HS WYK III

1348

Epidemia dżumy, koniec treccento

1401

Konkurs na drzwi do bapt. Florenckiego, wygrywa Ghiberti, POCZĄTEK RENESANSU

1453

Upadek Konstantynopola

1492

wyprawa Kolumba

Renesans - cechy

Czerpie z antyku, pitagoreizm, piękno i harmonia, plany centralne, obserwacja rzeczywistości, antropocentryzm, humanizm, Franciszkanie (afirmacja świata, wyrzekanie się materialnych dóbr)

Alfresco

fresk mokry, szubka praca, kolor wsiąka głęboko w ścianę

Renesans - sytuacja we Włoszech

Upada s. feudalny, handel z Konstantynopolem -> bankierzy we Wł., konflikt kupcy-arystokraci, inwestycje bogatych obyw., Florencja i Sienna, uniwersytety (Fl, Bolon, Sien, Piza), walka zwolenników papież-cesaż, wygr. kościół, Medyceusze

Cimabue

Nauczyciel Giotta, pozbycie się szczegółów, złote tła i perspektywa int. "Tronująca Madonna", krucyfiks,

Duccio

"MAESTA", czyli maria z dzieciątkiem na kamiennym tronie ze świętymi, na odwrocie deski sceny pasji, założyciel szkoły malarstwa sienneńskiego

Giotto Di Bondone

Cykl Św Franciszka (np. "Kazanie do ptaków", "Otrzymanie stygmatów"), freski w kaplicy Scorvegnich (np emocjonalne "opłakiwanie chrystusa" lub "pocałunek judasza"), maesta (delikatna i piękna w porównaniu do maest Cimabuego i Duccio)

Ambrogio i Pierro Lorencetti

Ratusz w Siennie (dobre i złe rządy)

Renesans - chronologia

XV-XVI wczesny, XVI dojrzały

Renesans - przyczyny

Wyprawy morskie, poznanie świata, rozwój i bogacenie miast, mecenat, Habsburgowie rosną, rodzi się manufaktura w Niderlandach, odkrycie na nowo antyku

Protorenesans

Duccio, Cimabue, Giotto di Bodone, Simone Martini, Giovanni i Andrea Pisano, Lorencetti

1455

druk z czcionek Guthenberga

Gotyk - Renesans

teocentryzm-antropocentryzm, wertyk.-horyzont., kościól-ratusz, szkielet-obliczona równ., silna dekoracja-umiarkowana, łuk ostry-półkolisty, kontrapost got-kontrapost ant, złote tła-pejzaż

1527-1590

Manieryzm, 1527 SACO DI ROMA - najazd Habsburgów na Rzym,

1517

Wystąpienie lutra, kościół w kryzysie, rozłam na PROTESTANTYZM i KATOLICYZM

traktaty estetyczne

"Przepisy na piękno", 3-tomowy traktat Albertiego (archit., rzeźba, malarstwo),

Filippo Brunelleschi

Wyprawa do Rzymu, machiny budowlane, Kaplica PazziKopuła baptysterium Florenckiego (szkielet ryby), Szpital Niewiniątek, Kościół Św. Ducha we Florencji, Bazylika San Lorenzo

Architektura

Katedra Santa Maria Del Fore, Bap. San Giovanni, (drzwi Andrei Pisano, Ghibertiego),

Lorenzo Ghiberti

Konkurs na drzwi do Baptysterium, II drzwi i Rajskie Wrota (ujęcia symultaniczne starotestamentowe, wkomp. w kwadraty)

Kaplica Pazzi

Sklepienie z kwadratowymi kasetonami, na planie kwadratu,

Bazylika San Lorenzo

Mecenat Medyceuszy, brak fasady, wnętrze z arkadami

Kościół Św. Ducha we Florencji

Plan krzyża łac., miał być obsypany apsydami, wieloboczne kasetony

Michelozzo

Pałac Medyceuszy (moduł, czworobok, wew. dziedziniec, krużganki, 2 piętra, BONIOWANIE, SGRAFFITTO)

Leone Alberti

3 traktaty, Palazzo Rucellai (pałac miejski, horyzontalizm, PILASTRY), fasada kościoła St. Maria Novella (spływy wolutowe), San Andrea w Mantui (w porządku wielkim, inspiroane łukiem triumfalnym)

Luccio Laurana

Pallazzo Ducale (loggia na wejściu, jedna z najwsp. budowli Włoskich), zachowało się jego STUDIOLO (gabinet pracy) z INTARSJAMI (różne drewna jak mozaika)

Donatello

uczeń Ghibertiego, Św Jerzy, Dawid (kontrapost, idealizacja, efeb, akt), pomnik konny Gattamelaty, nowy typ nagrobka

Filarette

architekt, projekt miasta idealnego i szpitalu w Mediolanie

Andrea Sansovino

POZA SANSOVINOWSKA (zmarły jako śpiący), nagrobek biskupa z rodziny Sforzów.

