→ Biologia Pojęcia → Začnite sa učiť / Stiahnite si MP3 Flashcards

otázka		Odpoveď
Akomodacja oka začať sa učiť		Przystosowanie się oka do widzenia przedmiotów dalekich lub bliskich
Allele začať sa učiť		Różne formy genu leżące w tych samych miejscach w parze chromosomów homologicznych, niosące informację dotyczącą tej samej cechy
Amylaza začať sa učiť		Enzym produkowany na przykład przez trzustkę, umożliwia trawienie cukrów
Anabolizm začať sa učiť		wszystkie procesy syntez w komórkowym metabolizmie wymagające dostarczenia energii
Autosomy začať sa učiť		wszystkie chromosomy oprócz chromosomów płci
Autotrofy začať sa učiť		organizmy samożywne
Anafaza začať sa učiť		faza występująca w podziale mitotycznym i mejozie, nastepuje podział centromerów i rozchodzenie sie chromatyd lub chromosomów do przeciwlgłych biegunów
Antropogeneza začať sa učiť		teoria ewolucyjnego powstawania człowieka
Aparat Golgiego začať sa učiť		organellum kumulujące substancje produkowane w innych rejonach cytoplazmy, umożliwia wydalenie tych substancji na zewnątrz komórki
Chityna začať sa učiť		cukier złożony, który występuje w pancerzach stawonogów i w ścianach komórkowych grzybów
Chondrocyty začať sa učiť		komórki tkanki chrzęstnej
Chromatyda začať sa učiť		połówka chromosomu
Delecja začať sa učiť		wypadnięcie jednego bądź więcej nukleotydów. (mutacja genowa)
Dymorfizm płciowy začať sa učiť		różnice miedzy samcem a samicą
Fibrynogen začať sa učiť		białko, które uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi
Inwersja začať sa učiť		występuje, gdy chromosom pęknie w dwóch miejscach, a wyodrębniony odcinek zostaje włączony ponownie, ale odwrócony o 180 stopni.
Nefron začať sa učiť		podstawowa jednostka budująca nerkę
Osseina začať sa učiť		organiczna substancja międzykomórkowa tkanki kostnej, zapewniająca kości elastyczność i wytrzymałość
Partenogeneza začať sa učiť		dzieworództwo, z powodu braku zapłodnienia, polegająca na rozwoju osobników potomnych z komórki jajowej bez udziału plemnika.
Hermafrodytyzm začať sa učiť		obojnactwo, dwupłciowość
Takson začať sa učiť		jednostka zdefiniowana w systematyce organizmów jako grupa organizmów (populacja lub grupa populacji) zwykle uznawanych za filogenetycznie spokrewnione, wyróżniających się konkretną cechą różniącą je od innych jednostek taksonomicznych
Zapłodnienie podwójne začať sa učiť		Polega na wprowadzeniu do woreczka zalążkowego dwóch komórek plemnikowych: 1 łączy się z komórką jajową, tworząc zygotę,2 z komórką centralną woreczka zalążkowego, w rezultacie czego powstaje triploidalne bielmo.
Mikoryza začať sa učiť		współżycie korzeni lub innych organów, a nawet nasion roślin naczyniowych z grzybami
Homeostaza začať sa učiť		zdolność utrzymywania stałości parametrów wewnętrznych w systemie
Allelopatia začať sa učiť		szkodliwy lub korzystny wpływ substancji chemicznych wydzielanych przez rośliny danego gatunku lub pochodzących z rozkładu tych roślin
Gametofit začať sa učiť		haploidalne stadium przemiany pokoleń
Gutacja začať sa učiť		zjawisko wydzielania kropel wody przez szparki wodne liści wskutek parcia korzeniowego
Hydrofity začať sa učiť		rośliny wodne, żyjące pod wodą, z liśćmi pływającymi na powierzchni wody i kłączem zakotwiczonym na dnie
Kutykula začať sa učiť		zwana też nabłonkiem, jest to cienka warstwa kutyny, która pokrywa zewnętrzną powierzchnię liścia (skórkę), owocach i zielonych łodygach. Podstawową funkcją kutykuli jest zabezpieczenie rośliny przed nadmierną utratą wody i promieniami nadfioletowymi.
