otázka  |
Odpoveď |
|
začať sa učiť
|
|
zespół reakcji chemicznych zachodzących w żywych organizmach, zazwyczaj z udziałem enzymów, polegający na syntezie z niskocząsteczkowych prekursorów bardziej złożonych polimerów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
hermetycznie zamykany reaktor chemiczny przeznaczony do okresowego prowadzenia reakcji pod zwiększonym ciśnieniem i w podwyższonej temperaturze. Służy do wyjaławiania materiałów opatrunkowych, narzędzi chirurgicznych, szkła laboratoryjnego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
estry metylowe kwasów tłuszczowych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przemiana przez drobnoustroje nierozpuszczalnych siarczków metali do rozpuszczalnych siarczanów, pozwala na pozyskiwanie metali z rud ubogich
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
; kompozycja substancji komórek wytwarzanych w wyniku masowej hodowli drobnoustrojów bądź hodowli komórek roślinnych i zwierzęcych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zintegrowane zastosowanie biochemii, mikrobiologii i inżynierii procesowej w celu technicznego wykorzystania zdolności drobnoustrojów, kultur tkankowych lub ich części
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
mikroorganizmy dla których źródłem energii są utleniane substancje nieorganiczne np. bakterie nitryfikacyjne, bakterie denitryfikacyjne, bakterie żelaziste
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
bioreaktor przepływowy, w którym prowadzi się hodowlę ciągłą; w warunkach ustalonych stężenia pożywki i biomasy w reaktorze są stałe
|
|
|
CZAS DZIESIĘCIOKROTNEJ REDUKCJI začať sa učiť
|
|
czas, po którym w danej temperaturze, liczebność populacji mikroorganizmów ulegnie dziesięciokrotnemu zmniejszeniu; powiązany jest ze stałą szybkość śmierci termicznej drobnoustrojów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
potomstwo jednego osobnika
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
proces membranowego rozdziału składników roztworów spowodowany różnicami w szybkości ich dyfuzji w membranie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
hamowanie procesów fermentacyjnych przy zwiększonym stężeniu tlenu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
metoda rozdziału naładowanych cząsteczek w zależności od ich tempa migracji w polu elektrycznym
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wirusy atakujące bakterie
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
autotroficzne organizmy pozyskujące pożywienie na drodze fotosyntezy. zalicza się je do roślin, protistów i sinic
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zjawisko hamowania fotosyntezy przy dużych natężeniach światła
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odżywianie się organizmów jedno- lub wielokomórkowych złożonymi substancjami organicznymi (cudzożywność)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
porcja mikroorganizmów wprowadzona do reaktora w celu zapoczątkowania hodowli
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
procesy metaboliczne prowadzące do rozkładu składników pokarmu, także własnych złożonych składników ustroju; w procesie katabolizmu stopniowo uwalnia się energia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przenoszenie materiału genetycznego z jednej komórki do drugiej
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odpowiednio wyselekcjonowane drobnoustroje dodawane do żywności w celu poprawy wyglądu, zapachu i smaku oraz wydłużenia trwałości
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
suszenie pod próżnią zamrożonej kultury zawieszonej w pożywce ochronnej (1 etap: zamrażanie w -73ºc w suchym lodzie z etanolem; 2 etap: sublimacja pod obniżonym ciśnieniem ok. 10pa)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
produkt uboczny produkcji cukru; zawiera sacharozę i cukry proste
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
końcowe lub pośrednie produkty przemian biologicznych prowadzonych pod wpływem organizmów żywych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
niskocząsteczkowe związki naturalne, bez których niemożliwe jest funkcjonowanie danego organizmu żywego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
grupa związków organicznych, które nie są bezpośrednio niezbędne do wzrostu i rozwoju organizmu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
