otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
zajmuje się sprawami państwa w okresie bezkrólewia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
Stanisław August Poniatowski začať sa učiť
|
|
ostatni król Polski, zdobycie tronu zawdzięczał protekcji carycy Kataryny II, za jego panowania ustanowiono konstytucje
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
różnowiercy, pozbawieni możliwości zasiadania w sejmie i dostępu do urzędów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rosyjski ambasador, który zażądał równouprawnienia dysydentów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
uznawane za niezmienne, stawiące podstawę ustroju RP np. wolna elekcja, liberum veto, władza szlachcica nad chłopem
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
caryca Rosji, sprawowała protektorat rosyjski nad RP
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
miasto w którym została zawiązana konfederacja barska
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
konfederacja zawiązana w 1768r przez szlachtę przeciwko królowi, obronna tradycyjnej złotej wolności
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wystąpienie chłopów ukraińskich, przeciwko szlachcie, mordowanie ich i żydowskich dzierżawców karczm
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
żydowscy dzierżawcy karczm
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dowódca ruchu konfederackiego, planował zamach na króla Poniatowskiego, po porażce emigrował do USA
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
porażka konfederatów po czterech latach, upadek Częstochowy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
1772, podpisanie w Petersburgu konwencji rozbiorowej Prusy-warmie, pomorskie, malborskie, chełmiński, tereny nad Notecią Austria-południe woj. krakowskiego i sandomierskiego, woj. ruskie Rosja-ziemie na wschód od dźwiny i dniepru
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
stały organ władzy wykonawczej powołany przez sejm po I rozbiorze, 36 członków, decyzje podejmowane większością głosów, przewodniczył król
|
|
|
Rada nieustająca (podział) začať sa učiť
|
|
interesów cudzoziemskich, policji, wojskowy, sprawiedliwości, skarbowy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
członkowie rady nieustającej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dla młodzieży szlacheckiej, miała charakter wojskowy, kształcąca w duchu patriotyzmu i ideałów oświecenia
|
|
|
Komisja edukacji narodowej začať sa učiť
|
|
powołana w 1773r, sprawowała państwowy zarząd nad oświatą
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
opracował projekt kodeksu, który ujednolicał prawo, chciał rozszerzyć prawa mieszczan i chłopów, odrzucono
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
publicysta, autor "przestrogi dla Polski", domagał się wzmocnienia władzy króla, dziedziczności tronu i dopuszczenia do parlamentu mieszczan
|
|
|
Sejm Wielki (Czteroletni) začať sa učiť
|
|
miał zatwierdzić przymierze z Rosją i wyrazić zgodę na powiększenie armii, uchwalił konstytucje
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
marszałek sejmu wielkiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
grupował konserwatywną szlachtę, przeciwnicy reform, chcieli obalić króla przy pomocy rosji. Przywódcy: Franciszek Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szczęsny Potocki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
król i jego zwolennicy, chcieli przeprowadzić reformy w sojuszu z rosją
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
chcieli przeprowadzić reformy i uniezależnić się od rosji. Przywódcy: Stanisław i Ignacy Potoccy, Adam Kazimierz Czartoryski, Stanisław Małachowski
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ideowy przywódca stronnictwa patriotycznego, zwolennik reform, autor " do stanisława małachowskiwgo anonima listów kilka ", zreformował akademie krakowską
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
grono zwolenników reform ustrojowych, przywódcą był Hugo Kołłątaj
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
prezydent Warszawy, za jego kadencji czarna procesja
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
marsz 141 przedstawiciel miast królewskich przez Warszawę w czarnych strojach, chcieli dla mieszczan dostępu do urzędów, zasiadania w sejmie, nabywania dóbr ziemskich zaprzestania więzienia bez wysoku
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
cesarz Austrii, przyjął żądania pruskie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
miasto w którym na zjeździe Leopold II zrzekł się nabytków terytorialnych uzyskanych kosztem Turcji (żądania P)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyłączało z udziału w sejmikach szlachtę nieposiadającą ziemi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
mieszczanie uzyskali prawo nietykalności os, nabywania dóbr ziem, dostępu do urzędów, ułatwiono nobilitacje
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
24 przedstawiciel mieszczaństwa którzy byli głosem doradczym w sprawach miasta w sejmie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przywódca obozu patriotycznego, marszałek sejmu, zwolennik reform, brał udział w opracowywaniu konstytucji
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
uchwalona 3 maja 1791r, dominacja stanu szlacheckiego w życiu kraju, zniesiono liberum veto i konfederacje, likwidacja wolnej elekcji
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
organ władzy wykonawczej ustanowiony w konstytucji, król-przewodniczący, prymas, 5 ministrów (policji itp), marszałek, następca tronu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
forma rządów, w której konstytucja określa zakres władzy monarchy i organów przedstawicielskich
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
miasto gdzie zawiązano konfederacje targowicką
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zawiązana pomiędzy przywódcami obozu hetmańskiego i carycą, miała znieść konstytucje i przywrócić dawny ustrój, symbol zdrady narodwej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
książę litewski, bratanek króla, dowódca armii konnej opóźniającej marsz wojsk rosyjski na RP
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
książę józef poniatowski odniósł tam zwycięstwo nad Rosjanami
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ustanowiony przez króla, upamiętniający dzielną walkę wojsk litewskich
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rosyjskie odziały sforsowały Bug, Kościuszko zadał Rosjanom poważne strarty
