norge før og nå

 0    174 informačný list    joannawernik
stiahnuť mp3 vytlačiť hrať Skontrolujte sa
 
otázka Odpoveď
szczególny
začať sa učiť
særegne
popularny artysta
začať sa učiť
en populær entertainer
Børretzen zadebiutował jako pisarz w 1959 roku,
začať sa učiť
Børretzen debuterte som forfatter i 1959,
napisał szereg książek dla dzieci i dorosłych.
začať sa učiť
har skrevet en rekke bøker for barn og voksne.
Ten fragment pochodzi z książki
začať sa učiť
Dette utdraget er hentet fra boka
Książka została nakręcona w 2000 roku: Kiedy spotkałem Jezusa... z procą
začať sa učiť
Boka ble filmatisert i 2000: Da jeg traff Jesus ... med sprettert
mój świat z dzieciństwa
začať sa učiť
min barndoms verden
Myślałem, że świat składa się z mojego świata
začať sa učiť
trodde jeg at Verden bestod av min verden
kartki świąteczne
začať sa učiť
julekort
lotnik
začať sa učiť
flyveren
Świat był bardzo duży
začať sa učiť
Verden var meget stor
Świat z czasem się zmniejszył
začať sa učiť
Verden er jo blitt mindre etter hvert
nieskończenie duże
začať sa učiť
uendelig stor
próba
začať sa učiť
forsøke
ze strony matki
začať sa učiť
på morssiden
nigdy nie widziałem Murzyna
začať sa učiť
hadde aldri sett en neger
Był Murzynem i zamordował cztery osoby w Wisconsin i został stracony w St. Quentin w 1921 roku
začať sa učiť
Han var neger og myrdet fire mennesker i Wisconsin og ble henrettet i St. Quentin i 1921
parowiec opalany drewnem
začať sa učiť
vedfyrt dampbåt
Stamtąd pojechała pociągiem do Flekkefjord, gdzie spędziła noc z inną siostrą, która była żoną poczmistrza.
začať sa učiť
Derfra reiste hun med tog til Flekkefjord, hvor hun overnattet hos en annen søster som var gift med postmesteren
Trzeciego dnia wybrała nadmorską trasę
začať sa učiť
Tredje dagen tok hun kystruta
I jak powiedziałem wcześniej, przyjechała na Boże Narodzenie i, o ile pamiętam, została z nami o godz
začať sa učiť
Og som jeg har fortalt før, så kom hun en jul på besøk, og såvidt jeg husker, ble hun hos oss på
Kiedy przybyła, najpierw przeszła na nogach trzydzieści mil od Oslo. Tam spędziła noc ze swoją siostrą, która tam mieszkała
začať sa učiť
. Da hun kom, hadde hun først gått, på sine bein, tre mil fra oslo. Der overnattet hun hos sin søster, som bodde der
i prawdopodobnie nigdy nie widziałem Szweda
začať sa učiť
og sannsynligvis aldri sett en svenske
Jørn, został dźgnięty nożem przez Szweda w barze w Detroit w 1918 roku.
začať sa učiť
Jørn, ble stukket med kniv av en svenske på en bar i Detroit i 1918.
był dość mały wzrost
začať sa učiť
var ganske liten av vekst
pani w czarnej sukience do kostek z guzikami na całej długości
začať sa učiť
dame i svart fotsid kjole med knapper hele veien
Wyglądała egzotycznie, chociaż wtedy tak nie sądziłem.
začať sa učiť
Hun så eksotisk ut, selv om jeg ikke syntes det den gangen.
Egzotyczny jak tubylec.
začať sa učiť
Eksotisk som en innfødt.
Usmażyła plastry ryżu i powiedziała: „Teraz muszą być ucztowane, laleczki i jeść nasycone.
začať sa učiť
Hun stekte rislapper og sa: «No må de vera gilde, bodn, og ete dokke mette.
