otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
1) Barwienie histochemiczne 2) Immunohistochemia 3) Hybrydyzacja fluorescencyjna insitu, testy genetyczne
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
• 10% formalina buforowana w temperaturze pokojowej • pH 7,2 • czas utrwalania: 6-24 h • stosunek tkanki do utrwalacza 1:20 • formalinę mieszamy, musi być świeża • szybkość penetracji formaliny 1mm/h
|
|
|
2. Utrwalanie chemiczne podstawy utrwalania začať sa učiť
|
|
zatrzymanie metabolizmu i zapobieganie zmianom autolitycznym, związanie i wytrącenie, utwardzenie materiału, powstanie wiązań krzyżowych między białkami
|
|
|
Ocena materiału diagnostycznego začať sa učiť
|
|
a) Makroskopowo (materiał, pośmiertnie) b) Mikroskopowo (śródoperacyjnie, pooperacyjnie, pośmiertnie, biopsja gruboigłowa, treapnobiopsja) c) Materiał cytopatologiczny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Pobranie materiału (zaraz po śmierci/ za życia, mały) → utrwalanie → płukanie w wodzie → odwadnianie → płyny pośrednie → do parafiny ciekłej → formowanie bloczków → krojenie na mikrotomach
|
|
|
Pobranie materiału (zaraz po śmierci/ za życia, mały) → utrwalanie → płukanie w wodzie → odwadnianie → płyny pośrednie → do parafiny ciekłej → formowanie bloczków → krojenie na mikrotomach začať sa učiť
|
|
→ skrawek na szkiełku podstawowym → odparafinowanie → nawadnianie → barwienie
|
|
|
II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny začať sa učiť
|
|
• Współczesna patologia XIX w (Witanowski, Virchow, Nowakowski) • Hipokrates- pierwszy opis raka • Michał Anioł w średniowieczu robił sekcje cichcem • XVII/XVIII – teatra anatomiczne (lekarz z dużym kapeluszem)
|
|
|
II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny začať sa učiť
|
|
• Dzwonki na nagrobkach- sposób komunikacji dla zmarłych, który rzekomo przypadkowo zostali pochowani żywcem • Szkoła wiedeńska – stara (obserwowanie...
|
|
|
II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny začať sa učiť
|
|
• Virchow + van Leeuwenhoek- ojcowie patomorfologii Wdmuchiwanie tytoniu (np. przez rurkę do odbytu) jako środek znieczulający
|
|
|
Techniki w patomorfologii začať sa učiť
|
|
Autopsje, biopsje (podczas operacji), badania mikro- i makro-skopowe, barwienie H-E, utrwalanie w formalinie, histochemia (barwienie), immunohistochemia (antygen + przeciwciało), mikroskopy skaningowe
|
|
|
Techniki w patomorfologii začať sa učiť
|
|
cytofotometria (określanie ilości komórek, np. przy chłoniakach), obraz mikroskopowy, laser mikroskopowy konfokalny, badania molekularne (przy np. chłoniaku Burkitta, sarcoma synoviale) 3
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Efekt torowania – ktoś kieruje naszym sposobem myślenia, nakłada założenie, które dalej ogranicza nasze myślenie (przykład: poszukaj myszy na obrazku- zakładamy, że mysz jest, podczas gdy eliminujemy opcję tego, że jej w ogóle nie ma na obrazku)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Heurystyka- wnioski na podstawie doświadczenia i emocji= błędy poznawcze • Heurystyka dostępności – rozpoznajemy i szukamy tylko to, co znamy (branie pod uwagę prawdopodobieństwa zdarzeń
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Heurystyka reprezentatywności – dopasowywanie sytuacji do opcji, która nam najbardziej pasuje – dążenie do rozpoznania przypadku z którym już się spotkaliśmy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania – wnioskowanie na postawie zakotwiczonej informacji, następnie wnioskowanie na jej podstawie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
efekt morfologiczny nadmiernej sytuacji fizjologicznej/ działania patologicznego czynnika stresowego→ zaburzenie homeostazy, przystosowanie się komórek
