→ Paremie Od A Do D → Začnite sa učiť

otázka		Odpoveď
aequitas in iudiciis inter litigantes servanda est začať sa učiť		słuszność w sądach pomiędzy będącymi w sporze jest przestrzegana
abusus non tollit usum začať sa učiť		nadużycie nie znosi prawa do właściwego użycia/ z nadużycia nie da się wyprowadzić argumentu na rzecz ustania uprawnienia
accipiens začať sa učiť		odbiorca przekazu
actiones in personam začať sa učiť		powództwa o charakterze osobistym/skarga o charakterze osobistym
adoptio naturam imitatur začať sa učiť		przysposobienie naśladuje naturę; stosunki między przysposabiającymi a przysposobionymi powinny być ukształtowane na wzór stosunków między naturalnymi rodzicami i dziećmi
aequitas praeferitur rigori začať sa učiť		słuszność ma pierwszeństwo przed rygoryzmem/formalizmem
aequitas začať sa učiť		słuszność, równość, sprawiedliwość
aequum et bonum est lex legum začať sa učiť		słuszne i dobre jest prawo prawem
assignatio začať sa učiť		przyznanie, przysądzanie prawa
benignitas začať sa učiť		dobroć, przychylność
benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur začať sa učiť		ustawy powinny być interpretowane szerzej, dla zachowania ich ducha; właściwe jest takie interpretowanie ustawy, które zachowuje zamiar ustawodawcy
bona fides začať sa učiť		dobra wiara
bonam fidem agnoscere licet začať sa učiť		dozwolone jest uznanie tego, co wynika z dobrej wiary
bona fides praesumitur začať sa učiť		domniemywa się dobrą wiarę
bona fides semper praesumitur začať sa učiť		zawsze domniemywa się dobrą wiarę
bonum/bona začať sa učiť		dobro, dobro majątkowe
casum sentit dominus začať sa učiť		właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzenie lub zniszczenie rzeczy./ Zdarzenie losowe obciąża właściciela
casus a nullo praestatur začať sa učiť		za przypadek nie ponosi się odpowiedzialności. Jeżeli coś będzie konsekwencją zdarzenia losowego, to nikt nie jest odpowiedzialny do odszkodowania z tego powodu wypadku nie może być zagwarantowany przez
casus fortuitus začať sa učiť		szczególny przypadek, siła wyższa; występuje, gdy przypisuje się odpowiedzialność za zwykły przypadek, pomimo niezawinienia
casus mixtus začať sa učiť		przypadek w szczególnym kontekście, do którego przyczyniło się wcześniejsze naganne zachowanie
casus začať sa učiť		przypadek (jako stan faktyczny, stan rzeczy, do jakiego się odnosi, zdarzenie losowe). Coś, co nastąpiło losowo i nie jest konsekwencją nagannego (czyli zawinionego) zachowania jakiegoś podmiotu
causa donandi začať sa učiť		dokonuje się czynności tylko po to, by nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, bez żadnego ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna.