Babcia wiedziała, że Murzyni zabijają ludzi w Ameryce, że Szwedzi pchają nożem i że mieszkańcy Oslo są szczęśliwi
začať sa učiť
bestemor visste altså at negre drepte folk i Amerika, at svensker stakk med kniv og at oslofolk var gærne
Dodatkowo
začať sa učiť
Dertil
nie lubiła katolików, Niemców, Żydów i obcokrajowców
začať sa učiť
mislikte hun katolikker, tyskere, jøder og utlendinger
Uważała ich za niechrześcijańskich (była głęboko wierząca), niemoralnych, niewiarygodnych, a zatem chętnych.
začať sa učiť
Hun regnet dem som ukristelige (hun var sterkt troende), umoralske, upålitelige og, altså, gærne
W dodatku uzależnieni od picia, bo po co chodzili do tego baru w Detroit
začať sa učiť
Dertil henfalne til drikk, for hva skulle de ellers på den baren i Detroit
Bała się mieszkańców Stavanger, mojej babci, kiedy żyła
začať sa učiť
Hun var redd for stavangerfolk, min mormor, mens hun levde
mały
začať sa učiť
vesle
Widziała Świętego Mikołaja kilka razy w wieczornych ciemnościach za szybą w kuchni.
začať sa učiť
Hun hadde sett nissen flere ganger i kveldsmørket utenfor kjøkkenglaset.
Imigracja
začať sa učiť
Innvandring
emigracja
začať sa učiť
utvandring
W lipcu 1825 r. Łódź „Restauration” opuściła Stavanger z 52 osobami na pokładzie
začať sa učiť
juli 1825 reiste båten «Restauration» fra Stavanger med 52 personer om bord
Był to początek szerokiej emigracji z Norwegii do Ameryki
začať sa učiť
Dette var starten på en omfattende utvandring fra Norge til Amerika
obszerny
začať sa učiť
omfattende
W okresie od 1825 do 1915 wyemigrował w sumie prawie
začať sa učiť
I perioden fra 1825 til 1915 utvandret til sammen nesten
Na tle ówczesnej liczby ludności Norwegia zajmowała drugie miejsce pod względem emigracji z Europy do Ameryki.
začať sa učiť
Sammenliknet med folketallet i landet på den tiden var Norge på andreplass i utvandring fra Europa til Amerika.
W porównaniu do
začať sa učiť
Sammenliknet med
populacja
začať sa učiť
folketallet
Tylko Irlandia miała więcej migrantów w stosunku do liczby ludności
začať sa učiť
Bare Irland hadde flereemigranter i forhold til folketall
w stosunku do
začať sa učiť
i forhold til
więcej
začať sa učiť
mer
Podróżowali szczególnie biedni ludzie
začať sa učiť
Det var særlig fattige folk som reiste
ubogi
začať sa učiť
fattige
biedni ludzie
začať sa učiť
fattige folk
szczególnie
začať sa učiť
saærlig
Populacja znacznie wzrosła
začať sa učiť
Folketallet hadde økt mye
znacznie wzrosła
začať sa učiť
økt mye
wzrosła
začať sa učiť
økt
gospodarstwa były w wielu miejscach małe.
začať sa učiť
gårdene var små mange steder.
Nie można ich było podzielić między dzieci
začať sa učiť
De kunne ikke bli delt mellom barna
najstarszy przejął gospodarstwo
začať sa učiť
den eldste overtok gården
Dlatego reszta rodzeństwa często nie miała z czego żyć
začať sa učiť
Dermed sto resten av søsknene ofte uten noe å leve av
a zatem
začať sa učiť
dermed
pozostał reszta
začať sa učiť
sto resten
dokładny
začať sa učiť
nøyaktig
rozważać
začať sa učiť
å overveie; overveier
zapewniać
začať sa učiť
å forsikre; forsikrer
zawierać
začať sa učiť
å inneholde; inneholder
ilość
začať sa učiť
en mengde
uniknąć
začať sa učiť
unngå
świadomy
začať sa učiť
bevisst
stał bez niczego do życia
začať sa učiť
sto uten noe å leve av
natychmiast
začať sa učiť
umiddelbart
wpłynąć
začať sa učiť
påvirke
wymagać
začať sa učiť
krever
chyba że rodzina była bogata
začať sa učiť
med mindre familien var rik
chyba że
začať sa učiť
med mindre
Wtedy mogliby zostać urzędnikami państwowymi
začať sa učiť
Da kunne de bli embetsmenn
urzędnicy
začať sa učiť
embets
rozwiązanie
začať sa učiť
løsningen
W niektórych miejscach gminy płaciły również za bilet biednym.
začať sa učiť
Noen steder betalte også kommunene billetten for de fattige.
