Geneza widowisk teatralnych teatru greckiego: začať sa učiť
|
|
1.Święta ku czci Dionizosa: -wiejskie Dionizje, -Wielkie Dionizje,(rozpoczynały się Dytyrambem) -z okazji Wielkich Dionizji wystawiano tragedie, -Małe Dionizje miały charakter ludowej biesiady, z tego wyłoniła się komedia -źródła tragedii: obrzędy religijne, wierzenia Greków, mitologia
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-(z gr. trygos "Kozioł", ode "pieśń"), gatunek dramatu, istotą akcji jest nierozwiązywalny konflikt między wolnością i dążeniem wybitnej jednostki a siłami wyższymi: bóstwem, losem, prawami historii, interesem społecznym, normą moralną itd. Konflikt ten nieuchronnie prowadzi do klęski
|
|
|
začať sa učiť
|
|
- jedna z modelowych sytuacji ludzkich, nierozwiązywalny konflikt pomiędzy wartościami; koniecznościami określającymi życie bohatera pozbawionego możliwości dokonania w śród nich jakiegokolwiek dla siebie pomyślnego wyboru. Działalność człowieka wynika: - ze zdeterminowania przez fatum: wyrok boski, ślepe prawo natury (dziedziczność) - z racji równorzędnych uczucie- rozum honor- miłość obowiązek rodziny- obowiązek narodowy
|
|
|
začať sa učiť
|
|
- bohater jest jednostką wolną, zmuszoną do dokonywania wyborów, na ogół miedzy wartościami wykluczającymi się. Sam więc akt wyboru, niezależnie od tego, którą wartość wybrał, staje się jego winą tragiczną, która prowadzi do katastrofy.
|
|
|
ironia tragiczna (ironia losu) začať sa učiť
|
|
- czyny bohatera wbrew jego wiedzy i woli prowadzą do katastrofy, wynika ona z przeciwieństwa między świadomością bohatera, a jego nieoczywistą sytuacją, która przedstawia dramat i która znana jest widzowi.
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-pycha, duma, zarozumiałość bohatera, wyzwanie bogów, które ściąga na niego karę
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wzbudzanie litości i trwogi a przez to katharsis- doprowadzenie do oczyszczenia
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dzieli się na partie wykonywanie przez: -chór: Parados, Stasimon, Eksodos, -przez aktorów: Prolog, Epeisodion
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-wygłaszany przez jednego z bohaterów, dotyczy okoliczności poprzedzających właściwą akcję, np. czas, miejsce, tło konfliktu, przeszłość bohaterów
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-pierwsza pieśń wykonywana przez chór wychodzący na orchestrę po skończonym prologu
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-akt lub scena, dialog lub monolog wygłoszony przez aktorów
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-pieśń chóru znajdującego się na orchestrze, następuje po Epeisodionie
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-końcowa pieśń śpiewana przez chór w chwili zejścia z orchestry, jest podsumowaniem akcji i moralistycznych komentarzy
|
|
|
začať sa učiť
|
|
1. Opowiadanie wydarzeń- komentowanie ich. 2. Ocenianie postaw bohaterów. 3. Uczestniczenie w akcji. 4. Wypowiadanie uogólnień dotyczących życia.
|
|
|
začať sa učiť
|
|
1. akcji (jeden wątek) 2. Czasu (24h) 3. Miejsca
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-styl wysoki, -doniosły temat, -znacząca pozycja społeczna bohaterów
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-Ajschylos, -Sofokles, -Eurypides -Arystoteles(komedie)
|
|
|