Liścień začať sa učiť		to pierwszy liść rośliny nasiennej. Liścień nie powstaje w pąku kwiatowym, ale jeszcze w rozwijającym się zarodku. W niektórych wypadkach liścienie są grube i pełnią funkcję organów spichrzowych
Plazmoliza začať sa učiť		tracenie wody w komórce przez zanurzenie jej w roztworze hipertonicznym
Gatunek synantropijny začať sa učiť		gatunek zwierzęcia lub rośliny, który wykorzystuje bliskość siedlisk ludzkich z korzyścią dla siebie
eutrofizacja začať sa učiť		proces wzbogacania się zbiorników wodnych w substancje odżywcze — pierwiastki biogenne, głównie azot i fosfor, także potas i sód, powodujący nadmierną produkcję biomasy glonów
Przemiana pokoleń začať sa učiť		cykl życiowy organizmu, w którym pokolenie rozmnażające się płciowo występuje na przemian z pokoleniem rozmnażającym się bezpłciowo
Zoochoria začať sa učiť		jeden ze sposobów rozprzestrzeniania nasion roślin. Rozprzestrzenianie diaspor roślin przez zwierzęta, np. przyczepione do sierści, albo przez zjadanie i późniejsze wydalanie
Sporofit začať sa učiť		diploidalne stadium w przemianie pokoleń rośliny. U roślin naczyniowych sporofit jest znacznie większy niż gametofit, jest też stadium zdolnym do samodzielnego istnienia. U mszaków sporofit jest niewielki i zależny od gametofitu.
Gatunek kosmopolityczny začať sa učiť		gatunek o bardzo szerokim zasięgu geograficznym, obejmującym wiele stref klimatycznych i stref ekologicznych.
Korzenie przybyszowe začať sa učiť		korzenie wyrastające z pędu rośliny. Mogą współistnieć z korzeniem głównym lub zastępować go. Najczęściej wyrastają one z nasady pędu, ale u niektórych roślin mogą też wyrastać z łodygi lub liści.
Kod genetyczny začať sa učiť		Mechanizm przełożenia informacji genetycznej zapisanej w sekwencjach DNA i RNA na sekwencję aminokwasową białka. Zasadniczo taki sam u wszystkich organizmów żywych.
Gen začať sa učiť		Podstawowa jednostka dziedziczności
Koniugacja začať sa učiť		Proces płciowy, polegający na wymieszniu informacji genetycznej pomiędzy dwoma organizmami za pomocą fimbri u bakterii albo wypustek cytoplazmatycznych u orzęsków. Nie prowadzi do powstania nowych osobnikow.
Organy generatywne začať sa učiť		Kwiaty i kwiatostany - elementy budowy roślin służące do rozmnażania płciowego.
Organy wegetatywne začať sa učiť		Wypdrębniona cz. organizmu wielokomorkowevo: łodygi, liście i korzenie, służące do rozwoju i wzrostu roślin.
Jednopienność začať sa učiť		gametangia męskie i żeńskie znajdują się na tej samej roślinie.
Dwupienność začať sa učiť		gametangia żeńskie i męskie na rosnch roslinach.
Zarodnia / sporangium začať sa učiť		Organ rozrodczy, w którym powstają zarodniki.
Zarodniki /spory začať sa učiť		Komórki rozrodcze służące do rozmnażania bezpłciowego. Moga byc ruchliwe - zaospory lub nie-aplanospory. Dzili sie je na Mikrospory wytwarzajace przedrosle meskie i Makrospory- żeńskie.
Gatunek začať sa učiť		Zbiór osobników o podobnych cechach, wspólnym pochodzeniu, majacych podobne wymagania życiowe, krzyżujących się i wydających płodne potomstwo. Podstawowa jednostka taksonomiczna.
