|
začať sa učiť
|
|
Początkowo wydzielana jest izotoniczna ślina pierwotna w zakończeniach przewodów pęcherzykowych. Przepływając przez przewody prążkowane powstaje hipoton. ślina ostateczna przez wchłanianie zwrotne jonów Na+ i Cl- oraz pompowanie jonów K+ i HCO3- do śliny
|
|
|
jony znajdujące się w ślinie3 začať sa učiť
|
|
Na+, Cl- (stężenie mniejsze niż w osoczu), K+, HCO3- (stężenie wyższe niż w osoczu), a także Ca2+, Mg2+, F-, I-, fosforany i tiocyjanki (SCN-)
|
|
|
Jakie rodzaje białek występują w ślinie? začať sa učiť
|
|
mucyny, laktoferyna, histatyny, stateryny, cystatyny, Ig, lizozym, alfa-amylaza, lipaza językowa,
|
|
|
Niebiałkowe substancje azotowe w ślinie začať sa učiť
|
|
mocznik, kwas moczowy, kreatynina, aminokwasy
|
|
|
Bezazotowe, niebiałkowe substancje organiczne w ślinie začať sa učiť
|
|
węglowodany (zwłaszcza u cukrzyków), lipidy i hormony steroidowe
|
|
|
Funkcja laktoferyny w ślinie začať sa učiť
|
|
Wiąże jony Fe3+, ograniczając wzrost bakterii, które potrzebują tego jonu do wzrostu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Glikoproteiny o dużej masie cząsteczkowej z wieloma grupami bocznymi naładowanymi ujemnie. Chronią tkanki przed podrażnieniami, ułatwiają uformowanie i połknięcie kęsów, tworzą osłonkę nabytą (pellikulę) - pierwszą warstwę płytki nazębnej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Drobne zasadowe białka o dużej ilości histydyny, lizyny i argininy. Grupy boczne tych aminokwasów, naładowane dodatnio wiążą sięz ładunkami ujemnymi fosfolipidów drobnoustrojów, powodując utratę integralności błony i śmierci
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Kwaśne białka o dużej ilości proliny, tyrozyny i fosfoseryny. Zapobiega powstawaniu kamienia nazębnego i remineralizują szkliwo i chronią je przed czynnikami fizycznymi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Białka bogate w cysteinę. Są inhibitorami proteinaz cysteinowych. Łagodzą przebieg stanów zapalnych jamy ustnej i zapobiegają chorobom przyzębia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Glikohydrolaza hydrolizująca wiazanie beta-1,4-glikozydowe między kwasem N-acetylomuraminowym i N-acetylo-D-glukozaminą w peptydoglikanie ścian komórkowych bakterii
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Białko hydrolizujące wiązanie alfa-1,4-glikozydowe skrobii i glikogenu W OBECNOŚCI JONÓW Cl-. Produktem jest maltoza i dekstryny graniczne.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Białko hydrolizujące średnie i długie łańcuchy trójglicerydów. Ważna w trawieniu tłuszczu mlecznego u noworodków
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów Na+ w ślinie začať sa učiť
|
|
zwiększenie rozpuszczalności hydroksyapatytów szkliwa w kwasach
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów Ca2+ w ślinie začať sa učiť
|
|
Remineralizuje początkowe uszkodzenia szkliwa i aktywuje niektóre enzymy śliny
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów Mg2+ w ślinie začať sa učiť
|
|
Bierze udział w budowie struktury zębów i aktywuje niektóre enzymy śliny
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów Cl- w ślinie začať sa učiť
|
|
osmoregulatorowa i aktywuje alfa-amylazę
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów F- w ślinie začať sa učiť
|
|
Zmienia strukturę hydroksyapatytów szkliwa na bardziej wytrzymały fluoroapayt
|
|
|
Wpływ i funkcja jonów I- w ślinie začať sa učiť
|
|
bierze udział w systemie obronnym peroksydazy
|
|
|
Wpływ i funkcja HCO3- w ślinie začať sa učiť
|
|
|
|
|
Wpływ i funkcja fosforanów i hydrofosforanów w ślinie začať sa učiť
|
|
