otázka  |
Odpoveď |
Z czego zbudowane są organizmy? začať sa učiť
|
|
Organizmy są zbudowane z pierwiastków chemicznych, których atomy tworzą jony lub cząsteczki związków chemicznych- nieorganicznych i organicznych.
|
|
|
Jakie grupy wymieniamy wśród pierwiastków chemicznych? začať sa učiť
|
|
Wyróżniamy wśród nich mikroelementy, których zawartość w suchej masie komórek wynosi poniżej 0.01%, makroelementy, których zawartość w suchej masie komórek wynosi 0,01% lub więcej,
|
|
|
Wymień pierwiastki biogenne i wytłumacz, dlaczego są tak nazywane. začať sa učiť
|
|
Sześć spośród makroelementów: węgiel (C), wodór (H), tlen (0), azot (N), siarkę (S) i fosfor (P), nazywamy pierwiastkami biogennymi, ponieważ są one głównymi składnikami związków organicznych budujących wszystkie organizmy
|
|
|
Jaki pierwiastek biogenny jest kluczowy dla istnienia życia na Ziemi? Jakie wiązania mogą tworzyć jego atomy i co dzięki nim powstaje? začať sa učiť
|
|
Węgiel. Jego atomy mogą tworzyć między sobą stabilne wiązania, dzięki czemu powstają szkielety węglowe. Atomy węgla mogą również tworzyć stabilne wiązania z atomami pozostałych pierwiastków biogennych,
|
|
|
co to jest szkielet węglowy? začať sa učiť
|
|
podstawowy element strukturalny związków organicznych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Sucha masa - masa organizmów lub ich części po wysuszeniu (o dparowaniu wody), wyrażona w jednostkach masy, np, w gramach (g).
|
|
|
Wymień funkcje wapnia w organizmie? (makroelement) začať sa učiť
|
|
Jest niezbędny do funkcjonowania komórek nerwowych i mięśniowych. Bierze udziat w procesie krzepnięcia krwi. Jest składnikiem ściany komórkowej u roślin. Jest składnikiem szkieletów zwierząt.
|
|
|
Wymień funkcje magnezu w organizmie (makroelement) začať sa učiť
|
|
Jest aktywatorem wielu enzymów. Uczestniczy w składaniu podjednostek rybosomów. Jest składnikiem chlorofilu.
|
|
|
Wymień funkcje potasu w organizmie (makroelement) začať sa učiť
|
|
Bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych. Jest ważnym sktadnikiem płynów ustrojowych. U roślin jest aktywatorem wielu enzymów oraz wpływa na stopień uwodnienia komórek.
|
|
|
Wymień funkcje sodu w organizmie (makroelement) začať sa učiť
|
|
Bierze udział w przewodzeniu impulsów nerwowych. Jest ważnym składnikiem płynów ustrojowych.
|
|
|
Wymień funkcje chloru w organizmie (makroelement) začať sa učiť
|
|
Odpowiada za równowage wodno-mineralną. Wchodzi w skład kwasu solnego- jednego z głównych składników soku żołądkowego.
|
|
|
Wymień funkcje żelaza w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Jest składnikiem białek złożonych, m.in. transportujących tlen (hemoglobina) lub magazynujących go (mioglobina). Wchodzi w skład wielu enzymów, m.in. biorących udział w fotosyntezie i oddychaniu tlenowym.
|
|
|
Wymień funkcje jodu w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Stanowi składnik hormonów tarczycy.
|
|
|
Wymień funkcje miedzi w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Jest składnikiem wielu enzymów. Stanowi składnik hemocyjaniny - barwnika, który u wielu bezkręgowców pełni funkcję analogiczną do hemoglobiny.
|
|
|
Wymień funkcje kobaltu w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Jest składnikiem witaminy B¹², która uczestniczy w wytwarzaniu elementów krwi oraz w biosyntezie kwasów nukleinowych i weglowodanów.
|
|
|
Wymień funkcje fluoru w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Wchodzi w skład szkliwa zębów.
|
|
|
Wymień funkcje fluoru w organizmie (mikroelement) začať sa učiť
|
|
Wchodzi w skład szkliwa zębów.
|
|
|
Wymień dwa rodzaje oddziaływań chemicznych i je opisz. začať sa učiť
|
|
WIĄZANIA CHEMICZNE (silne), które łączą atomy w cząsteczki pierwiastków lub związków chemicznych ODDZIAŁYWANIA MIĘDZYCZĄSTECZKOWE (słabe), które powodują przyciąganie albo odpychanie wolnych atomów lub cząsteczek.
|
|
|
Od czego zależy siła oddziaływań? začať sa učiť
|
|
Sila oddziaływań zależy od tego, ile energii trzeba dostarczyć, żeby je zlikwidować, np. rozerwać wiązanie chemiczne,
|
|
|
Od czego zależy rodzaj wiązania chemicznego? začať sa učiť
|
|
Rodzaj wiązania chemicznego zależy od elektroujemności atomów wchodzących w skład cząsteczki, czyli od ich zdolności do przyciągania elektronów
|
|
|
