otázka  |
Odpoveď |
Jak dbać o układ krwionośny? začať sa učiť
|
|
1) Należy przestrzegać odpowiedniej diety. 2) Należy unikać spożywania alkobolu i palenia papierosów. 3) Należy dbać o regularny, umiarkowany wysiłek fizyczny.
|
|
|
Jakie czynniki sprzyjają rozwojowi chorób układu krwionośnego? začať sa učiť
|
|
1) Czynniki genetyczne. 2) Picie alkoholu. 3) Palenie papierosów. 4) Otyłość. 5) Niezdrowe jedzenie. 6) Stres. 7) Nadciśnienie. 8) Siedzący tryb życia. 9) Starszy wiek. 10) Cukrzyca.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Cholesterol to związek należący do tłuszczów, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest składnikiem błon komórkowych zwierząt oraz służy do syntezy wielu ważnych związków, na przykład niektórych hormonów.
|
|
|
Co dzieje się w organizmie, w którym znajduje się za dużo cholesterolu? začať sa učiť
|
|
Gdy w orgaznimie jest za dużo cholestrolu, może się on gromadzić w ścianach tętnic i powodować stopniowe zwężanie ich światła, aż do zupełnego zamknięcia. Zatrzymanie krążenia może spowodować zawał, czyli obumieranie tkanek pozbawionych stałego dopływu krwi.
|
|
|
Jakie czynniki zwiększają ilość cholesterolu we krwi? začať sa učiť
|
|
1) Palenie papierosów. 2) Długotrwały stres. 3) Nadwaga. 4) Brak aktywności fizycznej. 5) Nieodpowiednia dieta.
|
|
|
Spożywanie jakich pokarmów zmniejsza ilość cholesterolu we krwi? začať sa učiť
|
|
Spożywanie pokarmów bogatych w błonnik pokarmowy i tłuszcze roślinne zmniejsza ilość cholesterolu we krwi.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Krwawienie to powolny wypływ krwi z naczyń włosowatych. Jeśli do niego dojdzie, należy odkazić ranę, a następnie na skaleczone miejsce przykleić plaster.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Krwotok to szybki wypływ krwi z przerwanej tętnicy lub żyły. Jest znacznie groźniejszy od krawienia.
|
|
|
W jaki sposób można podzielić krwotoki? začať sa učiť
|
|
1) Wewnętrzne. 2) Zewnętrzne.
|
|
|
Czym charakteryzuje się krwotok zewnętrzny? začať sa učiť
|
|
Podczas krwotoku zewnętrznego krew wylewa się na zewnątrz ciała przez uszkodzoną skórę.
|
|
|
Czym charakteryzuje się krwotok wewnętrzny? začať sa učiť
|
|
Krwotok wewnętrzny ma miejsce, gdy krew wylewa się z naczyń do wnętrza ciała. Jest groźniejszy, ponieważ trudno go wykryć i może się zdarzyć, że ranny nie otrzyma pomocy na czas.
|
|
|
Jakie jest postępowanie podczas krwotoku z nosa? začať sa učiť
|
|
Osoba, u której wystąpił krwotok, powinna stać z głową lekko pochyloną do przodu, aby uniemożliwić swobodny wypływ krwi. Równocześnie powinna uciskać od góry miękką część nosa. Skuteczne są też zimne okłady na grzbiet nosa lub kark. Powodują one, że ściany naczyń krwionośnych się zwężają i krew przestaje wypływać z rany.
|
|
|
Jaka jest przyczyna występowania miażdżycy? začať sa učiť
|
|
Uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych. W obrębie uszkodzenia gromadzą się złogi, głównie związków tłuszczowych, które tworzą tzw. blaszki miażdżycowe. Blaszki te utrudniają przepływ krwi w naczyniach oraz zmniejszają ich elastyczność. W uszkodzonym naczyniu mogą powstawać zakrzepy, które prowadzą do zablokowania przepływu krwi.
|
|
|
Jakie są objawy miażdżycy? začať sa učiť
|
|
Początkowo choroba nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Mogą pojawić się zadyszka i zmęczenie po niewielkim wysiłku, ból nóg oraz problemy z pamięcią.
|
|
|
Na czym polega leczenie miażdżycy? začať sa učiť
|
|
Leczenie obejmuje podawanie leków obniżających ciśnienie, krzepliwość oraz poziom cholesterolu we krwi. Zaawansowana postać chorony wymaga chirurgicznego usunięcia blaszki miażdżycowej, wykonania zabiegu angioplastyki lub wszczepienia by-passów.
|
|
|
Na czym plega profilaktyka występowania miażdżycy? začať sa učiť
|
|
1) Umiarkowany wysiłek fizyczny. 2) Ograniczenie spożywania fast foodów, słodyczy i smażonych potraw. 3) Niepalenie papierosów oraz unikanie stresu.