causa obligandi vel acquirendi začať sa učiť		celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów; przykładem będą sprzedaż i najem. A świadczy coś, ażeby zobowiązać B do czegoś
causa začať sa učiť		przyczyna, uzasadnienie, podstawa. Zobowiązanie może wywoływać określone skutki prawne, dlatego, bo ma określoną causę. To właśnie causa legitymizuje przymusowy charakter zobowiązania
causa solvendi začať sa učiť		celem jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, czyli zmniejszenie się jej pasywów. Przykładem jest zapłata długu. Legitymizuje skuteczność prawną określonego zachowania w ramach zobowiązania
cessante ratione legis, cessat ipsa lex začať sa učiť		Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
condictio causa data causa non secuta začať sa učiť		nieosiągnięcie celu świadczenia
consuetudo est optima legum interpres začať sa učiť		zwyczaj jest najlepszą wykładnią praw
contractus ex conventione legem accipere dinoscuntur začať sa učiť		moc kontraktu opiera się na zgodnej woli stron/ kontrakt czerpie swoją moc z porozumienia
contractus začať sa učiť		umowa, zobowiązanie
creditor začať sa učiť		wierzyciel
culpa in contrahendo začať sa učiť		wina w kontraktowaniu/ wina w negocjowaniu. Tym wyrażeniem oznacza się naganność osób, które dopiero negocjują zawartość umowy, czyli jeszcze zobowiązanie pomiędzy nimi nie powstało
culpa in custodiendo začať sa učiť		„wina w nadzorze”. Uchwycenie niestaranności w sprawowaniu pieczy/ nadzoru. Jest to naganność, którą przypisuje się temu, kto powinien np. sprawować nadzór
culpa in eligendo začať sa učiť		„wina w wyborze”. Występuje wtedy, gdy ktoś przy wykonywaniu swoich obowiązków, na przykład obowiązków umownych, posłużył się podwykonawcą. Uznaje się, co do zasady, że ta osoba ponosi odpowiedzialność
culpa lata začať sa učiť		rażące niedbalstwo. Zwrotem tym kwalifikuje się taką sytuację, w której każdy człowiek zachowałby się inaczej, bardziej starannie, i łatwo jest każdemu stwierdzić, że np. zachowanie osoby A było skrajnie niedbałe
culpa levis in abstracto začať sa učiť		niestaranność abstrakcyjna; jak staranny wykonawca zachowałby się w sytuacji
culpa levis in concreto začať sa učiť		niestaranność według wzorca konkretnego. Zwrot używany podczas oceniania staranności, zachowania jakiejś osoby, która zajmuje się cudzymi sprawami (a więc działa w czyimś imieniu).
culpa levis začať sa učiť		lżejsze niedbalstwo, wina lekka
culpa neglegentia začať sa učiť		zachowanie, w którym nie dochowano jakiejś oczekiwanej staranności.
damnum compensare začať sa učiť		rekompensata, szkoda powinna być naprawiona, wyrównana
damnum emergens začať sa učiť		szkoda rzeczywista; rzeczywisty uszczerbek w majątku konkretnej osoby, będący konsekwencją jakiegoś zdarzenia. Przykładowo, jeżeli A zniszczy jakiś obiekt należący do osoby B, to damnum emergens stanowiłoby ekwiwalent wartości zniszczonego obiektu
damnum quod quis sua culpa sentit, sibi debet, non aliis imputare začať sa učiť		szkoda, którą ktoś wyrządził ze swej winy ponosi on sam (obciąża go) i nie można nią obciążyć nikogo innego (nie może przypisać za nią odpowiedzialności innej osobie)
damnum sine iniuria esse potest začať sa učiť		Szkoda może wystąpić bez naruszenia prawa./ Jest możliwe istnienie szkody bez bezprawia
damnum začať sa učiť		szkoda, naruszenie interesu majątkowego
datio in solutum začať sa učiť		dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy wierzycielowi coś innego, niż powinien zgodnie z treścią zobowiązania.
debitor začať sa učiť		dłużnik
delegans (autor) začať sa učiť		przekazujący. Jest wierzycielem delegatusa, bo może czegoś od niego żądać
delegatio začať sa učiť		przekaz (dokonywany w celu przelewu wierzytelności albo przejęcia długu)/ przekazanie procesu lub jego części przez sędziego zwyczajnego sędziemu w tym celu ustanowionem
delegatus začať sa učiť		przekazany. Działanie przekazanego, działającego na rzecz przekazującego, prowadzi do umorzenia dwóch zobowiązań. Żeby skutek podwójnego umorzenia nastąpił, to musi poinformować przyjmującego, o tym, że działa na polecenie delegansa.
derogat začať sa učiť		uchylać
dolus coloratus začať sa učiť		zwrot opisujący jakieś szczególne, emocjonalne zabarwienie złego zamiaru. Czyli jest to po prostu zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby dokonane pod wpływem szczególnych emocji.
