STAROŻYTNOŚĆ; Grecja-pojęcia

 0    105 informačný list    Meridon
stiahnuť mp3 vytlačiť hrať Skontrolujte sa
 
otázka język polski Odpoveď język polski
Kabotaż
začať sa učiť
Grecka żegluga przybrzeżna
Metojkowie
začať sa učiť
W Atenach obcy przybysze; kupcy lub rzemieśnicy
Agora
začať sa učiť
Miejsce spotkań Zgromadzenia Ludowego
polis
začať sa učiť
miasto-państwo
Amfiktionia
začať sa učiť
Związek polis w celach ochrony wspólnego miejsca kultu
Symmahia
začať sa učiť
Związek polis o charakterze militarnym
Apoikia
začať sa učiť
Nowo założona kolonia
Metropolia
začať sa učiť
Polis zakładające kolonię
Archontowie
začať sa učiť
Najwyżsi urzędnicy ateńscy okresu arystokracji, wybierani na rok w liczbie 9. Wyznaczali strategów.
Areopag
začať sa učiť
Najwyższa rada ateńska, złożona z byłych archontów, wybierana dożywotnio. Najwyższa władza sądownicza i polityczna; sąd w sprawach o zabójstwo i kontrola nad archontami.
Drakon
začať sa učiť
Pierwszy prawodawca Aten, twórca kodeksu karnego.
Solon
začať sa učiť
Archont, przeprowadził reformę ustrojową; podział społ. na 4 klasy majątkowe, reforma miar i wag, stworzenie Rady 400 i sądu przysięgłych. Ograniczył rolę areopagu do czuwania nad moralnością i obyczajami.
Klejstenes
začať sa učiť
Archont, zapoczątkował demokrację ateńską; podział Attyki na 3 okręgi, wpr. demów i fyli oraz sądu skorupkowego, stw. Rady 500, reforma nazwiska.
Perykles
začať sa učiť
Ateński polityk i reformator; wpr. zasadę odpłatności urzędów, podział Rady 500, budowa Partenonu, prawo o obywatelstwie.
Zgromadzenie Ludowe
začať sa učiť
Zgromadzenie obywateli powyżej 20. roku życia, ok. 40 razy do roku, głosowanie przez podniesienie ręki.
Rada 500
začať sa učiť
Stworzona przez Klejstenesa i rozwinięta przez Peryklesa, podzielona na 10 wydziałów. Zwoływała Zgr. Ludowe, opracowywała wnioski.
Hoplici
začať sa učiť
Ciężkozbrojni piechurowie spartańscy.
Heloci
začať sa učiť
Pozbawiona praw ludność zależna, uprawiająca ziemię.
Periojkowie
začať sa učiť
Wolna ludność Sparty bez praw politycznych.
Krypteje
začať sa učiť
Pacyfikacje wiosek helockich, przeprowadzane przez młodych wojowników spartańskich.
Geruzja
začať sa učiť
28-osobowa spartańska rada starszych+dwóch królów, w wieku ponad 60 lat, wybierana dożywotnio. Kontrolowała królów i sądziła w sprawach karnych. Prawo weta wobec apelli
Apella
začať sa učiť
Zgromadzenie ludowe spartiatów powyżej 30-tego roku życia. Przyjmowała lub odrzucała wnioski poprzez okrzyk, bez dyskusji.
Eforowie
začať sa učiť
5 urzędników spartańskich, równorzędni wobec królów, wybierani na rok. Kompetencje w zakresie finansów, sądownictwa, kontroli królów i urzędników.
Satrapie
začať sa učiť
Perskie jednostki administracyjne, podległe satrapom.
Milet
začať sa učiť
Miejsce powstania Greków małoazjatyckich przeciw uciskowi perskiemu. Przyczyna wojen grecko-perskich.
Datys i Artafernes
začať sa učiť
Dowódcy perscy w bitwie pod Maratonem.
Maraton
začať sa učiť
Miejsce bitwy grecko-perskiej z 490r p.n.e. Zakończona zwycięstwem Greków, dowodzonych przez Miltiadesa.
Miltiades
začať sa učiť
Dowódca grecki spod Maratonu, mistrzowsko wykorzystał szyk falangi.
Termopile
začať sa učiť
Wąwóz, miejsce biwy grecko-perskiej z 480r p.n.e. Po zdradzie Efialtesa zakończona klęską Greków, dowodzonych przez Leonidasa.
Kserkses
začať sa učiť
Król perski, dowódca pod Termopilami.
Efialtes
začať sa učiť
Zdrajca Greków. Doprowadził do klęski Spartan pod Termopilami.
Leonidas
začať sa učiť
Król spartański, dowódca spod Termopil, tam poległy.