suma wszystkich fizycznych i chemicznych procesów przemiany materii w żywym organizmie, w tym w komórkach drobnoustrojów, dzięki którym komórki żyją i funkcjonują oraz jest wytwarzana energia wykorzystywana przez organizm (katabolizm+anabolizm)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
dziedziczna zmiana genowa (jednego allelu w drugi allel) lub chromosomowa (zmiana w budowie chromosomu lub ich liczebności)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
czynnik fizyczny lub chemiczny wywołujący mutacje w materiale genetycznym
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
niszczenie tylko form wegetatywnych mikroorganizmów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
podłoża ubogie w składniki odżywcze, zawierają tylko składniki niezbędne do podtrzymania funkcji życiowych lub danej funkcji mikroorganizmu
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
mieszanina substancji pokarmowych stosowana w hodowli wybranych organizmów, np. drobnoustrojów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
preparaty mikrobiologiczne zawierające naturalne bakterie przewodu pokarmowego; stymulatory wzrostu, poprawiają trawienie i przyswajanie paszy
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
komórki pozbawione całkowicie ściany komórkowej
|
|
|
PRZEMIANA PODSTAWOWA (PRZEMIANA EDNOGENNA) začať sa učiť
|
|
procesy zużywające energię wytworzoną w wyniku przemian katabolicznych, służące jedynie podtrzymaniu funkcji życiowych komórek
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
polega na hamowaniu syntezy niektórych enzymów biorących udział w metabolizmie i w efekcie prowadzi do zahamowania wytwarzania pożądanego produktu zjawisko charakterystyczne dla hodowli drobnoustrojów utylizujących łatwo przyswajalne cukry proste np glukozę
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
- produkt uboczny przemysłu mleczarskiego, ciecz otrzymana po wytrąceniu kazeiny z mleka
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
pozyskiwanie szczepów o znaczeniu technologicznym
|
|
|
SPECYFICZNOŚĆ SUBSTRATOWA začať sa učiť
|
|
właściwość enzymów, która polega na tym, że enzym łączy się tylko z konkretnym substratem, do którego dopasowuje się jego centrum aktywne
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyjaławianie proces prowadzący do zniszczenia wszystkich form mikroorganizmów (wegetatywnych i przetrwalnikowych) oraz wirusów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
populacja drobnoustrojów w obrębie gatunku lub odmiany
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przenoszenie informacji genetycznej za pośrednictwem bakteriofaga
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
przenoszenie materiału genetycznego ze środowiska do komórki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
substancja ożywiona lub nieożywiona, która pobudza organizm do wytwarzania przeciwciał lub komórek uczulonych i reaguje z nimi w sposób swoisty
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wirusy bakteryjne, grupa wirusów, dla których komórkami docelowymi są bakterie. Są bezwzględnymi pasożytami komórkowymi, a ich cykl życiowy związany jest z komórkami bakterii.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
substytut lub biokomponent ropopochodnych paliw pędnych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powstaje w procesie beztlenowej fermentacji odpadów organicznych [skład: metan, CO2, inne (azot, siarkowodór, tlenek węgla, amoniak, tlen)]
|
|
|
BIOLOGICZNE ZAPOTRZEBOWANIE NA TLEN BTZ začať sa učiť
|
|
określa ilość tlenu (w mg O2/dm3) zużywanego w ciągu 5 dni, w czasie biologicznej degradacji danego ścieku przy udziale bakterii
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
specyficzny region w cząsteczce białka enzymatycznego, uczestniczący w wiązaniu substratu i w przetwarzaniu go w produkt
|
|
|
CHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE NA TLEN CHZT začať sa učiť
|
|
określa ilość tlenu (lub czynnika utleniającego jak dwuchromian potasu lub nadmanganian potasu) potrzebną do utlenienia substancji organicznych ścieku
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
– modele, które traktują biomasę jako homogeniczną „biofazę” (brak ziarnistości struktury biomasy, komórki żywe są nierozróżnialne). Takie podejście eliminuje konieczność opisu zjawisk związanych z istnieniem indywidualnych mikroorganizmów.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
