obowiązkowe pojęcia na maturę

 0    59 informačný list    wiktoriaborowiecka55647
stiahnuť mp3 vytlačiť hrať Skontrolujte sa
 
otázka język polski Odpoveď język polski
antyk
začať sa učiť
epoka literacka obejmująca lata do V w. n.e. charakteryzująca się bogactwem mitologii, dramatami i epopejami, które kształtowały myślenie i sztukę starożytnego świata
epikureizm
začať sa učiť
filozoficzno-etyczny nurt założony przez Epikura, który podkreślał, że celem życia jest osiągnięcie szczęścia poprzez filozofię. Epikurejczycy wierzyli, że brak cierpień to szczęście samo w sobie
stoicyzm
začať sa učiť
życie bez skrajnych emocji i zdolność utrzymania wewnętrznej harmonii niezależnie od warunków zewnętrznych
topos
začať sa učiť
motyw literacki lub artystyczny charakterystyczny dla damej kultury przewijający się w różnych dziełach udowadniając wzorce społeczeństwa i ciągłość myśli
prometeizm
začať sa učiť
postawa poświęcenia życia dla innych bez oczekiwania korzyści
średniowiecze
začať sa učiť
okres literacki od V do XV w. - dominacja chrześcijańskiej doktryny we wszystkich sferach życia
uniwersalizm
začať sa učiť
oparte na chrześcijaństwie ujednolicenie kultury europejskiej w średniowieczu (wspólne znaki, symbole, łacina, normy moralne)
teocentryzm
začať sa učiť
Bóg w centrum świata
augustynizm
začať sa učiť
pokusy jako największa przeszkoda w dążeniu do wiecznego życia
scholastyka
začať sa učiť
tradycja zakonna i akademicka oparta na filozofii Arystotelesa i Platona stworzona aby wyjaśniać trudne prawdy wiary chrześcijańskiej
renesans
začať sa učiť
wiek XVI, odkrywanie klasycznych wzorców, nowe perspektywy artystyczne, rozwijanie nauk humanistycznych
humanizm
začať sa učiť
nurt filozoficzny lub światopogląd oparty na racjonalnym myśleniu, który wyraża się troską o potrzeby, szczęście, godność i swobodny rozwój człowieka w jego środowiskach (społecznym i naturalnym)
reformacja
začať sa učiť
nurt epoki renesansu świadczący o przekonaniu humanistów o ich potędze i nieograniczonej wolności
antropocentryzm
začať sa učiť
filozoficzna doktryna, której przekonaniem jest to, że człowiek znajduję się w centrum wszechświata
barok
začať sa učiť
od XVI do XVIII w. w Europie, w XVIII w. w Polsce. Przepychający styl, skomplikowana struktura, głębokie emocje, rozbudowana ornamentyka
marnizm
začať sa učiť
barokowa poezja; postulował zmysłowość jako główny temat literacki. Wykwintny styl, ozdobniki retoryczne, dążenie do zaskoczenia czytelnika
sarmatyzm
začať sa učiť
początkowo był manifestacją dumy narodowej i polskiej waleczności, z czasem kojarzony z powierzchowną religijnością, zacofaniem i nietolerancyjną ksenofobią
kontrreformacja
začať sa učiť
walka Kościoła katolickiego z reformacją
oświecenie
začať sa učiť
okres literacki w XVIII wieku charakteryzujący się wiarą w rozum, naukę i postęp społeczny
racjonalizm
začať sa učiť
nurt filozoficzny, który podkreślał nieograniczone możliwości ludzkiego rozumu i przykładał większą uwagę do poznania umysłowego niż zmysłowego
klasycyzm
začať sa učiť
jego głównym celem było kreatywne nawiązywanie do osiągnięć starożytności, zarówno w sferze estetyki, jak i sztuki
empiryzm
začať sa učiť
jedynym i podstawowym sposobem zdobycia wiedzy jest poznanie zmysłowe
humanitaryzm społeczny
začať sa učiť
postawa uznająca ludzką godność, równość i wolność zs podstawowe wartości
deizm
začať sa učiť
zakłada istnienie Boga, ale neguje Jego wpływ na losy ludzkie na ziemi
ateizm
začať sa učiť
neguje istnienie Boga
wolterianizm
začať sa učiť
wolnomyślicielstwo, tolerancja i powszechne prawo do swobodnego wyrażania poglądów, nawet takich, które są niezgodne z otoczeniem