Metabolizm začať sa učiť		Ogół przemian materii, informacji. energii zachodzących w organizmach.
Oddychanie wewnątrzkomórkowe tlenowe začať sa učiť		Proces rozkładu zw. organicznych z dostępem tlenu do dwutlenku węgla i wody. Zachodzi z wydzieleniem energii kumulującej się w ATP w mitochondrium.
Oddychanie beztlenowe začať sa učiť		Częściowy rozkład cukrów bez obecności tlenu, z wydzieleniem energii kumulowanej w ATP. Akceptorem wodoru NHDH+ + H+ jest zw. nieorganiczny.
Locus začať sa učiť		miejsce, w którym zlokalizowany jest gen na chromosomie
Allel dominujący začať sa učiť		allel genu, który dominuje nad drugim w parze (duża litera, np. A)
Allel recesywny začať sa učiť		allel genu, który ustępuje dominującemu (mała litera, np. a)
Pierwsze prawo Mendla začať sa učiť		prawo czystości gamet. Prawo to mówi o tym, że każda dojrzała komórka posiada tylko jeden allel z każdej pary alleli.
Drugie prawo Mendla začať sa učiť		prawo niezależnej segregacji cech. Cecha genu, uwarunkowana jedną parą genów jest dziedziczona bez względu od cech, którą warunkuje druga para genów.
biocenoza začať sa učiť		zespół organizmów różnych gatunków, ogół populacji zamieszkujących dany teren, układ złożony z producentów i konsumentów; w jego skład wchodzi część roślinna (fitocenoza) i zwierzęca (zoocenoza)
biom začať sa učiť		duża jednostka ekologiczna złożona z ekosystemów, zajmująca określony obszar geograficzny; dominuje w niej określona formacja roślinna i charakterystyczna fauna; przykłady: tajga, tundra, sawanna
liczebność populacji začať sa učiť		łączna liczba osobników tworzących daną populację
areał začať sa učiť		obszar, na którym wystepują osobniki należące do danej populacji
struktura wiekowa začať sa učiť		proporcje liczebności osobników będących w różnym przedziale wiekowym; pozwala ustalić charakter populacji: rozwijająca, stabilna czy wymierająca
łańcuch pokarmowy začať sa učiť		szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda grupa poprzednia stanowi podstawę pożywienia następnej
komensalizm začať sa učiť		jedna z populacji odnosi korzyści, druga pozostaje obojętna; np. szakale odżywiające się resztkami pozostawionymi przez lwy
mutualizm začať sa učiť		symbioza obligatoryjna lub konieczna; współżyjące populacje odnoszą korzyści, a ich współpraca jest tak daleko posunięta, że nie mogą żyć bez siebie
drapieżnictwo začať sa učiť		osobniki jednej populacji są zabijane i stanowią pożywienie dla innej populacji; obie populacje wpływają na swoje liczebności
sukcesja wtórna začať sa učiť		zachodzi na terenie wcześniej zajętym przez biocenozę, która została zniszczona (ugory, obszary okresowo zalewane, wyręby, pożarzyska)
prawo minimum Liebiga začať sa učiť		czynnik, którego w środowisku jest najmniej w stosunku do potrzeb danego organizmu, działa organiczająco na wzrost i rozwój tego organizmu
prawo tolerancji Shelforda začať sa učiť		dany organizm może żyć i rozwijać się w określonym środowisku pod warunkiem, że występują wszystkie niezbędne mu do życia czynniki, a ich zakres tolerancji nie przekracza minimalnej i maksymalnej wartości tych czynników
eurybionty začať sa učiť		organizmy o szerokim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
stenobionty začať sa učiť		organizmy o wąskim zakresie tolerancji ekologicznej w odniesieniu do czynników środowiskowych
ewolucja začať sa učiť		proces rozwoju życia na Ziemi, polegający na stopniowym dokonywaniu się zmian genetycznych w populacjach, czego efektem jest powstawanie nowych gatunków.
