otázka  |
Odpoveď |
Z jakich głównych elementów składa się neuron? začať sa učiť
|
|
Ciało komórki (perykarion), dendryty, akson (neuryt), osłonka mielinowa, zakończenia synaptyczne.
|
|
|
Jak dzieli się układ nerwowy człowieka? začať sa učiť
|
|
Ośrodkowy (OUN: mózgowie i rdzeń kręgowy) oraz obwodowy (nerwy czaszkowe i rdzeniowe, zwoje).
|
|
|
Co to jest synapsa i jakie są jej rodzaje? začať sa učiť
|
|
Miejsce przekazywania impulsu nerwowego między neuronami lub neuronem a efektorem. Rodzaje: chemiczne i elektryczne.
|
|
|
Podaj przykłady neuroprzekaźników pobudzających i hamujących. začať sa učiť
|
|
Pobudzające – acetylocholina, noradrenalina, glutaminian; Hamujące – GABA, glicyna.
|
|
|
Co to jest potencjał spoczynkowy neuronu? začať sa učiť
|
|
Różnica ładunków elektrycznych między wnętrzem neuronu a środowiskiem zewnętrznym w stanie niepobudzonym (ok. –70 mV).
|
|
|
Jak przebiega powstawanie potencjału czynnościowego? začať sa učiť
|
|
Depolaryzacja (napływ Na⁺), repolaryzacja (wypływ K⁺), hiperpolaryzacja, powrót do potencjału spoczynkowego.
|
|
|
Jakie są główne części mózgowia? začať sa učiť
|
|
Kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie (most, móżdżek), rdzeń przedłużony.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ruch, mowa, myślenie, emocje
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
Jakie są różnice między częścią współczulną a przywspółczulną AUN? začať sa učiť
|
|
Współczulna: „walcz lub uciekaj” (przyspiesza pracę serca, rozszerza źrenice, hamuje trawienie) • Przywspółczulna: „odpoczywaj i traw” (zwalnia pracę serca, pobudza trawienie, zwęża źrenice).
|
|
|
Co to jest odruch i jakie są jego elementy? začať sa učiť
|
|
Automatyczna odpowiedź organizmu na bodziec. Łuk odruchowy: receptor → neuron czuciowy → ośrodek nerwowy → neuron ruchowy → efektor.
|
|
|
Jaką rolę pełni osłonka mielinowa? začať sa učiť
|
|
Izoluje akson i umożliwia szybkie przewodzenie skokowe impulsu (od węzła Ranviera do węzła).
|
|
|
Czym różni się przewodzenie w aksonach mielinowych i bezmielinowych? začať sa učiť
|
|
• Mielinowe – przewodzenie skokowe, szybkie. • Bezmielinowe – przewodzenie ciągłe, wolniejsze.
|
|
|
Jakie są główne typy komórek glejowych i ich funkcje? začať sa učiť
|
|
• Astrocyty – bariera krew–mózg, odżywianie neuronów, • Oligodendrocyty (OUN) i komórki Schwanna (obwodowy) – tworzenie osłonek mielinowych, • Mikroglej – funkcje odpornościowe.
|
|
|
Jakie są opony mózgowo-rdzeniowe i co je chroni dodatkowo? začať sa učiť
|
|
Twarda, pajęcza i miękka; dodatkowo płyn mózgowo-rdzeniowy i czaszka/kręgosłup.
|
|
|
Jaką funkcję pełni rdzeń kręgowy? začať sa učiť
|
|
Ośrodek odruchów rdzeniowych i przewodzenie impulsów między mózgowiem a ciałem.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
• Bezwarunkowe – wrodzone, np. ssanie, cofnięcie ręki od ognia. • Warunkowe – nabyte, wymagają uczenia się, np. ślinienie na dźwięk dzwonka (Pawłow).
|
|
|
Jaką funkcję pełni układ limbiczny? začať sa učiť
|
|
Kontrola emocji, motywacji, procesów pamięci.
|
|
|
Jakie są funkcje lewej i prawej półkuli mózgowej? začať sa učiť
|
|
• Lewa – mowa, logika, analiza, • Prawa – wyobraźnia, intuicja, emocje, rozpoznawanie twarzy.
|
|
|
