|
otázka |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
reguluje i koordynuje wszystkie procesy zachodzące w organizmie.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
- odbiór i analiza bodźcow pochodzących ze środowiska zewnętrznego i wnętrza ciała -reakcja na bodźce -regulowanie i koordynowanie pracy innych układów narządów -sterowanie wyższymi czynnosciami nerwowymi (emocje, pamięć, inteligencja)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odpowiada za przepływ informacji w postaci impulsów nerwowych.
|
|
|
funkcja komórek glejowych začať sa učiť
|
|
pełnią w stosunku do neuronów funkcje podporowe i odżywcze
|
|
|
Funkcjonalnie układ nerwowy dzieli się na začať sa učiť
|
|
somatyczny i autonomiczny
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
kontroluje czynności mięśni szkieletowych oraz kieruje wykonywaniem ruchów świadomych
|
|
|
autonomiczny układ nerwowy začať sa učiť
|
|
kontroluje metabolizm, czynności mięśni gładkich i mięśnia sercowego oraz funkcjonowanie narządów wewnętrznych
|
|
|
Anatomicznie uklad nerwowy dzieli się na začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nerwy obwodowe (czaszkowe i rdzeniowe) oraz nerwy autonomiczne
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ciało komórki nerwowej oraz dendryty i akson
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
cześć neuronu otaczającą jądro komórkowe
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
okresla się je włóknami nerwowymi, mogą być nagie (włókna bezmielinowe) lub okryte osłonką mielinową (włókna mielinowe)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
funkcja podporowa, odżywcza, izolująca, regeneracyjna.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
komórki glejowe (komórki oslonkowe lub Schwanna) Długie splaszczone, tworzą osłonki mielinowe we włóknach mielinowych.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
największe komórki glejowe, duża liczba wypustek. Biorą udział w transporcie substancji oraz pełnią funkcję podporowa. Uczestniczą w pourazowej naprawie tkanki nerwowej.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
neurony czuciowe, ruchowe i pośredniczące
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przewodzą impulsy nerwowe od receptorów do ośrodkowego układu nerwowego (mózgowia i rdzenia kręgowego)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przewodzą impulsy nerwowe z ośrodkowego układu nerwowego do narządów wykonawczych (efektorów) tzn mięśni lub gruczołów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
występują pomiędzy neuronami czuciowymi a ruchowymi
|
|
|
czym się różnią neurony od komórek glejowych začať sa učiť
|
|
neurony - przekazują informacje w postaci impulsów nerwowych, a komórki glejowe - odpowiadają za ochrone i odżywianie komórek nerwowych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zawiera jądro komórkowe i pozostałe organella typowe dla komórki zwierzęcej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
długa, rozgałęziona na końcu wypustka przekazująca impuls z ciała komórki w kierunku innego neuronu, komórki mięśniowej lub gruczołu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
utworzona z komórek glejowych- lemocytow
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przerwa między segmentami osłonki mielinowej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
krótkie, rozgałęzione wypustki doprowadzajace impuls do ciala komórki
|
|
|
komórki nerwowe w stanie spoczynku: začať sa učiť
|
|
charakteryzują się pobudliwością
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zdolność do reagowania na bodźce docierające ze środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego
|
|
|
komórka nerwowa w stanie pobudzenia začať sa učiť
|
|
stan pobudzenia wywołuje odbiór bodźca. Dochodzi w niej do powstania i rozprzestrzeniania się impulsu nerwowego
|
|
|
przewodzenie impulsu nerwowego začať sa učiť
|
|
odbywa się na zasadzie przepływu jonów-kationow Na i K przez błonę komórkową między wnętrzem neuronu a środowiskiem zewnątrzkomorkowym.
|
|
|
przepływ jonow jak zachodzi začať sa učiť
|
|
zachodzi biernie przez kanały jonowe oraz czynnie przez pompę sodowo-potasowa
|
|
|
błona neuronu w stanie spoczynku začať sa učiť
|
|
jest spolaryzowana i wykazuje spoczynkowy potencjał elektryczny.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
błona pod wpływem bodźca ulega depolaryzacji, podczas której zachodzi zmiana potencjału elektrycznego ze spoczynkowego czynnościowy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
błona neuronu wraca do stanu wyjściowego.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
to potencjał elektryczny niepobudzonej komórki pobudliwej, wynikający z różnicy ładunków elektrycznych po obu stronach błony komórkowej.