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
prusy: wielkopolska, duża część mazowsza, gdańsk, toruń rosja: białoruś, ukraina naddnieprzańska, podole
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
miejscowość gdzie sejm został zmuszony do podpisania traktatów rozbiorowych (II), poniatowski ogłosił tam abdykacje po klęsce powstania
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dowódca, patriota, stanął na czele powstania przeciwko rosji, brał udział w wojnie o niepodległość USA
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
brygadier, odmówił wykonania rozkazu (przyłączenia wojsk do armii zaborców), wyruszył na czele oddziału kawalerii do Krk
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tam stacjonowały odziała Madalińskiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tytuł nadany kościuszcze po złożeniu przysięgi na wierność narodowi w krwkowie w 1794
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
chłop, który za odwage w walce (racławice) i zachecanie innych chłopów do udziału u powstaniu został mianowany chorążym, zwolniony z pańszczyzny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odziały chłopskie, które walczyły z zaborcami w czasie powstania za pomocą kos
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zwycięstwo powstańców w 1794, rozgromienie dużego oddziału rosyjskiego, dzięki kosynierom
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
chłopski płaszcz, noszony przez kościuszke na dowód uznanania
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
list władz lun akt prawny odczytywany publicznie, dotyczący ważnych wydarzeń, spraw
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wydany przez kościuszke, znosił poddaństwo osobiste chłopów i gwarantował im nieusuwalność z ziemi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rada powołana przez naczelnika, pełniła funkcje powstańczego rządu, wprowadził podatek nadzwyczajny i przeprowadził rekwizycje sreber kościelnych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
klęska powstańców, którzy chcieli nie dopuścić do połączenia wrogich armii
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dowodził oddziałami w wiekopolsce i na kujawach w czasie powstania antypruskiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dowódca wojsk rosyjskich, wysłanych przeciwsko powstańcą, które zdobył warszawską pragę
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tam kościuszko dostał się do niewoli rosyjskiej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nowy naczelnik po niewoli kościuszki, nie potrafił zorganizować obrony stolicy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
okrutna masakra obrońców i mieszkańców warszawskiej pragi dokonana przez rosjan
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
tam więziono kościuszke, petersburg
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
1795 prusy: większość mazowsza, część podlasie, ziemie litewskie po rzekę niemen, księstwo siewierskiego austria: część małopolski pomiędzy pilicą a bugiem, część mazowsza i podlasia rosja: większość ziem litewskich, część ziemi chełmińskiej, woj wołyńskie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
generał, dowodził rosjanami, zmusił wojska powstańcze do rezygnacji z marszu na warszawe
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
organizowane przez króla, zapraszał zaufane grono współpracowników, omawiano życie literacki, naukowe, polityczne
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
redagował tygodnik "zabawy przyjemne i pożyteczne" czasopismo literackie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
czasopismo kierowane do szlachty, było wykładnią królewskich reform
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
biskup, redaktor monitora, autor "pan podstoli"
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
autor "o skutecznym rad sposobie"
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
autor pierwszej polskiej komedii politycznej "powrót posła"
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
najbardziej znany dyrektor teatru narodowego
|
|
|
Towarzystwo do ksiąg elementarnych začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
szkoła średnia przeznaczona dla młodzieży szlacheckiej, uczyła matematyki, ekonomi, prawa, języków
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ufundowali jedną z pierwszych bibliotek, później mianowaną biblioteką publiczną RP
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
opracował polską terminologię matematyczną
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
opracował pierwszy polski podręcznik chemii
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
założył w Wilnie obserwatorium astronomiczne
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dokonał klasyfikacji polskiej flory w "dykcjonarzu roślinnym"
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
obraz lub rysunek przedstawiający pejzaż z elementami architektonicznymi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
włoski malarz, stworzył 30 wedut przedstawiających Warszawe
|
|
|
ciemnia optyczna (kamera obscura) začať sa učiť
|
|
światłoszczelna skrzynka z małym otworem w jednej ściance pozwalająca uzyskać na przeciwległej ściance odwrócony obraz przedmiotu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
włoski malarz, nadworny portrecista
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
malarz, stypendysta króla
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
architekt, stypendysta króla
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rozpoczął prace przebudowy pałacu łazienkowskiego i komnat zamku kr.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nadworny architekt, kontynuował przebudowe zamku i łazienek
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
z polecenia bogatych mieszczan powstawały domy bankierski i handlowe, hotele, ratusze, teatry
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
włoski malarz, portrecista
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nadworny malarz Czartoryskich, uwiecznił życie szlachty i chłopów na wielu obrazach
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
malarz, autor wielu obrazów przedstawiających wydarzenia powstania koś
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
florencki architekt, stworzył gmach banku polskiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
architekt, autor pałacu namiestnikowskiego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
rzeźbiarz, autor pomników józefa poniatowskiego i kopernika
|
|
|
