otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
proces, w którym DNA kieruje syntezą białek; przebiega w dwóch etapach: transkrypcji i translacji
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
białko fibrylarne obecne m.in. w sierści, wełnie, paznokciach i innych wytworach skóry
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
synteza RNA na podstawie informacji zawartej w DNA.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
synteza polipeptydu zachodząca pod kierunkiem mRNA; dochodzi do nie w rybosomach.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ulegająca transkrypcji jedna z nici DNA, stanowi szablon (matrycę) dla sekwencji nukleotydów transkryptu RNA
|
|
|
Jednoznaczność kodu genetycznego polega na tym, że... začať sa učiť
|
|
niektóre kodony (np. GAA i GAG) kodują ten sam aminokwas (kwas glutaminowy), żaden z nich jednocześnie nie określa żadnego innego aminokwasu.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
triplety nukleotydów mRNA, zwyczajowo zapisywane w kierunku 5' > 3' (termin kodony może być używany dla tripletów zasad DNA na nici NIEmatrycowej)
|
|
|
Podczas ekspresji genu otoczka jądrowa (występująca wyłącznie u eukariontów) pełni funkcję... začať sa učiť
|
|
oddzielenia transkrypcji i translacji w czasie, aby pre-mRNA zostało zmodyfikowane w końcową, funkcjonalną cząsteczkę mRNA.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nienachodzące na siebie trójnukleotydowe słowa kodowe zapisane w DNA, instrukcje genetyczna dla łańcucha polipeptydowego.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
enzym, który oddziela od siebie dwie nici DNA i przyłącza nukleotydy wzdłuż matrycy DNA (ofc zgodnie z regułami parowania zasad); NIE potrzebuje startera
|
|
|
Synteza z udziałem polimeraz RNA przebiega w kierunku... začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sekwencja DNA, do której przyłącza się polimeraza RNA i inicjuje transkrypcję
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sekwencja oznaczająca koniec transkrypcji u bakterii
|
|
|
Jednostka transkrypcyjna to... začať sa učiť
|
|
odcinek DNA ulegający transkrypcji do cząsteczki RNA
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nukleotyd, od którego w rzeczywistości zaczyna się synteza RNA).
|
|
|
Negatywna regulacja genów polega na... začať sa učiť
|
|
hamowaniu transkrypcji przez represory. Występuje np. w operonie tryptofanowym (operon trp), gdzie obecność tryptofanu powoduje wiązanie represora do operatora, blokując transkrypcję.
|
|
|
Pozytywna regulacja genów polega na... začať sa učiť
|
|
aktywacji transkrypcji przez czynniki transkrypcyjne lub białka aktywujące. Przykładem jest katabolizm laktozy u bakterii – operon lac, w którym aktywator (CAP – białko aktywujące katabolizm) zwiększa ekspresję w obecności cAMP.
|
|
|
Podaj 3 różnice między pozytywną i negatywną regulacją genów začať sa učiť
|
|
1. Poz. reg. aktywuje transkrypcję, a neg. ją hamuje. 2. W poz. reg. kluczową rolę odgrywają aktywatory, a w neg. represory. 3. neg. regulacja często działa jako mechanizm oszczędzania energii, a poz. jako sposób na szybkie reagowanie na zmiany środowiska
|
|
|
Czynnik transkrypcyjny to... začať sa učiť
|
|
zestaw białek u eukariontów, który pośredniczy w wiązaniu polimeraza RNA i inicjacji transkrypcji.
