otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
Zjawisko pobudzenia do drgań za pomocą impulsów o częstotliwości równej z częstotliwością drgań własnych pobudzonego układu. Zjawisko polegające na wzroście amplitudy drgań układu dla określonych częstotliwości siłu wymuszającej.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zjawisko powtarzające się okresowo (np. wahadło zegara, drganie mostu, drgania skrzydeł samolotu, drgania atomów. Równanie ruchu harmonicznego: x(t) = Asin(omgt+fi) omg=sqrt(k/m) A-qmplituda
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Nie ma wymuszenia ani tłumienia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Np. opór powietrza, opór elektryczny.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Pod wpływem zewnętrznego źródła energii. x" + kx = Asin•omg•t Ec = Ek + Ep Ec-const.
|
|
|
Dekrement logiczny tłumienia začať sa učiť
|
|
Łatwo mierzalny parametr służący do charakteryzowania drgań tłumionych.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zmiana kierunku osi obrotu obracającego się wałka
|
|
|
Teoria uderzenia [zderzenie] začať sa učiť
|
|
Chwilowe zetknięcie się ciał materialnych. Czas pomijalnie krótki, natomiast duże siły. Sprężyste - całkowity pęd i Ek przed i po uderzeniu takie same. Niesprężyste - pęd ten sam, Ek ulega zmianie. Plastyczne - ciała zostają trwale połączone.
|
|
|
Zderzenie centralne (środkowe) začať sa učiť
|
|
Gdy środki ciał poruszają się wzdłuż wspólnej prostej.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Gdy proste po których poruszają się ciała przed zderzeniem tworzą kąt.
|
|
|
Współczynnik restytucji (K) začať sa učiť
|
|
Stały, zależny od momentów ciał będących w interakcji. Wyznaczą się go doświadczalnie lub z użyciem wahadła mierząc kąty. 0=<k=<1 k=0 - idealnie plastyczne (największy spadek Ek) k=1 - idealnie sprężyste (spadek Ek=0)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Punkt w który jeśli uderzymy to nie ma wtedy reakcji w podporze.
|
|
|
Zasada równoważności energii kinetycznej I pracy (Dynamika UPM) začať sa učiť
|
|
W danym przedziale czasu praca sił zewnętrznych i wewnętrznych jest równa przyrostowi energii kinetycznej układu.
|
|
|
Zasada równoważności energii mechanicznej i pracy (Dynamika UPM) začať sa učiť
|
|
Jeśli układ znajduje się w polu siłowym potencjalnym wewnętrznym i zewnętrznym to praca sił czynnych jest równa przyrostowi energii mechanicznej.
|
|
|
Zasada zachowania energii mechanicznej (Dynamika UPM) začať sa učiť
|
|
Jeśli układ znajduje się w polu siłowym wewnętrznym I zewnętrznym oraz nie jest poddany działaniu sił czynnych to, energia mechaniczna układu jest stała.
|
|
|
Twierdzenie Köeniga (Dynamika UPM) začať sa učiť
|
|
Energia kinetyczna UPM równa jest sumie energii kinetycznej jaką miałby PM o masie całego układu, poruszającego się z prędkością środka masy oraz energii kinetycznej tego układu w jego ruchu względnym środka masy.
|
|
|
Ruch obrotowy ciała sztywnego wokół stałej osi začať sa učiť
|
|
Elementy ciał sztywnych - bryły, powłoki, tarcze, pręty
|
|
|
Niewyważenie statyczne [Ruch obrotowy] začať sa učiť
|
|
Jeśli oś obrotu ciała jest równoległa do osi materialnej symetrii ciała i jest przesunięta względem niej o wielkość c, to siły bezwładności redukują się do wektora sił. Wyważyć można dodając masę z drugiej strony osi obrotu niż środek masy c.
|
|
|
Niewyważenie dynamiczne [Ruch obrotowy] začať sa učiť
|
|
Środek masy ciała leży na osi obrotu ale nie jest to oś symetrii. Dodaje się dwie masy w taki sposób aby spełniały równanie.
|
|
|
Niewyważenie całkowite [Ruch obrotowy] začať sa učiť
|
|
Środek ciała nie leży na osi obrotu i oś obrotu nie jest równoległa do osi głównej. Dodaje się dwie masy żeby spełniły równość.
|
|
|
Dynamiczne równanie ruchu obrotowego dla płaskiego ciała sztywnego. začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Praca - zmiana energii kinetycznej.