|
|
|
Czym jest choroba wieńcowa? začať sa učiť
|
|
Choroba wieńcowa to groźna odmiana miażdżycy. Jest to miażdżyca tętnic zaopatrujących serce w tlen i składniki odżywcze. Często prowadzi ona do zawału serca, czyli obumarcia tego narządu lub jego części, spowodowane niedostatecznym dopływem krwi.
|
|
|
Na czym polega angioplastyka? začať sa učiť
|
|
Angioplastyka to zabieg polegający na poszerzeniu zwężonych tętnic za pomocą balonika.
|
|
|
Na czym polega wszczepienie by-passów? začať sa učiť
|
|
Wszczepienie do sieci naczyń wieńcowych fragmentów naczyń pobranych np. z nogi pacjenta tak, aby omijały zwężone miejsce.
|
|
|
Jakie są przyczyny występowania anemii? začať sa učiť
|
|
Przyczyny są zróżnicowane, często niedobór żelaza lub witamin z grupy B.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Obniżony poziom hemoglobiny i erytrocytów we krwi. Chorzy są osłabieni, mają zawroty głowy i szybko się męczą.
|
|
|
Na czym polega leczenie anemii? začať sa učiť
|
|
Leczenie jest zależne od przyczyny. Najczęściej polega na uzupełnianiu niedoborów żelaza lub witamin.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka anemii? začať sa učiť
|
|
Wdrożenie diety uwzględniającej między innymi mięso, jajka i warzywa liściaste. Ważne jest też systematyczne wykonywanie badań krwi.
|
|
|
Jaka jest przyczyna występowania białaczki? začať sa učiť
|
|
Zmiany w materiale genetycznym komórek szpiku kostnego, które prowadzą do nadmiernego wytwarzania białych krwinek. Takie krwinki nie dojrzewają prawidłowo i dlatego nie mogą pełnić swoich funkcji.
|
|
|
Jakie są objawy białaczki? začať sa učiť
|
|
Różnią się u poszczególnych osób. Mogą to być: niedokrwistość, krwawienie m.in. z nosa, dziąseł i przewodu pokarmowego, chudnięcie. Białaczka może prowadzić do śmierci.
|
|
|
Na czym polega leczenie białaczki? začať sa učiť
|
|
Leczenie zależy od rodzaju białaczki. Najczęściej stosuje się odpowiednie leki, chemioterapię i przeszczep szpiku kostnego.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka białaczki? začať sa učiť
|
|
Polega głównie na okresowym wykonywaniu badań krwi. Wczesne wykrycie białaczki daje większe szanse na wyleczenie.
|
|
|
Jaka jest przyczyna nadciśnienia tętniczego? začať sa učiť
|
|
Zbyt szybkie pompowanie krwi do naczyń lub ich zwężenie i mała elastyczność. Do rozwoju choroby mogą przyczynić się: niewłaściwa dieta (np. ze zbyt dużą ilością soli), stres, otyłość, palenie papierosów, picie alkoholu i czynniki genetyczne. Nadciśnienie może także być objawem innego schorzenia, np. choroby nerek.
|
|
|
Jakie są objawy nadciśnienia tętniczego? začať sa učiť
|
|
Stale utrzymujące się podwyższone ciśnienie krwi. Choroba może nie dawać żadnych innych objawów lub mogą występować bóle głowy i szybkie męczenie się.
|
|
|
Na czym polega leczenie nadciśnienia tętniczego? začať sa učiť
|
|
Leczenie opiera się głównie na aktywności fizycznej i stosowaniu diety. Konieczne może być też leczenie farmakologiczne.
|
|
|
Na czym polega profilaktyka nadciśnienia tętniczego? začať sa učiť
|
|
1) Właściwa dieta (z ograniczeniem soli). 2) Aktywny tryb życia. 3) Unikanie spożywania alkoholu i palenia papierosów. 4) Regularne pomiary ciśnienia krwi.
|
|
|
Jakie są powikłania nadciśnienia tętniczego? začať sa učiť
|
|
1) Uszkodzenie oka, zaburzenia widzenia. 2) Udar mózgu. 3) Zawał serca. 4) Uszkodzenie naczyń, miażdżyca. 5) Niewydolność nerek.
|
|
|
Jakie jest podstawowe badanie krwi? začať sa učiť
|
|
Jest to tzw. morfologia krwi, czyli ocena ilości oraz wyglądu krwinek i płytek krwi. Wykonuje się ją za pomocą mikroskopu lub specjalnego preparatu.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Hematokryt informuje, jaka jest objętość elementów morfotycznych w stosunku do objętości całej krwi.
|
|
|
Czym jest odczyn Biernackiego? začať sa učiť
|
|
Odczyn Biernackiego to badanie szybkości opadania krwinek czerwonych we krwi obserwowanej w wąskich, pionowo ustawionych rurkach. Znaczny wzrost OB towarzyszy głównie procesom zapalnym.
|
|
|
