otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
hormony wydzielane przez przysadkę, odgrywające kluczową rolę w regulacji czynności układu dokrewnego
|
|
|
ujemne sprzężenie zwrotne w układzie dokrewnym začať sa učiť
|
|
mechanizm hamowania wydzielania hormonu przez jego nadmiar
|
|
|
praca przysadki jest regulowana... začať sa učiť
|
|
przez układ nerwowy za pośrednictwem podwzgórza, będącego częścią mózgowia, które łączy się z przednim platem przysadki za pomocą tzw. wrotnego układu przysadki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
proces wytwarzania hormonów przez komórki nerwowe
|
|
|
z tylnym płatem przysadki podwzgórze jest połączone... začať sa učiť
|
|
za pomocą neuronów, które wytwarzają wazopresynę i oksytocynę, które są przekazywane za pośrednictwem neuronów do tylnego płata przysadki, magazynowane i w razie potrzeby uwalniane
|
|
|
działanie tyreoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
działanie gonadoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
działanie kortykoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
działanie somatoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
działanie somatostatyny - začať sa učiť
|
|
hamuje uwalnianie hormonu wzrostu
|
|
|
działanie prolaktoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
hamuje uwalnianie prolaktyny
|
|
|
działanie melanoliberyny - začať sa učiť
|
|
|
|
|
działanie melanostatyny - začať sa učiť
|
|
hamuje uwalnianie melanotropiny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wzmaga zwrotne wchłanianie wody z kanalików nerkowych, co powoduje zwiększenie objętości płynów ustrojowych, a zmniejszenie objętości moczu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powoduje skurcze mięśni gładkich macicy (z tego powodu podaje się ją w celu wywołania lub przyspieszenia porodu), wydzielanie mleka i skurcze nasieniowodów podczas ejakulacji
|
|
|
regulacja pracy tarczycy jako przykład ujemnego sprzężenia zwrotnego: začať sa učiť
|
|
podwzgórze > hormon uwalniajcy (tyreoliberyna) > przysadka > hormon tropowy pobudzający tarczycę do wydzielania właściwych jej hormonów > tarczyca (gruczoł docelowy) > tyroksyna i trijodotyronina (hormony gruczołu docelowego)
|
|
|
podział hormonów ze względu na budowę chemiczną: začať sa učiť
|
|
-zbudowane z aminokwasów: pochodne aminokwasów (tryptofanu i tyrozyny), np. melatonina, tyroksyna, trijodotyronina, adrenalina, noradrenalina; peptydowe, np. adrenokortykotropina, melanotropina, wazopresyna, oksytocyna, kalcytonina, parathormon, insulina, glukagon; białkowe np. hormony podwzgórza i przysadki -steroidowe - syntetyzowane z cholesterolu, np. hormony kory nadnerczy oraz hormony płciowe wydzielane przez jądra i jajniki
|
|
|
wspólna cecha układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
regulują podstawowe procesy życiowe organizmu
|
|
|
łącznik pomiędzy układem hormonalnym a układem nerwowym začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
- układ hormonalny. Podwzgórze wytwarza liberyny i statyny, które regulują czynność wewnątrzwydzielniczą przysadki. Hormony tropowe przysadki działają na gruczoły obwodowe, które wytwarzają odpowiednie hormony działające na narządy docelowe - układ autonomiczny. Podwzgórze przekazuje impulsy nerwowe do odpowiednich struktur układu autonomicznego, który kieruje pracą narządów docelowych
|
|
|
porównanie budowy układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
hormonalny - kilka narządów o odmiennej budowie tkankowej, brak połączeń między narządami nerwowy - głównie tkanka nerwowa łącząca również wszystkie narządy tego układu
|
|
|
porównanie szybkości przekazywania informacji układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
hormonalny - mała, taka jak prędkość przepływu krwi w naczyniach nerwowy - duża, zwykle kilkadziesiąt metrów na sekundę
|
|
|
porównanie szybkości reakcji organizmu na działanie układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
hormonalny - reakcja następuje po dłuższym czasie (po kilku minutach, godzinach lub dłużej) nerwowy - reakcja natychmiastowa (w ciągu milisekund)
|
|
|
porównanie sposobu przekazywania informacji układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
hormonalny - za pomocą przekaźników chemicznych - hormonów nerwowy - za pomocą impulsów nerwowych
|
|
|
porównanie czasu działania na organizm układu hormonalnego i nerwowego začať sa učiť
|
|
hormonalny - długotrwały (nawet kilka tygodni)
|
|
|
hormony będące pochodnymi aminokwasów, a także hormony peptydowe i białkowe... začať sa učiť
|
|
jako rozpuszczalne w wodzie, nie są w stanie pokonać błony komórki i przedostać się do jej wnętrza. Łączą się one z receptorami błonowymi, co powoduje zmianę struktury tkwiącego w błonie białka G i umożliwia jego związanie się z enzymem błonowym (cyklazą adenylową), a następnie jego aktywację. W efekcie następuje przemiana ATP w cAMP (cykliczny AMP), który inicjuje ciąg reakcji biochemicznych, a to ostatecznie prowadzi do zmiany aktywności komórki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
są związkami rozpuszczalnymi w tłuszczach, dlatego łatwo przenikają przez błonę komórkową do wnętrza komórki. Tam tworzą połączenie z odpowiednimi receptorami cytoplazmatycznymi komórki docelowej kompleks hormon-receptor jest transportowany do jądra komórkowego, w którym reguluje syntezę białek, głównie enzymatycznych, decydujących o zmianie aktywności komórki również hormony będące pochodnymi aminokwasu tyrozyny (trójjodotyronina i tyroksyna) mogą przenikać przez błony komórkowe. Dostają się do wnętrza komórki za pomocą specjalnych białek transportujących
|
|
|
etapy przekazywania sygnału do komórki hormonów peptydowych i białkowych začať sa učiť
|
|
1. połączenie hormonu z receptorami w błonie komórkowej 2. przekazanie sygnału do wnętrza komórki, co zapoczątkowuje ciąg reakcji biochemicznych 3. zmiana aktywności komórki
|
|
|
etapy przekazywania sygnału do komórki hormonów steroidowych začať sa učiť
|
|
1. przeniknięcie hormonu przez błonę komórkową 2. połączenie hormonu z receptorami cytoplazmatycznymi komórki docelowej 3. transport kompleksu hormon-receptor do jądra komórki 4. regulacja syntezy białek, decydujących o zmianie aktywności komórki
|
|
|