|
|
|
ujemny potencjał spoczynkowy začať sa učiť
|
|
wykazuje go niepobudzona komórka, wartość wynosi -70mV.
|
|
|
przyczyna potencjału spoczynkowego začať sa učiť
|
|
przewaga jonow ujemnych w cytozolu komórki nerwowej oraz przewaga jonow dodatnich w środowisku zewnątrzkomorkowym
|
|
|
polaryzacja blony neuronu začať sa učiť
|
|
różnica stężeń anionow I kationow po obu stronach błony neuronu
|
|
|
przyczyny polaryzacji błony neuronu začať sa učiť
|
|
-cytozol neuronów zawiera duze, nieruchliwe an. białkowe oraz wysokie stężenie kat. potasu. -środowisko zewnątrzkomorkowe zawiera nadmiar kat. Na oraz an. Cl - -błona neuronu w stanie spoczynku przepuszcza w obu kierunkach dyfundujące jony.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
krótkotrwała zmiana potencjału elektrycznego komórki pobudliwej w czasie jej aktywności Jest równoważny z impulsem nerwowym. Powstaje w blonie aksonu pod wpływem działania bodzcow progowych. spowodowany depolaryzacją (zmiana ładunków po obu stronach)
|
|
|
Dodatni potencjał czynnościowy začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przywracanie potencjału spoczynkowego błony neuronu. Przepuszczalność błony dla Na+ zmniejsza się a dla K+ znacznie wzrasta. Masowy wypływ jonow na zewnątrz, zmiana rozkładu ładunków po obu stronach błony
|
|
|
cechy potencjału czynnościowego začať sa učiť
|
|
każdy bodziec progowy lub nadprogowy gen. pot. czyn. o stałej amplitudzie (wielkosci) Pot. ten ma zdolność rozprz. się wzdłuż błony neuronu. Bodźce słabe- gen. impulsy o małej f, silne - im. o dużej f pozwala to na ocenę natęż. światła dźwięku lub zapachu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
czas potrzebny na ponowne spolaryzowanie komórki nerwowej.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
okres niewrazliwosci komórki na bodziec, bez względu na jego siłę
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
okres niewrazliwosci komórki na bodziec progowy. Może zostać przerwana przez bardzo silny bodziec tzw. nadprogowy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
za ich pomocą neurony przekazują sobie impulsy nerwowe. występują zwykle między zakończeniem aksonu jednego neuronu a dendrytem kolejnego. (lub inną komórka np miesniowa, gruczolowa)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
synapsa chemiczna i synapsa elektryczna.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
błona presynaptycznej, szczelina synaptycznej i błona postsynaptyczna Część pre. - należy do komórki nerwowej, która przesyła pobudzenia Część post.- należy do komórki, która przyjmuje impuls i przekazuje go dalej. zostaje uwolniony neuroprzekaźnik.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dostaje się do szczeliny synaptycznej, po czym wiąże się z receptorami błony postsynaptycznej. dzięki temu kolejna komórka ulega pobudzeniu. W synapsie chemicznej impuls elekt. zamienia się w im. chem., który wyzwala ponownie im. elekt.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
komórka nerwowa styka się z zakończeniem aksonu z drugą komórka tak ściśle, że powstaje między nimi ciągłość elektryczna. dzięki temu impuls nerwowy jest przekazywany z jednej komórki do drugiej w sposób bezpośredni. szybkie tempo przekazywania sygnału.
|
|
|
neuroprzekaźniki pobudzające začať sa učiť
|
|
wywołują impuls elekt. w następnym neuronie, sygnał przekazywany jest dalej np. SEROTONINA, DOPAMINA, ADRENALINA
|
|
|
neuroprzekaźniki hamujące začať sa učiť
|
|
powodują wyciszenie sygnału np. GABA
|
|
|
