otázka  |
Odpoveď |
Najprostszy przedstawiciel węglowodorów aromatycznych začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
Właściwości fizyczne benzenu začať sa učiť
|
|
To bezbarwna, palna ciecz o gęstości mniejszej od gęstości wody, odznacza się charakterystycznym zapachem. Jest toksyczny i wykazuje właściwości rakotwórcze.
|
|
|
Właściwości chemiczne benzenu začať sa učiť
|
|
Nie odbarwia wody bromowej ani nie daje innych reakcji addycji, charakterystycznych dla węglowodorów nienasyconych. Reaguje z bromem, ale w obecności katalizatora(bromku lub chlorku żelaza III. Jest to reakcja substytucji.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
Wszystkie atomy wodoru w cz. benzenu są równocenne, bardzo symetryczna budowa cz.; Długości wszystkich w. CC wynoszą 140pm, a wszystkie kąty pomiędzy w. CCC i CCH wynoszą 120stopni; dł. w. CC 154pm>x>134pm, co świadczy o szczególnym charakterze
|
|
|
Budowa związków aromatycznych začať sa učiť
|
|
cz. mają budowę pierścieniową(cykliczną) i zawierają w. zdelokalizowane, łączące wszystkie atomy tworzące pierścień.
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
jednowartościowa grupa, utworzona formalnie przez oderwanie od pierścienia aromatycznego jednego atomu wodoru. Najprostsza to grupa fenylowa - C6H5. Jest odpowiednikiem grupy alkilowej oznacza się[Ar]
|
|
|
Reguły nazewnictwa fluorowcowęglowodorów začať sa učiť
|
|
1) określić nazwę macierzystego węglowodoru; 2) dodanie przedrostka fluorowca(fluoro-, chloro-, bromo-, jodo-); 3) lokant, alfabetycznie 4) l.at. danego fluorowca określa się przedrostkiem di- tri- tetra- itd.
|
|
|
Charakterystyczne reakcje dla węglowodorów aromatycznych začať sa učiť
|
|
1) substytucja elektrofilowa; 2) reakcja nitrowania; 3) Uwodornienie 1) wymaga katalizatora w postaci FeBr3 lub FeCl3; 2) elektrofilowa substytucja(podstawienie) atomu wodoru grupą -NO2(grupa nitrowania); w obecności/nad strzałką H2SO4; produktem jest też H2O;3) wys. ciśnienie i kat. prod. cykloheksan
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
powstaje w reakcji nitrowania benzenu, to oleista ciecz o gęstości większej od gęstości wody
|
|
|
Etapy reakcji substytucji elektrofilowej dla arenów začať sa učiť
|
|
1) odczynnik elektrofilowy przyłącza się do jednego z at. C pierścienia aromatycznego; 2) oderwanie kationu wodorowego Odczynniki elektrofilowe: chlorowcowanie - Cl+/Br+; nitrowanie - NO2+
|
|
|
alkilobenzeny/ homologi benzenu/ alkilowe pochodne benzenu začať sa učiť
|
|
otrzymujemy przez zastępowanie atomy wodoru gruapmi alkilowymi, najprostszy to metylobenzen zwany toluenem, następny to etylobenzen
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
podstawniki mogą znajdować się względem siebie w 3 różnych pozycjach
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
orto ksylen - izomer 1,2-dipodstawiony; meta ksylen - 1,3-dipodstawiony; para ksylen 1,4-dipodstawiony; pisząc nazwę skraca się orto meta i para do pierwszej litery np. o-ksylen
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
a) zwiększają reaktywność zw. aromatycznego; b) zmniejszają reaktywność zw. aromatycznego Pozycja nowego podstawnika w którą jest kierowany: orto i par a) -NH2, -OH, i grupy alkilowe; b) F-, Cl-, Br-, I-;
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
zmniejszają reaktywność dla związku aromatycznego Pozycja nowego podstawnika w którą jest kierowany: meta -NO2, -COOH, -C z =O i -H, -C z =O i -R
|
|
|
Reakcje charakterystyczne dla homologów benzynu začať sa učiť
|
|
w ciemności i bez katalizatora toluen nie reaguje z bromem. Na świetle i bez kat., podstawieniu ulega jeden atomo wodoru z grupy metylowej, a przy użyciu katalizatora FeBr3 lub AlCl3, powstają produkty podstawienia atomów wodoru w pierścieniu aromatycznym
|
|
|