|
|
|
Na transkrypcyjny kompleks preinicjacyjny składają się... začať sa učiť
|
|
czynniki transkrypcyjne + promotor + polimeraza II RNA
|
|
|
Podczas dojrzewania pre-mRNA, koniec 5' cząsteczki zostaje wzbogacony o... začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zmodyfikowany nukleotyd guaninowy
|
|
|
Podczas dojrzewania pre-mRNA koniec 3' cząsteczki zostaje wzbogacony o... začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sekwencja nukleutydowa, składająca się z 50 do 250 nukleotydów adeninowych przyłączonych do RNA na końcu 3'
|
|
|
Podaj 3 funkcje 🎀czapeczki 5'🎀 i ogonu poli-A začať sa učiť
|
|
1. ułatwiają eksport dojrzałego mRNA z jądra 2. pomagają chronić mRNA przed degradacją przez enzymy hydrolityczne 3. pomagają przyłączać się rybosomom do końca 5' RNA zaraz po wejściu mRNA do cytoplazmy
|
|
|
Introny (sekwencje przerywające) to... začať sa učiť
|
|
niekodujące odcinki kwasu nukleinowego, leżące między odcinkami kodującymi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
kodujące odcinki kwasu nukleinowego, leżące między odcinkami NIEkodującymi; ostatecznie ulegają ekspresji, zazwyczaj w wyniku translacji na sekwencje aminokwasowe
|
|
|
Splicing RNA, dojrzewanie RNA to... začať sa učiť
|
|
proces obejmujący wycinanie intronów i sklejanie ze sobą eksonów, które wcześniej oskrzydlały intron
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
duży kompleks białek i małych cząsteczek RNA (snRNA); jego zadaniem jest usunięcie intronu i połączenie dwóch eksonów, które wcześniej oskrzydlały intron
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
cząsteczki RNA funkcjonujące jako enzymy
|
|
|
tRNA (transferowe, transportujące RNA) to... začať sa učiť
|
|
interpretator serii kodonów (czyli informacji genetycznej); jego funkcją jest przeniesienie aminokwasu z cytoplazmy do rybosomu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
określony triplet zasad wbudowanych w tRNA, który tworzy parę z określonym kodonem mRNA
|
|
|
Syntetaza aminoacylo-tRNA to... začať sa učiť
|
|
rodzina enzymów łączących cząsteczki tRNA z aminokwasami w procesie zasilanym przez hydrolizę ATP
|
|
|
Podjednostka rybosomowa składa się z... začať sa učiť
|
|
cząsteczek rybosomowego RNA i białek
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dwóch podjednostek, zwanych dużą podjednostką i małą podjednostką
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sekwencja ok. 20 aminokwasów leżących na końcu prowadzącym polipeptydu lub blisko niego; oznacza polipeptydy białek funkcjonujących w systemie błon wewnętrznych lub przeznaczonych do sekrecji
|
|
|
Cząsteczka rozpoznająca sygnał (SRP) to... začať sa učiť
|
|
kompleks białek i RNA, adapter łączący rybosom z białkiem receptorowym wbudowanym w błonę ER
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zmiana w informacji genetycznej komórki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zmiana w pojedynczej parze nukleotydów danego genu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zastąpienie jednej pary nukleotydów inną parą
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przekształcenie jednego kodonu w inny, który koduje ten sam aminokwas, zatem nie daje możliwego do zaobserwowania efektu fenotypowego
|
|
|
Mutacja zmiany sensu to... začať sa učiť
|
|
substytucje, które zmieniają kodowany aminokwas na inny
|
|
|
Mutacja nonsensowna to... začať sa učiť
|
|
mutacja punktowa, która zmienia kodon kodujący aminokwas na kodon stop; powoduje przedwczesne zakończenie translacji.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
mutacja punktowa polegająca na wstawieniu dodatkowych nukleotydów do genu.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
mutacja punktowa, polega na usunięciu nukleotydów z genu.
|
|
|
Mutacja przesunięcia ramki odczytu to... začať sa učiť
|
|
zjawisko, w którym insercja lub delecja zmieniają ramkę odczytu, czyli zmienia się sposób odczytywania tripletów podczas translacji.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
liczne czynniki fizyczne i chemiczne, oddziałujące na DNA w sposób, który prowadzi do mutacji
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
region DNA, który ulega ekspresji skutkującej powstaniem funkcjonalnego produktu końcowego, mogącego być zarówno polipeptydem, jak i cząsteczka RNA.
|
|
|