Sciacatto

technika Ghibertiego, im dalszy plan tym bardziej spłaszczony,

Andrea Del Verrocchio

Dama z bukietem (rzeźba), piękne dłonie, smukłe, Dawid (młody zwycięzca, z głową Goliata u nogi i mnieczem, ubrany, kontrapost), Putto z delfinem (silly)

Massacio

malarz progresywny, freski z kapl. Brancaccich (np wygnanie z raju: venus pudica, rozpacz, prawdziwe emocje, akt anatomiczny, wyzbycie się szczegółów), Grosz Czynszowy (symultanizm, izokefalizm) epitafium Lanzich (Święta Trójca)

Fra Angelico

"Zwiastowanie", "Koronacja Marii", widoczne motywy gotyku, ostre łuki, perspektywa intuicyjna

Benozzo Gozzoli

Freski w Pałacu Medyceuszy, trzej królowi e z wizerunkami Med, ich nadworny malarz, pejzaż panoramiczny, niezwykła dokładność, "Bitwa pod san Eglio i san Romano"

Andrea Mantegna

zam. do rzeźb ant, "Martwy chrystus" (ekstremalny skrót perspektywiczny, draperia niczym rzeźba), Oculus w Palazzo Ducale (aniołki i służący patrzący się w dół, zabawa i lekkość, ekstremalne skróty), Bachanalia (miedzioryt), Camera Degli sposi

Sandro Botticelli

Mecenat Medyceuszy, "Narodziny Wenus", "Primavera", linearyzm, zamiłowanie do łagodnego ruchu

Francja - kontekst historyczny

wojny włoskie, Karol VIII wysyłą grupę artystów do zamku w Amboise, by tam budować w stylu włoskim, przebudowywane są zamki średniowieczne w dolinie loary

Nicola Pisano

Inspirował się rzymskimi sarkofagami, Ambona w katedrze w Siennie, kazalnica w baptysterium w Pizie (biblinje reliefy u góry, co druga kolumna oparta na lwie, trójliść jeszcze z gotyku i kapitele korynckie)

Giovanni Pisano

Ekspresja i kanciastość, pomagał prawdopodobnie ojcu przy poprzednich pracach, kazalnica w pizie (na planie koła, z lwimi posągami, kapitele korynckie i statuły-kolumny), Madonna z Dzieciątkiem (tendencje gotyckie, chrystus w szacie kapłąńskiej),

Simone Martini

Zwiastowanie (wieniec gabriela, strach i niepewność marii, złote tło),

Filippo Lippi

Zwiastowanie

Pierro Della Francesca

„Biczowanie Chrystusa” (perspektywa linearma, architektura, na pierwszym planie ludzie w 3 stadiach wieku), Chrzest w Jordanie, Zmartwychwstanie (u nóg chrystusa autoportret, triumf Chrystusa)

Tycjan

Autoportret, Wenus z Urbino (zmysłowy akt, nawiązuje do śpiącej Wenus, strojna kobieta z różami w dłoni)

Rafael Santi

Ogrodniczka, Madonna z chrystusem i Janem chrzcicielem (kompozycje w trójkąt, pejzaż w tle), portret Juliusza II (mecenas santiego), Szkoła Ateńska

Francja Architektura

Zamek w Blois (kręte schody, wysokie wieże), Zamek w Chambord (

Zamek w Chambord

spiralna klatka schowdowa, wokól na planie krz.gr. 4 korytarze, zamek na planie prostokąta i w rogach okrągłe baszty na narożach

Zamek w Chenoncheaux

sala balowa nad pomostem Philberta Delorme, plan czworokątka,

Skrzydło zamku w Blois

kręte schody, wysokie wieże, boniowanie i pilastry

Zamek w Fontainbleau

oryginalnie średniowieczny, Gilbert Breton odp. za najstarszą część, prosta bryła i dwuspadowe dachy, jego dekoratorzy tworzą szkołę malarską, wewn. Gafelia Franciszka I Rosso Fiorentina (manieryzm, girlandy, wysmukłe ppostaci i polerowane boazerie)

Francja - rzeź ugenotów

1572, Podczas ślubu malgorzaty (rodzina królewska) a henrykiem IV (protestanci) doszlo do rzezi ugenotów - ginie wiele artystów, emigracja ugenotów z francji, zaczynaja sie przesladowania Po tej rzezi zamiera syt. art. we francji

Primaticcio

Dekorator Fontainbleau,

Jean le Goujon i Pierre Lescotte

Fasada i przebudowa luwru, harmonia pionów i poziomów, manierystyczna rzeźba,

Jean le Goujon

Diana łowczyni (arcydzieło manieryzmu)

Zamek w Chambord

spiralna klatka schowdowa, wokól na planie krz.gr. 4 korytarze, zamek na planie prostokąta i w rogach okrągłe baszty na narożach

Zamek w Chenoncheaux

sala balowa nad pomostem Philberta Delorme, plan czworokątka,

Skrzydło zamku w Blois

kręte schody, wysokie wieże, boniowanie i pilastry

Zamek w Fontainbleau

pierwotnie średniowieczny, Gilbert Breton odp. za najstarszą część, prosta bryła i dwuspadowe dachy, jego dekoratorzy tworzą szkołę malarską, wewn. Gafelia Franciszka I Rosso Fiorentina (manieryzm, girlandy, wysmukłe ppostaci i polerowane boazerie)

Francja - rzeź ugenotów

1572, Podczas ślubu malgorzaty (rodzina królewska) a henrykiem IV (protestanci) doszlo do rzezi ugenotów - ginie wiele artystów, emigracja ugenotów z francji, zaczynaja sie przesladowania Po tej rzezi zamiera syt. art. we francji

Primaticcio

Dekorator Fontainbleau,

Jean le Goujon i Pierre Lescotte

Fasada i przebudowa luwru, harmonia pionów i poziomów, manierystyczna rzeźba,

Jean le Goujon

Diana łowczyni (arcydzieło manieryzmu)

Jean Clouet

portret Franciszka I, rysunki kredkami