dolus directus začať sa učiť		zamiar bezpośredni. Czyli, osoba A doskonale wie, jaki ujemny skutek chce osiągnąć i tym zamiarem się kieruje. Inaczej- dolus directus to bezpośrednie działanie w celu wyrządzenia określonego negatywnego skutku.
dolus eventualis začať sa učiť		zamiar ewentualny. Czyli, osoba A wie, że jej zachowanie jest naganne i że może wyrządzić określony naganny skutek (akceptuje możliwość jego wystąpienia), ale nie działa w tym celu bezpośrednio.
dolus non praesumitur začať sa učiť		nie domniemywa się złego zamiaru/ zły zamiar (podstęp) nie może być przyjęty jako domniemanie (bo zły zamiar trzeba udowodnić)
dolus omnimodo puniatur začať sa učiť		podstęp jest karany w każdym przypadku/ działanie w złym zamiarze zawsze musi być ukarane
dolus premeditatus začať sa učiť		zamiar zaplanowany, przemyślany już w szerszej perspektywie czasowej. Czyli, jest to działanie chłodne, wyrachowane, obliczone na wyrządzenie ujemnego, określonego skutku.
dolus repentinus začať sa učiť		zamiar nagły. Czyli osoba A nie kalkulowała w dłuższej perspektywie czasowej, że wyrządzi szkodę osobie B, a zrobiła to pod wpływem impulsu, chwili, wpadła nagle na ten pomysł.
dolus subsequens začať sa učiť		zamiar następczy. Gwałtowność zachowania może być skutkiem wcześniejszego, innego nagannego zachowania.
dolus začať sa učiť		zły zamiar, podstęp; podstęp, oszustwo, zachowanie podjęte w celu naruszenia interesu innej osoby i wyrządzenia jej szkód; / w prawie karnym wina umyślna.
dominium začať sa učiť		panowanie, posiadanie, siła, władza, prawo własności
dura lex sed lex začať sa učiť		twarde prawo, ale prawo
accidentalia contractus začať sa učiť		elementy treści umowy, które nie muszą być w niej zawarte, ale ich zawarcie przesądza o ocenie skutku prawnego umowy
condicio začať sa učiť		warunek; zdarzenie przyszłe i niepewne
dies a quo/ad quem začať sa učiť		termin początkowy/termin końcowy
conditio existens ad initium negotii retrotrahitur začať sa učiť		warunek wywołuje skutki od początku zawarcia czynności; skutek rozciąga się wstecz
dolo facit qui petit redditurus est začať sa učiť		działa niegodziwie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
clausulae insolitae inducunt suspicionem začať sa učiť		nietypowe postanowienia powodują wątpliowść
actio in rem (erga omnes) začať sa učiť		skarga rzeczowa (wobec wszystkich)
actio negatoria začať sa učiť		skarga negatoryjna; roszczenie w ramach którego właściciel może domagać się zaprzestania jakichś zachowań
bona fidei possessor fructus suos facit začať sa učiť		posiadacz w dobrej wierze czyni zużyte pożytki swoimi
accessio cedit principali začať sa učiť		przyłączenie rzeczy przypada rzeczy głównej
conditio sine qua non začať sa učiť		warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum začať sa učiť		spadkodawca do ostatniej chwili swojego życia może zmienić swój testament
actor začať sa učiť		powód, oskarżyciel
actio začať sa učiť		skarga, roszczenie
actio semel extincta non reviviscit začať sa učiť		skarga raz zużyta nie odżywa; z konkretnym roszczeniem do konkretnego pozwanego wystąpić można raz
actor sequitur forum rei začať sa učiť		powód podąża za sądem do pozwanego
actori incumbit onus probandi začať sa učiť		ciężar dowodu spoczywa na powodzie
audiatur et altera pars začať sa učiť		niech będzie wysłuchana i druga strona
actio semel extincta non reviviscit začať sa učiť		roszczenie raz wygasłe nie odżywa

paremie od A do D

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.

viac