hamowanie produkcji enzymów odpowiedzialnych za tlenowy metabolizm węglowodanów występujące przy wysokich stężeniach cukrów prostych -w warunkach tlenowych powstaje etanol
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
substancja białkowa katalizująca różne przemiany biochemiczne. Występuje w każdej żywej komórce, w której pełni rolę katalizatorów przemian metabolicznych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zdolność komórek będących w zawieszeniu do tworzenia większych skupień i konglomeratów w postaci kłaczków, które ulegają szybkiej sedymentacji; może być naturalna lub z udziałem elektrolitów
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
organizmy jedno lub wielokomórkowe, które odżywiają się złożonymi substancjami organicznymi (pożywienie od fotoautotrofów)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zespół metod, które ograniczają całkowicie lub częściowo swobodę poruszania się materiału biologicznego (komórek drobnoustrojów, enzymów, organelli komórkowych, tkanek roślinnych i zwierzęcych) na podłożu stałym czy też wewnątrz specyficznych struktur
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
katalizator ujemny, substancja lub związek zmniejszający szybkość niektórych reakcji
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
ilość enzymu, która katalizuje przemianą 1 mola substratu w ciągu 1 sekundy w warunkach optymalnych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
urządzenie wykorzystywane do pracy laboratoryjnej w warunkach sterylnych, Zachodzi w niej przepływ laminarny jałowego powietrza, które wcześniej został poddane filtracji przez specjalny filtr. Komora wyposażona jest też w lampę ultrafioletową
|
|
|
MIĘDZYNARODOWA JEDNOSTKA STANDARDOWA U začať sa učiť
|
|
taka ilość enzymu, która katalizuje przemianę 1 mikromola substratu w produkt w ciągu 1 minuty w optymalnych dla tego enzymu warunkach procesowych (pH i temperatura)
|
|
|
MODELE WZROSTU DROBNOUSTROJÓW začať sa učiť
|
|
uproszczone ilościowe opisy wzrostu drobnoustrojów podające zależności pomiędzy wybranymi parametrami środowiska, w którym wzrastają (stężenie, temp. pH itp.) szybkością przyrostu biomasy i szybkością wytwarzania wybranych produktów metabolizmu
|
|
|
MODELE WZROSTU USTALONEGO začať sa učiť
|
|
modele, które pomijają istnienie stanów nieustalonych w przemianach metabolicznych (np. kinetyka Monoda).
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
odporność nabyta po zastosowaniu ludzkiej lub zwierzęcej surowicy zawierającej przeciwciała
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
organizm sam wytwarza przeciwciała po kontakcie z antygenem
|
|
|
PRZECIWCIAŁA MONOKLONALNE začať sa učiť
|
|
–zbiór przeciwciał, które wykazują jednakową swoistość względem danego antygenu, ewentualnie takie samo lub podobne powinowactwo. Takie przeciwciała otrzymywane są z jednego klonu limfocytów B
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
struktury jedno– lub wielokomórkowe, które zapewniają organizmom przetrwanie niekorzystnych czynników środowiska. Możliwość przeżycia w ekstremalnych warunkach zapewnia przetrwalnikom gruba osłona
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zdolność katalizowania tylko jednej z kilku termodynamicznie możliwych przemian (np. z kilku takich samych grup funkcyjnych w substracie –wyróżnia tylko jedną)
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wielkość liczbowa, określająca stężenie substratu w molach na litr roztworu, przy którym szybkość reakcji enzymatycznej jest równa połowie szybkości maksymalnej osiąganej przy wysyceniu enzymu substratem i niezależnej już od dalszego wzrostu jego stężenia
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
niszczące działanie sił ścinających, generowanych podczas intensywnego mieszania i napowietrzania medium hodowlanego, na hodowane komórki
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
osocze krwi pozbawionej czynnika krzepnięcia krwi
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
preparat zawierający antygeny w formie żywych lub zabitych drobnoustrojów albo produktów ich metabolizmu. Antygen wywołuje reakcję immunologiczną, co prowadzi do uzyskania odporności czynnej organizmu – wytworzenia przeciwciał
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
łączy się z wolnym enzymem w sposób, który nie pozwala na związanie substratu przez cząstkę enzymu
|
|
|