Dariusz I Wielki
začať sa učiť
Król perski, stłumił bunt w Babilonii, wpr. podział na satrapie.
Salamina
začať sa učiť
Wyspa, miejsce grecko-perskiej bitwy morskiej z 480r p.n.e. Zwycięża dowodzona przez Temistoklesa flota grecka.
Plateje
začať sa učiť
Miejsce ostatecznej bitwy grecko-perskiej. Grecja, dowodzona przez Peryklesa zwycięża Persję pod wodzą Mardoniusza.
Ateński Związek Morski
začať sa učiť
Związek greckich polis, pod wodzą Aten. Państwa członkowskie płacą składkę (faros) do skarbca na wyspie Delos.
Polilet
začať sa učiť
Grecki rzeźbiarz, twórca Doryforosa.
Myron
začať sa učiť
Grecki rzeźbiarz, twórca Dyskobola.
Fidiasz
začať sa učiť
Grecki rzeźbiarz, twórca posągu Ateny.
Falanga
začať sa učiť
Spartański szyk bojowy, stworzony z 8-16 szeregów hoplitów.
Eneasz
začať sa učiť
Uciekinier spod Troi, protoplasta Rzymian.
Olimpiada
začať sa učiť
Zawody sportowe na cześć boga Zeusa. Na ich czas zaprzestawano wojen ("święty pokój").
Lwia brama
začať sa učiť
Brama prowadząca do Myken, pozostałość po potędze króla Agamemnona.
Filipides
začať sa učiť
Posłaniec, niosący wieści o bitwie pod Maratonem do Aten. Zapoczątkował bieg maratoński.
Cheronea
začať sa učiť
Miejsce bitwy grecko-macedońskiej z 338r p.n.e. Zjednoczone siły Aten i Teb przegrywają z wojskami Filipa II.
Dorowie
začať sa učiť
Ludy greckie, parcypujące w upadku kultury mykeńskiej, zasiedlając Peloponez.
Wielka Grecja
začať sa učiť
Kolonie greckie na terenie Sycylii i południowej Italii.
Związek peloponeski
začať sa učiť
Związek miast Peloponezu pod wodzą Sparty.
Syntagma
začať sa učiť
Szyk bojowy, stworzony przez Filipa II na wzór greckiej falangi, skł. się z piechurów, wyposażonych w sarissy.
Filip II
začať sa učiť
Polityk, strateg, reformator armii macedońskiej. W młodości uprowadzony jako zakładnik do Teb. Zwycięzca w wojnie z Grekami pod Granikiem. Zabity prawdopodobnie na zlecenie żony, Olimpias.
Aleksander Wielki
začať sa učiť
Twórca potęgi macedońskiej. Mąż Roksany i Statejry. Zwyciężył Persów, podbił Egipt i Fenicję, zorganizował wyprawę do Indii. Zmarł w Babilonie.
Granik
začať sa učiť
Miejsce bitwy Macedonii przeciwko siłom ateńsko-tebańskim, zakończonej zwycięstwem Filipa II. 338r p.n.e
Issos
začať sa učiť
Zatoka, miejsce bitwy macedońsko-perskiej z 333r p.n.e. Aleksander Wielki zwycięża wojska Dariusza III.
Edykt w Suzie
začať sa učiť
324r p.n. e przez Aleksandra Wlk.; masowe śluby i powrót wygnańców.
Demostenes
začať sa učiť
Słynny mówca Ateński, przeciwnik hegemonii macedońskiej.
Tezeusz
začať sa učiť
Mityczny bohater, pogromca Minotaura, założyciel Aten.
Pizystrat
začať sa učiť
Tyran ateński. Popierał rozwój handlu, rzemiosła, wprowadził ulgi podatkowe dla ubogich, był mecenasem kultury.
Cyrus II Wielki
začať sa učiť
Władca, zjednoczył plemiona perskie w jedno państwo.
Wojna peloponeska
začať sa učiť
Wojna ateńsko-spartańska o hegemonię w Helladzie. Zakończona zwycięstwem Sparty.
Tales z Miletu
začať sa učiť
Filozof grecki, uznający wodę za pratworzywo.
Filozofia jońska
začať sa učiť
Filozofia przyrody, poszukująca praprzyczyny świata.
Anaksymander
začať sa učiť
Filozof grecki, twórca pojęcia apeironu, jako prasubstancji.
Anaksymenes
začať sa učiť
Filozof grecki, uznający powietrze za prasubstancję.
Heraklit z Efezu
začať sa učiť
Filozof grecki, zwolennik teorii o ogniu, jako prasubstancji i podstawy świata, twórca maksymy "panta rei"- "wszystko płynie".
Demokryt
začať sa učiť
Twórca teorii atomów, filozof grecki.
Hezjod
začať sa učiť
Grecki epik.