sensualizm
začať sa učiť
wiara w nieograniczone możliwości poznawcze ludzkich zmysłów
libertynizm
začať sa učiť
postawa jednostki pozbawionej wartości moralnych
tabula rasa (czysta karta)
začať sa učiť
określa dziewiczy stan umysłu ludzkiego, czyli takiego, który nie został jeszcze poddany żadnym myślom świata zewnętrznego
romantyzm
začať sa učiť
I poł. XIX w. Nacisk na uczucia, wyobraźnię, indywidualizm i tęsknotę za wolnością
irracjonalizm
začať sa učiť
metafizyczny pogląd twierdzący, że świat nie ma porządku ani celu
profetyzm
začať sa učiť
praktyka osób, które twierdzą, że ich działania są skutkiem natchnienia przez Boga
mesjanizm
začať sa učiť
przekonanie o narodzie jako obdarzonym wyjątkowym przeznaczeniem czy zbawczą misją
mistycyzm
začať sa učiť
bezpośredni kontakt człowieka z Bogiem jest możliwy, gdy dusza ludzka zrezygnuje z innych pragnień i skupi się na połączeniu z boskością
historyzm
začať sa učiť
kreatywne naśladowanie stylów minionych w architekturze
winkelriedyzm
začať sa učiť
poświęcenie dla wolności i ojczyzny. Arnold Winkelried w 1386r. w bitwie pod Sempach zwrócił na siebie uwagę przeciwnika krzycząc "Droga dla Wolności" i zmierzając prosto na niego
pozytywizm
začať sa učiť
II poł XIX w. Naukowe podejście do analizy społeczeństwa, bazujące na obserwacjach i faktach
monizm
začať sa učiť
wszelki byt ma jednorodną naturę (materialną, duchową lub materialno-duchową)
scjentyzm
začať sa učiť
połączenie empiryzmu i pozytywizmu. Ściśle naukowe i racjonalne podejście do problemów
agnostycyzm
začať sa učiť
niemożliwe jest jednoznaczne stwierdzenie istnienia lub nieistnienia Boga
relatywizm
začať sa učiť
ocena prawdziwości tezy zależy od kontekstu w jakim została zawarta
młoda Polska
začať sa učiť
poszukiwanie nowych form wyrazu artystycznego, emancypacja kobiet, krytyka społeczeństwa
modernizm
začať sa učiť
dążenie do innowacji, odrzucenie tradycji, eksperymentowanie z nowoczesnymi formami
neoromantyzm
začať sa učiť
powrót do romantycznych wartości w XIX w. Zainteresowanie historią i folklorem
dekadentyzm
začať sa učiť
II poł. XIX w. Pesymizm, melancholia, krytyka społeczeństwa i dekadencja
ekspresjonizm
začať sa učiť
I poł. XX w. Silne wyrażanie emocji, deformacja formy
impresjonizm
začať sa učiť
II poł. XIX wieku, chwilowe wrażenia, światła i kolory
naturalizm
začať sa učiť
II poł XIX w. Utrwalanie wpływów warunków środowiskowych i dziedziczenia genetycznego na jednostkę ludzką prezentując brutalną rzeczywistość społeczną
secesja
začať sa učiť
XIX/XX wiek. Organiczne formy, dekoracyjność i odejście od konwencji artystycznych
symbolizm
začať sa učiť
XIX/XX wiek symbolika, metafory, unikanie jednoznacznych interpretacji
chłopomania
začať sa učiť
romantyczny ideał chłopa, symbol prostoty, siły moralnej
dwudziestolecie międzywojenne
začať sa učiť
zróżnicowane prądu artystyczne i społeczne odzwierciedlające burzliwe wydarzenia wojny
futuryzm
začať sa učiť
odejście od tradycji i skupienie się nq przyszłości
awangarda
začať sa učiť
dążenie do nowatorskich środków wyrazu i eksperymentacji
dadaizm
začať sa učiť
swoboda wyrazu, odrzucenie zasad i kanonów artystycznych XX wiek
panteizm
začať sa učiť
Bóg i natura są nieodłącznym bytem
pamflet
začať sa učiť
wiersz lub proza pełna satyrycznych docinek skierowanych pod konkretny adres
panegiryk
začať sa učiť
pochwalny utwór gloryfikujące zjawisko, osobę lub zbiorowość
poemat heroikomiczny
začať sa učiť
parodia starożytnego eposu bohaterskiego; wyniosły opis błahych wydarzeń

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.