechowania začať sa učiť		depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku začať sa učiť		depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie začať sa učiť		contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia začať sa učiť		negotiorum gestio
kontrakt zlecenia začať sa učiť		mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności začať sa učiť		conditionum
wola pozostawania w spółce začať sa učiť		affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji začať sa učiť		tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny začať sa učiť		pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi začať sa učiť		iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd začať sa učiť		lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób začať sa učiť		iudicium- actus trium personarum
powód (osoba) začať sa učiť		actor
sędzia začať sa učiť		iudex
pozwany začať sa učiť		reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona začať sa učiť		Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany začať sa učiť		domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda začať sa učiť		nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających začať sa učiť		vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron začať sa učiť		ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu začať sa učiť		ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu začať sa učiť		post litem natam!!!
uwiecznienie sądu začať sa učiť		perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy začať sa učiť		legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu začať sa učiť		legitimatio ad processum

Łacina dla Kasi;*.

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.

viac