Ajschylos, Sofokles Eurypides
začať sa učiť
Tragicy greccy.
Herodot
začať sa učiť
Grecki historyk, autor "Dziejów", zawierających opis wojen grecko-perskich.
Gimnazjon
začať sa učiť
Kompleks greckich budynków, przeznaczonych do ćwiczeń fizycznych.
Tyrania
začať sa učiť
Zdobyta niezgodnie z prawem władza jednostki.
Tukidydes
začať sa učiť
Historyk grecki z czasów wojny peloponeskiej ("Wojna peloponeska")
Eupatrydzi
začať sa učiť
Ateńska arystokracja rodowa, spośród której wybierano archontów. Właściciele ziemscy.
Związek Koryncki
začať sa učiť
Porozumienie państw greckich i Macedonii, pod dowództwem Filipa II.
Pauzaniasz
začať sa učiť
Wódz spartański w bitwie pod Platejami.
Dariusz III
začať sa učiť
Władca perki, rozgromiony pod Issos i Gaugamelą. Zamordowany przez satrapę Bessosa.
Gaugamela
začať sa učiť
Miejsce bitwy persko-macedońskiej z 331r p.n.e. Aleksander Wielki ostatecznie rozgramia wojska Dariusza III.
Epigoni
začať sa učiť
Potomkowie następców Aleksandra Wielkiego.
Ksenofont
začať sa učiť
Pisarz i historyk, autor "Anabazy".
Korkyra
začať sa učiť
Polis skłócone z Koryntem. Spór o Epidamnos doprowadził do wojny peloponeskiej.
Alkibiades
začať sa učiť
Strateg ateński. Proklamował walki na lądzie podczas wojen grecko-perskich. Wygnany z Aten na drodze ostracyzmu.
Filipiki
začať sa učiť
Mowy Demostenesa przeciwko polityce Filipa II.
Telassokracja
začať sa učiť
Władztwo morskie.
Arystofanes
začať sa učiť
Grecki komediopisarz, twórca "Ptaków".
Isegoria
začať sa učiť
Równość głosu.
Isonomia
začať sa učiť
Równość wobec prawa.
Gorgiasz
začať sa učiť
Filozof, twórca pluralizmu moralnego.
Politeja
začať sa učiť
Ustrój polityczny z rozbudowaną klasą średnia, stanowiący połączenie oligarchii i demokracji. Jego zwolennikiem był m.in. Arystoteles.
Sejsachteja
začať sa učiť
Umorzenie długów. Pierwszy raz przeprowadzona przez Solona.
Eklezja
začať sa učiť
Zgromadzenie Ludowe w Atenach.
Isokrates
začať sa učiť
Przeciwnik polityczny Demostenesa, zwolennik Filipa II.
Diadochowie
začať sa učiť
Dziedzice władzy po Aleksandrze Wielkim.
Pella
začať sa učiť
Stolica Macedonii
Epidamnos
začať sa učiť
Wspólna kolonia Korkyry i Koryntu. Po obaleniu oligarchów zwróciła się o pomoc do Korkyry, pozostającej w sojuszu z Atenami, zwracając się przeciw Koryntowi, powiązanemu ze Spartą.
Antypater
začať sa učiť
Diadoch, regent Macedonii po śmierci Aleksandra Wielkiego.
Ptolemeusz I Soter
začať sa učiť
Diadoch, po śmierci Aleksandra Wielkiego król Egiptu.
Antygon I Jednooki
začať sa učiť
Diadoch, po śmierci Aleksandra Wielkiego satrapa Azji Mniejszej.
Archelaos
začať sa učiť
Król Macedonii. Zasłynął z uwłaszczenia chłopów.
Ajgospotamoj
začať sa učiť
Miejsce bitwy w ostatniej fazie wojny peloponeskiej. Spartański dowódca Lizander pokonuje Ateny.
Nikias
začať sa učiť
Młody polityk ateński. Zaproponował tymczasowy pokój z 421r p.n. e, przerywający wojnę peloponeską.
Leuktry
začať sa učiť
Miejsce bitwy spartańsko-tebańskiej. Konflikt wywołany w obawie o wzrost potęgi Teb, przegrany przez Spartę w 371r p.n.e.
Perdikkas
začať sa učiť
Pierwszy historyczny król Macedonii, zasłynął z walk z Ilirami i Trakami.
Ezop
začať sa učiť
Grecki bajkopisarz.
Erechtejon
začať sa učiť
Świątynia wzniesiona w Atenach na cześć patronki miasta i Posejdona.
Długie Mury
začať sa učiť
Połączenie Aten z portem w Pireusie. Zburzone przez Spartan po wojnie peloponeskiej.
Timokracja
začať sa učiť
"Rządy najdzielniejszych".

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.