otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
Jako nazwa wyodrębnionej dyscypliny naukowej pojawiła się po raz pierwszy w 1855 roku w pracy francuskiego badacza A. Guillarda
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
lata 60, Alfred Sauvy, polityka ludnościowa i społeczna, oddziaływanie procesów demograficznych na politykę społeczną
|
|
|
podstawowa kategoria demografii začať sa učiť
|
|
ludność (populacja), jej trzy cechy: stan, struktura, dynamika
|
|
|
trzy grupy kategorii demograficznych Marka Okólskiego začať sa učiť
|
|
cechy populacji, zdarzenia lub zjawiska ludnościowe, procesy demograficzne
|
|
|
2 Najważniejsze rodzaje źródeł začať sa učiť
|
|
rejestry ludności (ustawa z dnia 24 września 2010 o ewidencji ludności), spisy powszechne
|
|
|
nowożytność - pierwsze spisy začať sa učiť
|
|
USA -1790, Anglia - 1801, Polska - 1789 (uchwalona przez Sejm Czteroletni)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
twórca podstaw teoretycznych nowoczesnego spisu ludności
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
centralizacja, powszechność, imienność, jednoznaczność, regularność i porównywalność, statystyczne ujęcie wyników, tajemnica statystyczna
|
|
|
zalecenia programowe komisja statystyczna onz začať sa učiť
|
|
2000r, miejsce, gospodarstwo domowe, cechy osobiste, ekonomiczne, wykształcenie, gospodarstwo domowe rodziny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
moment, w którym ruchliwość ludności jest najmniejsza
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
1970, jego częścią składową był system ewidencji ruchu paszportowego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
 |
mikro (przyczynowo-skutkowe, statystyczne), makro (pomiar podstawowych zdarzeń demograficznych)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyraża stosunek zdarzeń, które zaszły w danej jednostce czasu (zbiorowość zdarzeń) - w liczniku, do liczby osób narażonych na zajście danego zdarzenia (zbiorowość zasobów) - w mianowniku (razy stała)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zdarzenia demograficzne takie jak zgony, małżeństwa, rozwody, które mogą wystąpić w określonej zbiorowości
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
populacja wystawiona na ryzyko zajścia zdarzenia, np. ogół ludzi, populacja kobiet, populacja osób w związkach małżeńskich. Zbiorowość zasobów zmienia się w czasie.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wzdłużne (kohorotwe): rok urodzenia jako sposób grupowania danych, Poprzeczne (okresowe): rok kalendarzowy jako sposób grupowania danych
|
|
|
współczynnik pierwszej kategorii začať sa učiť
|
|
tylko osoby uczestniczące w zdarzeniu
|
|
|
współczynnik drugiej kategorii začať sa učiť
|
|
osoby uczestniczące i nie uczestniczące w zdarzeniu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ogólne (surowe) - dla całej populacji, cząstkowe (ze względu np. na wiek, kolejność urodzenia), grupowe (np. ze względu na wykształcenie, grupę zawodową)
|
|
|
zasoby I i II rodzaju (Lexis) začať sa učiť
|
|
I - osoby, które dożyły wieku X ukończonych lat - Kohorty (urodzone w określonym interwale, np. roku, II - osoby żyjące w pewnym momencie czasu oznaczone symbolem
|
|
|
rodzaje zdarzeń i zasobów (Lexis) začať sa učiť
|
|
kohorta-okres, wiek-okres, wiek-kohorta
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przyrost naturalny (urodzenia-zgony)+saldo migracji (imigracje-emigracje)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
najniższa dynamika przyrostu ludności, spadek w zaludnineiu świata
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
efekt skali, J. Simon: efekt presji demograficznej. model przyczynowy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Malthus (XVIIIw), kapitalistyczne prawo ludności Marksa
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ludność rośnie 3% rocznie, podwaja się co 25 lat, po 50 lat deficyt żywności, wstrzemięźliwość moralna
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
to koncepcje wyrosłe z maltuzjanizmu w końcu XIX i w XX w., regulacja urodzeń
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
lata 20 i 30 XX w, E. Canan, K. Wieksell (pierwszy używał termin)
|
|
|
teoria przejścia demograficznego začať sa učiť
|
|
W. Thompson, 1929 typologia reprodukcji, A. Landry 1934
|
|
|
drugie przejście demograficzne začať sa učiť
|
|
R. Lesthaeghe i D. van de Kaa, 1986 - zmniejszenie reprodukcji ludności
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Spencer, Carey (1858/65), Dumont (1890), Blake i Dawis (1956), Bongaarts, Freedman (1975/87), Leibenstein (1957), Becker (1960), Easterlin (1978), Lorenz (1943), Foster (2000)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Landry i Thompson, Mosley, Gavrilow, Hayflick, Everitt
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Ravenstein, Kang i Zipf, Lee, Massey, Piore, Stark i Taylor
|
|
|
czynniki rozmieszczenia ludności začať sa učiť
|
|
przyrodniczo-geograficzne (klimat, gleby), społeczno-ekonomiczne (rozwój), demograficzne (migracje, umieralność)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
do 2059 10 mld ludności, ostatecznie 2084 10,3 miliarda, potem zacznie spadać
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
I rewolucja XVIII-XIX w. (szczepienia na ospę), II - połowa XX wieku, eksplozcja demograficzna (antybiotyk)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Jest zjawiskiem polegającym na gwałtownym przyroście liczby ludności danego regionu, najczęściej przekraczającym 20 promili.
|
|
|
obszary o najwiekszym zaludnieniu začať sa učiť
|
|
Azja Wschodnia 26%, Indie i kraje przyległe 20%, Indonezja i Filipiny 9%
|
|
|
wskaźnik dynamiki ludności začať sa učiť
|
|
liczba ludności na początku/na końcu okresu * 100
|
|
|
współczynnik przyrostu naturalnego začať sa učiť
|
|
urodzenia-zgony przez liczbę ludności * 1000
|
|
|