gminy
začať sa učiť
kummunene
wspierać ich w funduszu ubogich, ówczesnym urzędzie socjalnym
začať sa učiť
forsørge dem på fattigkassen, den tidas sosialkontor
zaopiekować się
začať sa učiť
å forsørge
na funduszu dla ubogich
začať sa učiť
på fattigkassen
W tym samym czasie wielu wyemigrowało do Norwegii
začať sa učiť
Samtidig innvandret mange til Norge
jednoczesny, równocześnie
začať sa učiť
samtidig
Większość pracowała w rolnictwie, kopalniach lub rybołówstwie
začať sa učiť
De fleste arbeidet med jordbruk, i gruver eller med fiske
kopalnie
začať sa učiť
gruver
Niektórzy pracowali również jako robotnicy budowlani na kolei
začať sa učiť
En del arbeidet også som anleggsarbeidere på jernbanen
kolej żelazna
začať sa učiť
jernbanen
budowlańcy
začať sa učiť
anleggsarbeidere
Ostatecznie w Norwegii powstało wiele kopalni.
začať sa učiť
Etter hvert ble det laget mange gruver i Norge.
stopniowo, powoli
začať sa učiť
etter hvert
Były to zwłaszcza kopalnie srebra i miedzi
začať sa učiť
Det var særlig sølvgruver og kobbergruver
kopalnie srebra
začať sa učiť
sølvgruver
kopalnie miedzi
začať sa učiť
kobbergruver
Do pracy przyjeżdżało tu także wielu niemieckich imigrantów
začať sa učiť
Hit kom det også mange tyske innvandrere for å arbeide
oto nadeszło
začať sa učiť
hit kom det
Po 1915 roku emigracja do Ameryki spadła
začať sa učiť
Etter 1915 avtok utvandringen til Amerika
spadła
začať sa učiť
avtok
Ta emigracja była uwarunkowana finansowo i religijnie
začať sa učiť
Denne utvandringen haddevært økonomisk og religiøst betinget
warunkowy
začať sa učiť
betinget
religijnie
začať sa učiť
religiøst
gospodarczy
začať sa učiť
økonomisk
Emigranci podróżowali, aby spróbować stworzyć życie na wyższym poziomie niż to było możliwe w Norwegii
začať sa učiť
Utvandrerne reiste for å prøve åskape et liv med bedre levestandard enn det som var mulig i Norge
co było możliwe w Norwegii
začať sa učiť
som var mulig i Norge
tworzyć
začať sa učiť
å skape
standard życia
začať sa učiť
levestandard
W tym czasie w Ameryce panowała większa swoboda religijna niż w Europie
začať sa učiť
På den tiden var det større grad av trosfrihet i Amerika enn i Europa
wolność religijna
začať sa učiť
trosfrihet
Podczas II wojny światowej emigracja z Norwegii ponownie nabrała rozpędu
začať sa učiť
Under andre verdenskrig tok utvandringen fra Norge seg opp igjen
Jednak większość z tych Norwegów wróciła do Norwegii po zakończeniu wojny w 1945 roku
začať sa učiť
De fleste av disse nordmennene vendte imidlertid tilbake til Norge da krigen varslutt i 1945
wrócił jednak do
začať sa učiť
vendte imidlertid tilbake til
jednak
začať sa učiť
imidlertid
dlaczego ludzie odeszli
začať sa učiť
hvorfor har folk dratt
Wielu tęskniło za domem i często wzywali z domu listy
začať sa učiť
Mange lengtet hjem, og de etterlyste ofte brev hjemmefra
Drodzy Rodzice, o ich przemyśleniach związanych z podróżą do Ameryki:
začať sa učiť
Kjære foreldre, om deres tanker om å reise til Amerika:
Radzę nie wychodzić z bezpiecznego domu w poszukiwaniu niebezpiecznego tutaj
začať sa učiť
Jeg råder dere til ikke å forlate deres trygge hjem for å søke det usikre her
radzę ci
začať sa učiť
Jeg råder dere til
zostawiać, opuszczać
začať sa učiť
å forlate
nie jest zbyt szczęśliwy, że tu przyjechał, ponieważ nie dostał tego dokładnie tak, jak oczekiwał
začať sa učiť
han er ikke særlig glad for at han har kommet hit siden han ikke akkurat har fått det slik som han ventet
"Tutaj" używane dla czasowników wyrażających ruch.
začať sa učiť
hit
Inni starzy ludzie, którzy tu przybyli, również nie są zadowoleni z tego, co zrobili.
začať sa učiť
Andre gamle folk som har kommet hit, er heller ikke glade over det de har gjort.
