konkurs biologiczny

 0    84 informačný list    klukrecja
stiahnuť mp3 vytlačiť hrať Skontrolujte sa
 
otázka język polski Odpoveď język polski
biocenoza
začať sa učiť
zespół organizmów utworzonych z populacji różnych gatunków zasiedlających dany obszar i połączonych wzajemnymi zależnościami
biocenoza leśna
Ekosystem
začať sa učiť
składa się z biocenozy i biotopu
las (ekosystem naturalny)
Biosfera
začať sa učiť
strefą życia na Ziemii
Cukry
začať sa učiť
monosacharydy, oligosacharydy, polisacharydy
Monosacharydy
začať sa učiť
cukry proste
glukoza
Oligosacharydy
začať sa učiť
zbudowane z od 2 do 10 cząsteczek cukrów prostych
sacharoza
Polisacharydy
začať sa učiť
zbudowane z wielu cząsteczek monosacharydów. Mają postać łańcuchów prostych lub rozgałęzionych
łańcuch prosty (celuloza), łańcuch rozgałęziony (glikogen)
Plazmid
začať sa učiť
jest małą zwykle kolistą cząsteczką DNA w komórce bakterii. Znajdujące się w nim geny (nie są niezbędne) decydują o niektórych właściwościach komórki
geny odpowiedzialne za odporność na antybiotyki
Cytoszkielet
začať sa učiť
Znajduje się w komórce zwierzęcej. System włókien białkowych umożliwiający przemieszczanie się organelli
Jąderko
začať sa učiť
stanowi obszar w jądrze komórkowym, w którym powstają rybosomy.
Siateczka śródplazmatyczna
začať sa učiť
tworzy ją system błon tworzących przedziały wewnątrzkomórkowe, umożliwiający przestrzenne różnych procesów zachodzących w komórce. W jego obrębie powstają składniki błon komórkowych
Siateczka śródplazmatyczna gładka
začať sa učiť
odpowiada głównie za syntezę lipidów, stanowi magazyn jonów wapnia, bierze udział w unieszkodliwianiu trujących substancji
Siateczka śródplazmatyczna szorstka
začať sa učiť
są z nią związane rybosomy, bierze udział w syntezie białek
Lizosom
začať sa učiť
pęcherzyk w którym rozkładane są niepotrzebne składniki komórki oraz substancje pochodzące z zewnątrz
tkanki zwierzęce
začať sa učiť
nabłonkowa, mięśniowa, łączna, nerwowa
tkanka nabłonkowa
začať sa učiť
nabłonek jednowarstwowy, nabłonek wielowarstwowy
nabłonek jednowarstwowy
začať sa učiť
umożliwia wchłanianie różnych substancji
pęcherzyki płucne
nabłonek wielowarstwowy
začať sa učiť
ochrona
naskórek
tkanka mięśniowa
začať sa učiť
gładka, poprzecznie prążkowana szkieletowa, poprzecznie prążkowana serca
tkanka łączna
začať sa učiť
chrzęstna, kostna, krew, tłuszczowa
tkanka chrzęstna
začať sa učiť
elastyczna substancja między komórkowa, w której znajdują się jamki z komórkami chrzęstnymi, nadawanie kształtu, usztywnianie z zachowaniem elastyczności, ochrona przed ścieraniem
nasady kości
tkanka kostna
začať sa učiť
twarda substancja między komórkowa złożona ze związków organicznych i mineralnych oraz komórki z licznymi wypustkami
tkanka tłuszczowa
začať sa učiť
komórki wypełnione dużymi kroplami tłuszczu, ochrona, magazynowanie substancji odżywczych
Bodziec
začať sa učiť
zmiana chemiczna lub fizyczna zachodząca we wnętrzu lub na zewnątrz organizmu
system sztuczny
začať sa učiť
klasyfikowanie organizmów ze względu na podobieństwu organizmów
system naturalny
začať sa učiť
klasyfikacja uwzględniająca pokrewieństwo między organizmami
nisza ekologiczna
začať sa učiť
wszystkie wymagania osobników danego gatunku niezbędne do przeżycia i wydania na świat potomstwa
czynniki środowiska
začať sa učiť
biotyczne (ożywione), abiotyczne (nieożywione)
czynniki biotyczne
začať sa učiť
organizmy tego samego gatunku, organizmy innych gatunków
czynniki abiotyczne
začať sa učiť
wilgotność, temperatura, dostępność światła, dostęp do CO2 i tlenu zawartość soli mineralnych w glebie
tolerancja ekologiczna
začať sa učiť
zakres wartości danego czynnika środowiska, w którym może żyć organizm
biocenoza
začať sa učiť
rośliny, zwierzęta, grzyby, protisty, bakterie
biotop
začať sa učiť
woda, klimat, energia słoneczna, podłoże
zmienność środowiska
začať sa učiť
zróżicowanie iędzy osobnikami jednego gatunku wynikające z wpływu różnych czynników środowiska. Nie podlega dziedziczeniu
Genetyka
začať sa učiť
bada dziedziczność i zmienność organizmów
Inżynieria genetyczna
začať sa učiť
ingerowanie w materiał genetyczny organizmów w taki sposób, że zmianie ulegają ich cechy dziedziczne
biotechnologia nowoczesna
začať sa učiť
projektowanie organizmów o właściwościach przydatnych człowiekowi