|
|
|
Pole siły i praca w polu siłowym začať sa učiť
|
|
Gdy PM porusza się w zachowanym polu sił, to suma energii kinetycznej I potencjalnej zwana energią mechaniczną jest wielkością stałą.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Moc - pochodna pracy wykonanej przez gę siłę względem czasu.
|
|
|
Praca siły stałej na przesumięciu prostoliniowym punktu przyłożenia tej siły začať sa učiť
|
|
= Iloczyn wartości bezwzględnej przesunięcia i miary rzutu siły na kierunek tego przesunięcia.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Siły rozbijamy na składowe L = Px • sx + Py • sy + Pz • sz
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
L = P1 • s + P2•s + ... + Pn • s
|
|
|
Praca siły na przesunięciu krzywoliniowym začať sa učiť
|
|
L = całka po A1, A2 z (Px • dx + Py • dy + Pz • dz)
|
|
|
Praca siły zmiennej zależnej od położenia začať sa učiť
|
|
Praca siły = pole pod krzywą
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
Środek masy UPM [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
W każdej chwili układowi punktów przyporządkowany jest środek masy.
|
|
|
Zasada ruchu środka masy [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
Środek masy UPM porusza się tak, jakby była w nim skupioną masa układu obciążona siłą ogólną układu sił.
|
|
|
Zasada zachowania ruchu środka masy [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
Jeśli siła ogólna układu sił działających na zbiór PM jest równa 0, to środek masy porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym lub pozostaje w spoczynku.
|
|
|
Twierdzenie o ruchu środka masy [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
Środek masy UPM porusza się tak jakby w tym punkcie skupioną była cała masa układu i jakby do tego punktu były przyłożone wszystkie siły zewnętrzne. Pęd UPM jest równy pędowi środka masy, w którym skupioną jest cała masa układu.
|
|
|
Zasada pędu [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
Przyrost pędu UPM w danym przedziale czasu jest równy popędowi siły ogólnej układu sił czynnych działających na zbiór punktów.
|
|
|
Zasada zachowania pędu [Dynamika UPM] začať sa učiť
|
|
Jeśli siła ogólna układu sił czynnych działających na zbiór PM jest w każdej chwili równa 0, to pęd układu punktów jest stały, a więc środek masy porusza się ruchem jednostajnym lub pozostaje w spoczynku.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
-Wektor równy momentowi pędu. Działa na ramieniu. -Ilość ruchu w ruchu obrotowym. -Iloczyn wektora pędu m•V pomnożony przez ramię. -Zwrot krętu skierowany jest do obserwatora patrzącego na ruch punktu PM przeciwnie do zegara. Pochodna krętu - Moment siły [(d ` k0) / (dt)] = M0 -Moment rzutu pędu na dowolną płaszczyznę prostopadłą do osi względem punktu O.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Przyrost krętu względem dowolnego nieruchomego punktu O.
|
|
|
Ruch układu o zmiennej masie [rakieta] začať sa učiť
|
|
Przykład: Rakieta lecącą do góry pionowo bez uwzględniania oporów powietrza.
|
|
|
Ruch układu o zmiennej masie [wagon - przyrost] začať sa učiť
|
|
|
|
|
Ruch układu o zmiennej masie [wagon - utrata] začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Impuls siły to wektor, ma kierunek taki jak siła czynna. Jest to całka siły w czasie. Impuls siły powoduje zmianę pędu. Przykład: maluch i ferrari - różnią się czasem przyspieszenia, z impulsu siły wychodzi że musi być większa siła. Jeżeli P = const to s = ◇R S = całka od ts do t1 z [P(t)dt]
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Suma wektorową pędów wszystkich elementów układu izolowanego pozostaje stała.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zmiana pędu ciała - iloczyn siły i czasu jej działania.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
To wektor m•`` v mający ten sam kierunek co prędkość PM i skierowany wzdłuż stycznej do Torunia. W dynamice oznacza ilość ruchu. Q = m • V [kg • m/s] Pęd jest stały jeżeli na PM nie działa żadna siła lub wypadkowa = 0.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Ruch złożony - Ruch punktu lub bryły w układzie odniesienia poruszającym się względem układu nieruchomego. Ruch bezwzględny - ruch względem układu nieruchomego Ruch względny - ruch względem układu ruchomego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Równanie dynamiczne ruchu względnego: m • ` pw = ` P - m • ` pw - m • ` pc prędkość bezwzględna: ` V = Vu + Vw przyspieszenie bezwględne: ` pb = ` pu + ` pw + ` pc m•pu - wektor siły bezwładności uniesienia m•pc - wektor siły Coriolisa
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Podczas ruchu dowolnego układu punktów materialnych siły rzeczywiste działające na te punkty równoważą się w każdej chwili z odpowiednimi siłami bezwładności oraz momenty tych sił względem dowolnie przyjętego bieguna również się równoważą.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Pochodna względna czasu krętu PM względem nieruchomego bieguna równa jest momentowi względem tego bieguna.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Gdy moment względem nieruchomego bieguna wypadkowej sił działających na punkt materialny jest równy 0 to kąt względem tego bieguna jest stały.