Kradzieże i morderstwa są na porządku dziennym, a wielu z nich trafia do więzienia
začať sa učiť
Ran og mord er dagligdags, og mange havner i fengsel
i wielu kończy w więzieniu
začať sa učiť
og mange havner i fengsel
kończy się w
začať sa učiť
havner i
więzienie
začať sa učiť
fengsel
rozbój
začať sa učiť
ran
morderstwo
začať sa učiť
mord
Ale ponieważ takie przypadki są rzadko lub nigdy nie są właściwie badane, moby często wyznaczają siebie na sędziów.
začať sa učiť
Men siden slike saker sjelden eller aldri blir etterforsket ordentlig, utnevner ofte pøbelenseg selv til dommer
Ale ponieważ takie przypadki są rzadko lub nigdy właściwie badane
začať sa učiť
Men siden slike saker sjelden eller aldri blir etterforsket ordentlig
rzadko lub nigdy
začať sa učiť
sjelden eller aldri
jest badany
začať sa učiť
blir etterforsket
prawidłowo
začať sa učiť
ordentlig
często sam wyznacza mafię na sędziego
začať sa učiť
utnevner ofte pøbelenseg selv til dommer
mianuje
začať sa učiť
utnevner
tłum
začať sa učiť
pøbelenseg
Tłum
začať sa učiť
pøbelen
20, tak może 50, zamaskowani i uzbrojeni mężczyźni wpadają do ratusza, segregator i bez zbędnych ceregieli zabierają ze sobą więźnia lub jeńców
začať sa učiť
20, ja kanskje 50, maskekledde og bevæpnede menn stormer bort til byens rådhus, bindervakten og tar uten videre fangen eller fangene med
Lubią przychodzić w nocy.
začať sa učiť
De kommer gjerne om natten.
zamaskowani i uzbrojeni mężczyźni szturmują ratusz
začať sa učiť
maskekledde og bevæpnede menn stormer bort til byens rådhus
zamaskowany
začať sa učiť
maskekledde
uzbrojony
začať sa učiť
bevæpnede
łatwo zabiera ze sobą więźnia lub więźniów
začať sa učiť
tar uten videre fangen eller fangene med
wiąże strażnika
začať sa učiť
binder vakten
więzień
začať sa učiť
fangen
Odciągają ich, zarzucając pętlę więźniom na szyje
začať sa učiť
De sleper dem av gårde, kaster en løkke om fangenes hals
zawiesza je na najbliższym drzewie, a następnie opuszcza, nie zatrzymując ich nikogo
začať sa učiť
henger dem i nærmeste tre for deretter å dra igjen uten at noen stopper dem
Tak kochanie, mówię teraz to samo co wcześniej, że jestem szczęśliwy i dziękuję mojemu twórcy za przybycie tutaj!
začať sa učiť
Ja kjære, jeg sier det samme nå som før at jeg er glad og takker min skaper for at jeg kom hit!
880 Bitwa pod Hafrsfjordem - Harald Hårfagre jednoczy Norwegię w jedno królestwo.
začať sa učiť
880Slaget i Hafrsfjord – Harald Hårfagre samler Norge til ett rike.
1350 Czarna śmierć uderza w Norwegię i osłabia norweski aparat państwowy
začať sa učiť
1350Svartedauden rammer Norge og svekker det norske statsapparatet
Krach na giełdzie nowojorskiej. Spowolnienie gospodarcze będzie miało duże znaczenie dla Norwegii
začať sa učiť
Krakket på børsen i New York. Den økonomiske nedgangen får stor betydning for Norge
Wikingowie atakują klasztor w Lindisfarne, rozpoczyna się era Wikingów
začať sa učiť
Vikinger angriper klosteret på Lindisfarne, vikingtiden starter
Norwegia będzie wolnym krajem. Monarchia została zachowana. Książę Karol Danii zostaje królem Norwegii Haakonem
začať sa učiť
Norge blir et fritt land. Monarkiet opprettholdes. Prins Carl av Danmark blir Kong Haakon av Norge
1914–1918: I wojna światowa Norwegia jest neutralna, ale wielu norweskich marynarzy ginie w wojnie, ponieważ norweskie statki przewożą towary między walczącymi krajami.
začať sa učiť
1914–1918: 1. verdenskrig. Norge er nøytralt, men mange norske sjøfolk blir drept i krigen fordi norske skip frakter varer mellom de krigførende landene.