Odpowiadają za dojrzewanie szkliwa, remineralizację początkowych uszkodzeń, tworzenie kamienia nazębnego i układ buforowy
|
|
|
ślina jako materiał diagnostyczny začať sa učiť
|
|
Nieinwazyjny sposób diagnozy raka trzustki, raka jamy ustnej, zakażeniem HIV, HAV, HBV, HCV, badanie podatności na próchnicę (test Snydera)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Test ze śliny na podatność na próchnicę przez obecność Lactobacillus
|
|
|
Pod postacią jakich soli fluoru jest on używany w preparatach dentystycznych? začať sa učiť
|
|
fluorek sodu, fluorek aminy, monofluorofosforan i fluorek cyny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wchłania się nie więcej niż 1% spożywanego; Wchłanianie zachodzi w żołądku ~40% i jelicie cienkim ~60%. Wchłanianie fluoru hamują kationy wielowartościowe (np. Ca2+) i NaCl, a ułatwiają substancje tłuszczowe
|
|
|
Co hamuje wchłanianie fluoru z przewodu pokarmowego? začať sa učiť
|
|
Kationy wielowartościowe (np. Ca2+, Mg2+) i NaCl
|
|
|
Co ułatwia wchłanianie fluoru z przewodu pokarmowego začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
działanie teratogenne, zaburzenia rozwoju u dzieci, niekorzystnie wpływa na pobieraniu jodu, działanie neurotoksyczne, fluoroza
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Choroba powstająca przez nadmierną podaż fluoru, objawiająca się zaburzeniami w uwapnieniu kości, plamami na szkliwie, kruchością szkliwa i nieprawidłową mineralizacją
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Składnik kości i zębów, kofaktor enzymów, udział w krzepnięciu krwi, regulacja przepuszczalności błon komórkowych, przewodzenie bodźców nerwowych, praca mięśni
|
|
|
Główne miejsce wchłaniania wapnia začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nowotwory złośliwe tkanki kostnej (szpiczak mnogi) • pierwotna nadczynność przytarczyc • przedawkowanie witaminy D3 • długotrwałe unieruchomienie • długotrwałe podawanie mleka bogatego w wapń u osób z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odwodnienie (moczówka hiperkalcemiczna), kamica nerkowa, wrzody żołądka i dwunastnicy, zaburzenia rytmu serca, osłabnienie siły mięśniowej, zasadowica nieoddechowa
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zaburzone wchłanianie lub odkładanie się wapnia, upośledzenie syntezy lub wydzielania PTH, niedostateczna podaż/synteza witaminy D3, przyspieszony metabolizm
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tężyczka i zasadowica oddechowa
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Tworzenie kości i zębów (80% fosforu) • Produkcja związków wysokoenergetycznych Synteza DNA i RNA • Synteza koenzymów • Synteza fosfoprotein i fosfolipidów • Aktywacja enzymów przez fosforylację • Równowaga kwasowozasadowa
|
|
|
przyczyny hiperfosfatemii začať sa učiť
|
|
zwiększone wchłanianie jelitowe/zmniejszone wydalanie przez nerki, pozakomórkowe przesunięcie fosforu, hemoliza
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
hipokalcemia, tężyczka, zwapnienie tkanek miękkich
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
obniżone spożycie lub wchłanianie, zwiększona utrata fosforu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
osłabienie, bóle kości i mięśni, złamania, obniżenie stężenia fosforanów nieorganicznych - anemia hemolityczna, spadek syntezy ATP, uszkodzenia układu nerwowego, wątroby, mięśni i nerek
|
|
|
Równowaga fosforowo-wapniowa začať sa učiť
|
|
Kości i zęby zawierają 99% Ca i 80% fosforanów. Pod wpływem hormonów (parathormon, kalcytonina, glikokortykosteidy, hormon wzrostu, prolaktyna, T3, T4) następuje wiązanie lub uwalnianie tych związków
|
|
|