|
|
|
Zasada zachowania energii začať sa učiť
|
|
W przypadku układu ciał, na który nie działają żadne siły zewnętrzne całkowita energia mechaniczna układu pozostaje stała.
|
|
|
Ruch krzywoliniowy nieswobodnego PM začať sa učiť
|
|
przyspieszenie: statyczne pt, normalne pn, binormalne Pb.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Występuje podczas gdy dochodzi do zmiany kierunku wektora prędkości
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Pojawią się w nieregularnym układzie odniesienia, jest wynikiem przyspieszenia tego układu. Wynika z bezwładności ciał i zmiany kierunku.
|
|
|
Rzut prostoliniowy nieswobodnego PM začať sa učiť
|
|
|
|
|
Rzut krzywoliniowy na płaszczyźnie začať sa učiť
|
|
|
|
|
Rzut krzywoliniowy swobodnego punktu materialnego začať sa učiť
|
|
|
|
|
Rzut pionowy w ośrodku stawiającym opór začať sa učiť
|
|
|
|
|
Ruch prostoliniowy swobodnego PM začať sa učiť
|
|
Gdy porusza się po linii prostej - jego przyspieszenie wzdłuż tej prostej 1) Znane równanie ruchu (x=x(t)) - wyznaczamy siłę powodującą ten ruch [zadanie proste - znanie skutki, a przyczyny nieznane] 2) Znana siła Px - określamy zależność v=v(t) i x=x(t) [zadanie odwrotne - znane przyczyny, a skutki nieznane].
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Punkt materialny, na który nie działa żadna siła lub działające siły się równoważą pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym (wypadkowa=0).
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Przyspieszenie PM jest proporcjonalne do siły działającej na ten punkt i ma kierunek tej siły.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zasada akcji i reakcji - Siły wzajemnego oddziaływania dwóch PM są równe co do wartości bezwzględnej i przeciwnie skierowane.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Prawo powszechnego ciążenia- Między dwoma dowolnymi PM występują siły wzajemnego przyciągania, które są proporcjonalne do iloczynu mas tych punktów materialnych siły, a odwrotnie proporcjonalne do kwadratów ich odległości.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zasada superpozycji - Jeżeli na punkt materialny działa jednocześnie kilka sił, to każdą z nich działa niezależnie od pozostałych, a wszystkie razem działają jak jedna siła równa wektorowej sumie danych sił.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Nauka, dział fizyki, badającą ogólne prawa ruchu obiektów materialnych i ich wzajemne oddziaływania. Dzieli sir na trzy działy: statykę, kinematykę i dynamikę.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Jedno z najłatwiejszych do zaobserwowania zjawisk fizycznych. Oznacza zmianę położenia obiektu materialnego względem innych obiektów materialnych zachodzącą w czasie.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Dizał mechaniki poświęcony badaniu zależności między ruchem ciał materialnych, a siłami na te ciała działającymi. Opiera się np na Prawach Newtona.
|
|
|
Bezwładnościowy układ odniesienia začať sa učiť
|
|
Układ, w którym ważne są prawa Newtona (układ Galileusza). Każdy układ odniesienia poruszającym się ruchem jednostajnym prostoliniowym względem układu bezwładnościowego jest również układem bezwładnościowym.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wszystko co istnieje i może vyć zauważone naszymi zmysłami bez- lub pośrednio.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wyraz i miarą mechanicznego oddziaływania ciał, które sprowadza się do zmiany ruchu lub odkształceń. Może być bezpośrednia lub na odległość. Wielkość wektorowa (wartość, kierunek, zwrot, punkt przyłożenia).
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Zewnętrzne - działające na PM danego układu wywołane działaniem innego. Wewnętrzne - wzajemne oddziaływanie między PM jednego układu. Czynne - powodujące ruch ciała swobodnego, określone przez oddziaływanie zewnętrzne. Bierne - wyrażające działanie więzów, nie wywołują ruchu, przeciwdziałają ruchowi. Wypadkowa sił - jedna siła równoważna całemu układowi.
|
|
|
