otázka  |
Odpoveď |
jaka jest budowa chemiczna lipidów začať sa učiť
|
|
zawsze C, H, O czasem P, N, budowa niepolarna (są hydrofobowe), gęstość mniejsza od gęstości wody
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Lipidy proste (tł. właściwe, woski) Lipidy złożone (fosfolipidy, glikolipidy), Lipidy izoprenowe (steroidy, karotenoidy)
|
|
|
Z czego są Lipidy proste, a z czego złożone? začať sa učiť
|
|
Lipidy proste mają w sobie glicerol, kwasy tłuszczowe. Lipidy złożone mają w sobie glicerol, kwasy tłuszczowe i "coś jeszcze"
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Estery długołańcuchowe alkoholi monohydroksylowych
|
|
|
Jakie są funkcje tłuszczów właściwych? začať sa učiť
|
|
Zapasowa (magazyn energii) termoizolacyja (chroni przed utratą ciepła) termoregulacyja (wspomaga efektywne wytwarzanie ciepla) ochronna (chroni narządy wewnetrzne)
|
|
|
Jak inaczej nazywamy tłuszcze właściwe? začať sa učiť
|
|
|
|
|
Co tworzy glicerol w tłuszczach właściwych? začať sa učiť
|
|
Glicerol tworzy 3 wiązania esterowe między grupą OH glicerolu a grupą COOH kwasów tłuszczowych
|
|
|
Na co dzielą się kwasy tłuszczowe? Jakie mają właściwości? začať sa učiť
|
|
Na nasycone(mają tylko wiązania pojedyncze, występują w postaci stałej, pochodzą od zwierzat) I nienasycone (mają min. w wiąz. podwójne które powoduje wykrzywienie cząsteczki, są w postaci ciekłej i pochodzą od roslin)
|
|
|
Jak nazywają się kwasy karboksylowe w tłuszczach właściwych? začať sa učiť
|
|
|
|
|
Jakie są właściwości kwasów tłuszczowych? začať sa učiť
|
|
parzysta liczba atomów węgla, zbudowane z długich łańcuchów węglowodorowych i 1 grupu karboksylowej
|
|
|
Jakie jest zastosowanie lipidów prostych w przyrodzie? začať sa učiť
|
|
Zabezpieczają pióra ptaków przed przemoczeniem, ułatwiają pływanie i chronią przed utratą ciepła, wosk wełny owczej (lanolina) chroni skórę owiec, wosk pszczeli umożliwią pszczołą budowę plastrów, spermacet w głowie kaszalotow ułatwia wynurzanie sie
|
|
|
Na co dzielą się lipidy złożone? začať sa učiť
|
|
Na fosfolipidy i glikolipidy
|
|
|
Z czego są zbudowane fosfolipidy? začať sa učiť
|
|
alkohol polihydroksylowy połączony z 1 lub 2 reszt. kwasów tłuszczowych i resztą fosforową (V) do ktorej jest przyłączony niewielki polarny zwiazek
|
|
|
Z czego są zbudowane glikolipidy? začať sa učiť
|
|
alkohol polihydroksylowy połączony z 1 lub 2 resztami kwasów tłuszczowych i cukrem
|
|
|
Co znaczy ze kwasy złożone mają właściwości amfipatyczne? začať sa učiť
|
|
to znaczy że w 1 cząsteczce znajduje się i fragment hydrofilowy (głowa) I fragment hydrofobowy (ogon)
|
|
|
Z czego zbudowany jest ogon? začať sa učiť
|
|
niepolarne weglowodorowe łańcuchy kwasów tłuszczowych
|
|
|
Z czego zbudowana jest głowa? začať sa učiť
|
|
pozostały polarny fragment czasteczki
|
|
|
Co dzieje się ze wzgl na właściwości amfipatyczne lipidów złożonych začať sa učiť
|
|
lipidy złożone w środowisku wodnym zbliżają się do siebie hydrofobowymi ogonami tworząc duże skupienia. Stanowią w ten sposób podstawowy składnik błon komorkowych
|
|
|
Jakie są cechy warstw fosfolipidowych? začať sa učiť
|
|
powstają przez to że fosfolipidy są amfipatyczne, zachodzi oddziaływanie hydrofobowe między "ogonamj" a cząsteczkami wody oraz wiązaniami wodorowymi między "glowami" a cząsteczkami wody
|
|
|
Na co dzielimy warstwy fosfolipidowe? začať sa učiť
|
|
Na monowarstwe i dwuwarstwe
|
|
|
z czego składa się monowarstwa i co robi? začať sa učiť
|
|
błona zbudowana z 1 warstwy cząsteczek fosfolipidow. okrywa krople tłuszczy w komórkach tkanki tluszczowej
|
|
|
z czego składa się dwuwarstwa? začať sa učiť
|
|
błona zbudowana z 2 warstw fosfolipidowych. okrywa komórki i większość organelii
|
|
|
jakie są cechy lipidów izoprenowych? začať sa učiť
|
|
to produkty kondensacji izoprenu, są tluszczowcami że względu na hydrofobowosc i dobra rozpuszczalność w rozp. niepolarnych, m. in steroidy i karotenoidy
|
|
|
Czym są karotenoidy i gdzie są wytwarzane? začať sa učiť
|
|
czerwone i pomarańczowe karoteny i żółte ksantofile. wytwarzane w komórkach organizmów fotosyntezujacyh gł. w komórkach roślinnych.
|
|
|
Czym są steroidy i jaki jest główny oraz gdzie wystepuje? začať sa učiť
|
|
związki o pierścieniowej budowie i plaskich czasteczkach. głównym jest cholesterol występujący w żółci i błonach komorkowych
|
|
|
jakie są funkcje karotenoidow? začať sa učiť
|
|
barwniki pomocnicze towarzyszące chlorofilom w fotosyntezie, antyoksydanty (chronią zw chemiczne przed szkodliwym działaniem reaktywnych form tlenu), wabią zwierzęta zapalające i przenoszące pyłek kwiatow
|
|
|
Jakie są funkcje steroidów? začať sa učiť
|
|
składnik błon komorkowych komórek roślinnych, chronią organizmy roślinne przed zgryzaniem nadając gorzki smak/toksyczne wlasciwosci
|
|
|
co robia steroidy - fitoekdyzony? začať sa učiť
|
|
Przyspieszają przeobrażanie larw lisciozernych w dorosłe odżywiające się nektarem kwiatow
|
|
|
