|
začať sa učiť
|
|
Element świata przedstawionego utworu, np. motyw lub postać, mający poza dosłownym znaczeniem ściśle określony sens przenośny (jest jednoznaczna)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Powtórzenie tych samych słów na początku kolejnych wersów lub zdań ŻEM często dumał [...], ŻEM prawie nie znał [...], ŻEM był [...] *uwydatnia znaczenie powtarzanych słów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
każdy z pary wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Uroczysty, bezpośredni zwrot do adresata, najczęściej fikcyjnego np. do osoby zmarłej, bóstwa, abstrakcyjnego pojęcia lub zjawiska
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
jeden z trzech podstawowych rodzajów literackich, obejmujący utwory, w których świat przedstawiony ma charakter fabularny, podmiot literacki występuje jako narrator i podstawową formę wypowiedzi stanowi narracja
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
określenie rzeczownika wyrażone przymiotnikiem, imiesłowem lub rzeczownikiem
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Środek stylistyczny polegający na ukazaniu opisywanego zjawiska w sposób przesadny, wyolbrzymiony. Stosowanie hiperboli wskazuje na silne emocje mówiącego i ma wywołać podobną reakcję u odbiorcy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Jeden z trzech rodzajów literackich, pisany wierszem, mówi o odczuciach i przeżyciach podmiotu lirycznego. Jego myśli uczucia – przekazywanie w formie monologu – stanowią centralny element dzieła. Odmianami liryki są: liryka bezpośrednia i liryka pośrednia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rodzaj liryki, w której osoba mówiąca występuje w pierwszej osobie liczby pojedynczej i wyraża swoje uczucia, przeżycia oraz myśli
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Rodzaj liryki, W której podmiot liryczny nie wyznaje swoich uczuć wprost, lecz poprzez sytuację, zdarzenia czy ich opisy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nietypowe zestawienie wyrazów, w którym zyskują one nowe, niedosłowne znaczenie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wyraz naśladujący swoim brzmieniem różne dźwięki naturalne szumiący, szeleścił
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Rozumowanie, którego wniosek jest zaskakująco sprzeczny z oczekiwanym
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zastąpienie nazwy określonego zjawiska przez jego opis. Wzbogaca i rozwija temat, ozdabia styl, zastępuje wyrażenia pospolite
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zestawienie jednego zjawiska z innym, pod pewnym względem podobnym za pomocą spójników: jak (jako), jakby, niby
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Obszerne porównanie, w którym człon porównujący jest rozbudowany do samodzielnego obrazu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Krótkie i dowcipne podsumowanie wypowiedzi lub utworu literackiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
znak, który poza znaczeniem dosłownym wyraża głębokie treści (jest wieloznaczny) *buduje nastrój tajemniczości; *zwiększa wieloznaczność tekstu; OGIEŃ może symbolizować niebezpieczeństwo, zagrożenie, ciepło rodzinne, miłość, namiętność
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wyraz o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sytuacja, która określa sposób mówienia podmiotu w utworze
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
słowa i wyrażenia mające na celu wywołanie u czytelnika określonych emocji i pobudzenie jego wyobraźni
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przypisanie przedmiotom, pojęciom lub zjawiskom cech istot żywych
|
|
|
personifikacja (uosobienie) začať sa učiť
|
|
nadawanie przedmiotom, pojęciom, roślinom lub zwierzętom cech ludzkich
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyraz pomniejszający wielkość lub znaczenie wyrazu pierwotnego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyraz wyolbrzymiający i wzmacniający znaczenie wyrazu pierwotnego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyraz lub sformułowanie użyte zamiast słów niegrzecznych, dosadnych, niestosownych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nowy wyraz, który do tej pory nie istniał w języku, utworzony zgodnie z regułami słowotwórstwa
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wyraz przestarzały, który wyszedł już z użycia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rozbudowana apostrofa na początku utworu, w której autor zwraca się do muzy, bóstwa z próśbą o natchnienie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
pytanie, na które nie oczekuję się odpowiedzi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powtórzenie tych samych słów w całym utworze lub jego fragmencie „Ciemno WSZĘDZIE, Głucho WSZĘDZIE, CO TO BĘDZIE, CO TO BĘDZIE” *podkreśla znaczenie powtarzanych słów; *uwydatnia rytmiczniść wypowiedzi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Powtórzenie tych samych słów na końcu kolejnych wersów lub zdań
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wykrzyknikowe zdanie lub równoważnik zdania Hej! Gerwazy! Daj gwintówkę! Niechaj strące te makówkę! *ujawnia silne emocje osoby mówiącej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powtórzenie jednakowych lub podobnych zakończeń wyrazów fal-dal; wiatr-Tatr *nadaje wypowiedzi rytmiczny charakter
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powtarzalność tych samych elementów w utworze Wsi spokojna, wsi wesoła, Który głos twej chwale zdoła? *ożywia utwór lub go spowalnia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
słowo lub sformułowanie będące nazwą dzieła; zwykle sygnalizuje temat utworu, wyraża jego ogólny sens lub wskazuje jeden z elementów świata przedstawionego (np. bohaterów, czas lub miejsce akcji)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tekst podany tuż po tytule; uzupełnia tytuł o dodatkowe informacje związane z treścią dzieła
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
cytat (z innego utworu) umieszczony na początku dzieła; pomaga zrozumieć treść utworu; podkreśla jego główną myśl, sygnalizuje przesłanie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
krótki, osobisty tekst poprzedzający utwór; informuje, komu autor poświęca swoje dzieło
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
w utworze literackim to moment, w którym zbiegają się wątki utworu i akcja osiąga najwyższe napięcie. Chwila ta zazwyczaj poprzedza rozwiązanie akcji.
|
|
|