Wiązania wodorowe
začať sa učiť
zazwyczaj słabe oddziałowywanie między atomem wodoru jednej cząsteczki a atomem innej, zawierającym wolną parę elektronową
DNA
začať sa učiť
kwas deoksyrybonukleinowy
Skład nukleotydu w DNA
začať sa učiť
deoksyryboza, reszta kwasu fosforowego(V), zasada azotowa
Zasady azotowe
začať sa učiť
adenina, tymina, cytozyna, guanina
Sekwencja DNA
začať sa učiť
kolejność występowania poszczególnych nukleotydów
Polimeraza DNA
začať sa učiť
enzym dobudowujący do matryc komplementarne nukleotydy i łączy je w nową nić
RNA
začať sa učiť
kwas rybonukleinowy, bierze udział w syntezie białek
Skład nukleotydu w RNA
začať sa učiť
ryboza, reszta kwasu fosforowego (V), zasada azotowa
Replikacja DNA jest semikonserwatywna
začať sa učiť
Każda cząsteczka DNA zawiera jedną nową i jedną starą nić DNA
Rodzaje RNA
začať sa učiť
mRNA, tRNA, rRNA
mRNA
začať sa učiť
matrycowy (informacyjny), przenosi informację o sekwencji aminokwasów w białku z cząsteczki DNA na rybosomy
rRNA
začať sa učiť
rybosomowy RNA, wchodzi w skład rybosomów
tRNA
začať sa učiť
transportujący RNA, dostarcza aminokwasy na rybosomy
Funkcje białek
začať sa učiť
białka enzymatyczne, budulcowe, magazynujące, motoryczne, transportujące, regulacyjne, obronne
Białka enzymatyczne
začať sa učiť
przyspieszają przebieg reakcji zachodzących w organizmie
lipaza
Białka budulcowe
začať sa učiť
wchodzą w skład struktur organizmu
kolagen
Białka motoryczne
začať sa učiť
umożliwiają ruch w komórkach i tkankach
aktyna i miozyna
Białka transportujące
začať sa učiť
odpowiedzialne za przenoszenie związków
hemoglobina
Białka regulacyjne
začať sa učiť
regulują procesy zachodzące w komórkach
insulina
Białka obronne
začať sa učiť
chronią organizm
przeciwciała
Białka magazynujące
začať sa učiť
umożliwiają gromadzenie różnych związków
ferryna
Gen
začať sa učiť
odcinek DNA który zawiera informację o budowie jednego łańcucha polipeptydowego lub jednej cząsteczki RNA
Łańcuch polipeptydowy
začať sa učiť
cząsteczka połączonych ze sobą liniowo połączonych aminokwasów. Białko może się składać się z jednego lub kilku łańcuchów.
Pozagenowe DNA
začať sa učiť
odcinki DNA które nie koduje żadnego aminokwasu ani RNA. Tylko u organizmów eukariotycznych
Eksony
začať sa učiť
odcinki kodujące. Krótsze od intronów. 10% w genie
Introny
začať sa učiť
odcinki niekodujące w genie. 90%
Genom
začať sa učiť
kompletny zapis informacji genetycznej organizmu.
Genom bakterii
začať sa učiť
chromosom bakteryjny + plazmidy
Nukleoid
začať sa učiť
miejsce występowania chromosomu bakteryjnego
Genom komórki zwierzęcej
začať sa učiť
jądro + mitochondria
Genom komórki roślinnej
začať sa učiť
jądro +mitochondria + chloroplasty
Nukleosom
začať sa učiť
fragment DNA owinięty wokół białek
Chromatyna
začať sa učiť
ma postać długich cienkich nici
Chromosom mitotyczny
začať sa učiť
zawiera dwie identyczne cząsteczki DNA
Kariotyp
začať sa učiť
zestaw chromosomów charakterystyczny dla każdej komórki somatycznej organizmu
Komórka poliploidalna
začať sa učiť
komórka zawierająca więcej niż po dwa chromosomy z każdej pary. Powszechna u roślin.
Cechy kodu genetycznego
začať sa učiť
trójkowy, jednoznaczny, bezprzecinkowy, zdegenerowany, niezachodzący, uniwersalny
Trójkowy
začať sa učiť
trzy kolejne nukleotydy kodują jeden aminokwas
Jednoznaczny
začať sa učiť
jeden kodon koduje zawsze jeden i ten sam aminokwas
Bezprzecinkowy
začať sa učiť
między kodonami nie ma przerw, aminokwasy są kodowane przez występujące kolejno po sobie kodony
Zdegenerowany
začať sa učiť
kilka kodonów może kodować ten sam aminokwas
Niezachodzący
začať sa učiť
każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu
Uniwersalny
začať sa učiť
u prawie wszystkich organizmów te same kodony oznaczają te same aminokwasy
Ekspresja genu
začať sa učiť
proces odczytywania informacji genetycznej. U wszystkich organizmów podobny. Składa się z transkrypscji i translacji
Ekspresja genów kodujących RNA
začať sa učiť
ma tylko jeden etap, transkrypcję
Ekspresja genów kodujących białko
začať sa učiť
dwa etapy. Transkrypcja i translacja
Transkrypcja
začať sa učiť
w jej wyniku powstaje mRNA. U bakterii zachodzi w cytoplazmie, a u organizmów eukariotycznych, głównie w jądrze

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.