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Etiologia → objawy→ powikłania
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Miażdżyca, zakrzep, zator → duszności ból w klatce piersiowej, niepokój, mdłości → obrzęk płuc ▪ zmiana ogniskowa powyżej 1 cm nazywana jest zawałem mięśnia sercowego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zawał gołym okiem- po 24 h, pierwsze zmiany po 12 h (zanik jądra, kwasochłonne komórki; zmiany w mitochondriach, lizosomach); po 4-6 h nie widać nic
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
↑ p hydrostatycznego (przez niewydolność lewej komory serca→ zastój w małym krążeniu), ↓p onkotycznego, zawał mięśnia sercowego → duszność •
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
S. aureus → zaskórniki, pryszcze → zaburzenie wyglądu zewnętrznego
|
|
|
c) czynnik, który powoduje przerwanie integralności komórek= zmiany nieodwracalne • začať sa učiť
|
|
Odwracalne zmiany: rozrost, przerost, metaplazja, stłuszczenie, obrzęk • Nieodwracalne: martwica, apoptoza, autofagia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
miana na poziomie genetycznym, nieodwracalna; komórka odróżnicowuje się, staje się niepodatna na sygnały d
|
|
|
Przykłady zmian adaptacyjnych začať sa učiť
|
|
Kardiomiocyt Nadmierne ciśnienie, wzrost obciążania → wzmożona praca → przerost mięśnia Niedotlenienie mięśnia → komórka przestaje pracować, ATP nie tworzy się → zakłócenie ATP-azy → zakłócenie balansu jonowego → wypływ wody z komórek
|
|
|
Dlaczego praca w warunkach beztlenowych nie może trwać długo? začať sa učiť
|
|
Mało energii pozyskiwanej w sposób beztlenowy • Spadek poziomu glikogenu • Brak obmywania tkanki przez krew (brak wymywania metabolitów → kwasowe pH)
|
|
|
Dlaczego praca w warunkach beztlenowych nie może trwać długo? začať sa učiť
|
|
↑kwasowości → zmiana struktury jąder • Ograniczenie produkcji białek → odczepienie rybosomów od siateczki
|
|
|
Reakcja na czynnik stresowy začať sa učiť
|
|
Czynnik → faza alarmowa → zatrzymanie → próba kompensacji → stan wzmożonego działania (nadaktywności) → odpoczynek → równowag
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Niedokrwienie – niedotlenienie + zaburzenie perfuzji tkanek → zaburzenie usuwania metabolitów, uszkadzanie przez RTF ▪ Ognisko uszkodzenia > obszar bezpośrednio uszkodzony
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Uszkodzenie komórki → przerwanie ciągłości błony komórkowej → uwolnienie Ca2+→ połączenie Ca2+ z enzymami → martwica (wynika z uaktywnienia własnych enzymów, trawienie przez obce enzymy „heteroliza” g
|
|
|
Uszkodzenia podczas zmian adaptacyjnych začať sa učiť
|
|
• Błony komórkowe (utrata bariery izolującej od środowiska) • Mitochondria (zakłócenie fosforylacji oksydacyjnej)
|
|
|
2. Rodzaje zmian adaptacyjnych začať sa učiť
|
|
b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki a) Zwyrodnienie wodniczkowe = obrzęk
|
|
|
a) Zwyrodnienie wodniczkowe = obrzęk začať sa učiť
|
|
Zatrzymanie ATP-azy→ zaburzenia elektrolitowe → napływ wody do komórki → pęknięcie komórki • Komórka piankowata (utrata cytoplazmy) • Przy gorączce, zaburzeniach metabolizmu (przedawkowanie leków), zapaleniu
|
|
|
b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki začať sa učiť
|
|
Sposób na przebudowanie organizmu, regulowanie ilości komórek, fizjologiczny • Nie powoduje zapalenia • Mutacja p53 uniemożliwia zajście apoptozy
|
|
|
b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki začať sa učiť
|
|
Ścieżkę wewnętrzną ▪ Ścieżkę zewnątrzpochodną (krótsza, komórki zapalne- LCT, trudniejsza do zablokowania; np. dojrzewanie LT i eliminacja tych niewydarzonych
|
|
|