Tak kochanie, mówię teraz to samo co wcześniej, że jestem szczęśliwy i dziękuję mojemu twórcy za przybycie tutaj
začať sa učiť
Ja kjære, jeg sier det samme nå som før at jeg er glad og takker min skaper for at jeg kom hit
Bóg pobłogosławił moją pilność i gorliwość moich dzieci,
začať sa učiť
Gud har velsignet både min og mine barns flid og strevsomhet,
tak abym teraz, nie daj Boże, ujrzeć przed sobą lepszą i łatwiejszą przyszłość
začať sa učiť
slik at jeg nå, gud skje lov, kan se en bedre og lettere framtid i møte
Przyszłość, której nigdy nie miałem w Norwegii, bez względu na to, jak bardzo walczyłem i ciągnąłem
začať sa učiť
En framtid som jeg aldri hadde fått i Norge, uansett hvor mye jeg slet og slepte
Ale nie tylko dla mnie
začať sa učiť
Men ikke for meg alene
Przede wszystkim nie mogę się doczekać moich dzieci, ponieważ tutaj nie ma oznak przymusu ani obaw o dochody, o ile masz dobre zdrowie i pracę, a także trzeźwe i szczere zachowanie
začať sa učiť
Aller mest gleder jeg meg for mine barn, for her finnes det ikke tegn til noen tvang eller inntektssorger, så sant man har god helse og arbeidskraft, og dessuten en edruelig og oppriktig vandel
wynagrodzenie
začať sa učiť
hensyn
wyższe wynagrodzenie
začať sa učiť
høyere lønn
W okresie poprzedzającym II wojnę światową politycy w Norwegii chcieli, aby kraj był neutralny również podczas II wojny światowej.
začať sa učiť
I opptaktentil andre verdenskrig ønsket politikerne i Norge at landet skulle værenøytralt under andre verdenskrig også
Było jednak wielu Norwegów, którzy uciekli do Szwecji podczas wojny i pozostali tam w latach wojny.
začať sa učiť
Imidlertid var det mange nordmenn som flyktet til Sverige under krigen, og som fikk opphold der i krigsårene.
Udało im się to między innymi dlatego, że norweski fort przybrzeżny zdołał zatopić niemiecki okręt wojenny „Blücher”, gdy płynął do fiordu Oslo.
začať sa učiť
Det klarte de blant annet fordi et norsk kystfort greide å senke det tyske marineskipet «Blücher» da det var på vei inn Oslofjorden.
Na pokładzie „Blüchera” znajdowali się niemieccy żołnierze, którzy mieli wziąć udział w ataku na Norwegię.
začať sa učiť
Om bord i «Blücher» var det tyske soldater som skulle delta i angrepet på Norge.
To opóźniło atak tak bardzo, że królowi i rządowi udało się dostać w bezpieczne miejsce.
začať sa učiť
Dette forsinket angrepet så mye at kongen og regjeringen klarte å komme seg i sikkerhet.
Norwescy żołnierze przez jakiś czas walczyli z niemieckimi żołnierzami, ale w końcu musieli skapitulować.
začať sa učiť
. Norske soldater kjempet mot de tyske soldatene en stund, men til slutt måtte de kapitulere.
W tym czasie Norwegia miała nowy rząd, na którego czele stał norweski nazista Vidkun Quisling
začať sa učiť
Da hadde Norge fått en ny regjering ledet av den norske nazisten Vidkun Quisling
On i jego partia, Nasjonal Samling, dokonali zamachu stanu tego samego dnia, w którym zaatakowano Norwegię.
začať sa učiť
Han og partiet hans, Nasjonal Samling, gjorde statskupp samme dag som Norge ble angrepet.
Niemieckie siły okupacyjne mocno stłumiły wszelki opór
začať sa učiť
. Den tyske okkupasjonsmakten slo hardt ned på all motstand
Na początku norwescy bojownicy woleli prowadzić tajne audycje radiowe, gazety i tym podobne, ale w końcu udało im się również zorganizować operacje wojskowe.
začať sa učiť
I starten drev norske motstandsfolk helst med hemmelige radiosendinger, aviser og liknende, men etter hvert klarte de å organisere militæraksjoner også
Powstało wiele stacji transmisyjnych, które wysyłały tajne wiadomości do Anglii, a drogi ucieczki zarówno przez Morze Północne, jak i przez granicę do Szwecji były dobrze zorganizowane.
začať sa učiť
Det ble etablert mange sendestasjoner som sendte hemmelige meldinger tilEngland, og fluktruter både over Nordsjøen og over grensa til Sverige var godt organisert.
Na co dzień ludzie najbardziej odczuwali wojnę z powodu niedoborów żywności i bombardowań, zwłaszcza z Anglii
začať sa učiť
Til daglig merket folk krigen mest gjennom matmangel og bombeangrep, særlig fra England

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.