rodzaje dowodów ewolucji začať sa učiť		pośrednie i bezpośrednie
dowody ewolucji - bezpośrednie začať sa učiť		skamieniałości, odciski i odlewy, formy przejściowe, żywe skamieniałości
dowody ewolucji - pośrednie začať sa učiť		narządy szczątkowe, analogiczne, homologiczne, atawizmy, dowody z embriologii, dowody z fizjologii, biologii, genetyki, dowody z biogeografii
izogamia začať sa učiť		połączenie dwóch różnoimiennych komórek (gamet), obie gamety są ruchliwe i takie same pod względem morfologicznym, mają taką samą wielkość
anizogamia začať sa učiť		łączą się ze sobą gamety ruchliwe, ale o różnej wielkości - najczęściej gamety żeńskie są większe od męskich
oogamia začať sa učiť		duża, nieruchliwa gameta żeńska jest zapłodniona przez małą ruchliwą gametę męską
fotoperiod začať sa učiť		eakcja rośliny na czas trwania i periodyczne następstwa okresów światła i ciemności; są to przystosowania się roślin do pór roku
rodzaje receptorów začať sa učiť		mechanoreceptory, fotoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory, nocyreceptory
czopki začať sa učiť		komórki umożliwiające widzenie ostre i barwne, ale tylko w ostrym świetle.
pręciki začať sa učiť		komórki światłoczułe które ulegaja pobudzeniu już przy niewielkiej ilość światła, dlatego umożliwiają widzenie o zmierzchu, są niezdolne do rozróżniania kolorów.
ucho zewnętrzne człowieka začať sa učiť		małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, błona bębenkowa.
ucho środkowe człowieka začať sa učiť		jama ucha środkowego, kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko, trąbka słuchowa.
ucho wewnętrzne začať sa učiť		błona okienka owalnego, kanały półkoliste zakończone bańkami, przedsionek, ślimak, nerw rónoważno-słuchowy.
potencjał spoczynkowy začať sa učiť		wyściowy stan błony neuronu, błona jest polarna (ładunki dodatnie i ujemne po dwóch stronach błony)
bodziec progowy začať sa učiť		podziec o odpowiedniej energii wywołujący wyładowanie - depolaryzację błony.
potencjał czynnościowy začať sa učiť		różnica potencjału elektrycznego po obu stronach błony zmienia się wówczas z -70mV + 40mV.
części mózgu začať sa učiť		kresomózgowie, mędzymózgowie, śródmózgowie, móżdżek, tyłomózgowie,
łuk odruchowy začať sa učiť		droga impulsu nerwowego od receptora do efektora.
odruchy bezwarunkowe začať sa učiť		wrodzone, to odruchy stereotypowe, automatyczne, niewygasające, stanowią genetycznie uwarunkowana reakcję obronną organizmu na dany bodziec (np. odruch wykrztuśny)
hormony začať sa učiť		cząsteczki organiczne, które w organizmie regulują i koordynują czynności narządów i tkanek, przyczyniając się do utrzymania homeostazy w całym organizmie.
gruczoł dokrewny začať sa učiť		gruczoł zbudowany z komórek wydzielniczych, nie posiada przewodów wyprowadzających, produkuje hormony - np. tarczyca.
hormony podwzgórza začať sa učiť		wazopresyna, oksytocyna, hormony uwalniające dla hormonów tropowych)
hormony przysadki mózgowej začať sa učiť		somatotropina, hormony tropowe (tyreotropina, adrenokortykotropina, folikulotropina) hormon luteinizujący, prolaktyna.
hormony szyszynki začať sa učiť		melatonina
hormony tarczycy začať sa učiť		tyroksyna, trijodotyronina, kalcytonina.
hormony przytarczyc začať sa učiť		parathormon
hormony grasicy začať sa učiť		tymozyna, tymulina
hormony trzustki začať sa učiť		glukagon, insulina.
hormony nadnerczy začať sa učiť		glukokortykoidy, mineralokortykoidy, adrenalina.

Biologia pojęcia

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.

viac