| otázka | Odpoveď | |||
|---|---|---|---|---|
| Jox ma deux cents cinquante  | ||||
| Dem  Maangi dem St. Louis | ||||
| ñow  ñow-al; ñow na | ||||
| duga  Duga na oto | ||||
|  one word | Jeksil  | |||
| kai  | ||||
| Laggàlam Wolof  | ||||
| Wolof rekk  | ||||
| amuma  Amuma xalis | ||||
| am  Amma, am nga | ||||
|  to confirm it is water you want | Bugana  Bugana ndox bu sera | |||
| Ñaata la?  Cahier bi ñaata la? | ||||
| Am nga ...?  Am nga jabar? | ||||
|  Often used to make polite requests | amulo  Amulo seedo? | |||
| Bëgguma  Bëgguma ndoq | ||||
| Bëggaguma  Bëggaguma xale | ||||
|  e.g. restaurant | Lu am foofu?  | |||
|  Against the begging children | Mono ma laa dimbale  | |||
| xam  Xam na ko / xam nanu ko | ||||
| xam nga ko?  | ||||
| neex  Dakar neex, mango neex | ||||
| Neexul ma  | ||||
| Jàng  Wolof laay jàng | ||||
| jàngale  Anglais ngay jàngale | ||||
| jàngal  Thomas lay jàngal | ||||
| Jënd  ndoq lanuy jënd | ||||
| jaay  Oto ngeendi jaay | ||||
| faj  | ||||
| noppalu  | ||||
| ñibbi  lañuy ñibbi | ||||
| seeti  | ||||
| yònnée  | ||||
| topatoo  | ||||
| woo  | ||||
| cosaano  | ||||
| maangi ci kawam  | ||||
| jaay ma seedo  | ||||
| ndax yassam poulet am na?  | ||||
| ndax bëggu nga tsjeboudien?  | ||||
| ndax am nga Gazelle?  | ||||
| ndax bëgg nga dem la plage  | ||||
| ndax Wolof nga?  | ||||
| Ban lakk nga?  | ||||
| wolof la  | ||||
| Am nga/ne café?  | ||||
| Am nga/ne ñaari Gazelle?  | ||||
| Plateau lay djöm  laay is place marker | ||||
| rus  | ||||
| Am jot  | ||||
| Ragal  | ||||
| Sëy  | ||||
| Takk jabar  | ||||
| Gaañu / faatu  | ||||
| Tas  | ||||
| Fase  | ||||
| Dund  Dunduwul | ||||
| an ngil ma ndox  | ||||
| ñaata wër ngaay am Dakar?  wër | ||||
| Ñeenti wër ci kanam  | ||||
| Kañ ngaay delusi Dakar?  | ||||
| Na seet  | ||||
| Mba büggunga Dakar  | ||||
| neex na  | ||||
| Feetja bi neex na  | ||||
| ndeo / ndekk  | ||||
| Añ bi neex na  añ bi | ||||
| réer  | ||||
| safsaf  | ||||
| kani  | ||||
| poobar  | ||||
| harom  | ||||
| sukur  | ||||
| am nga wérgu yaram?  | ||||
| togg  looy togg | ||||
| looy def  | ||||
| njiit  | ||||
| Tëgg  | ||||
| bakhul ci mane  | ||||
| doe (dou) fofu  | ||||
| fi laa  | ||||
| li  | ||||
| lolu  | ||||
| wax  looy wax? luy nga wax? | ||||
| doxantou  Maangi bügg doxantou | ||||
| doxan  | ||||
| dama bügg dëm Gambia  dama: personal future pronoun | ||||
|  grammar difference | Damai tëdd   damai <-> dama dama bügg tëdd | |||
|  more serious with 'want' | waxtan  Dama (bügg) ñu waxtan | |||
|  listen to me, he/she | degglu   degglul ma / ko degglul | |||
| seet  Dama bügg seet Ibrahim | ||||
| ci walum  Maangi jangalekat ci walum Ashinaga | ||||
|  he's active in politics | jengu   jengujengu ci walum politique jengujengu | |||
|  my village | dëka bi   suma dëka | |||
|  change of topic | ganaw lolu  | |||
| balla nga ñew  | ||||
| ci boor bi  | ||||
| garab bi  suufi / run garab bi | ||||
| seeri  | ||||
| jëram  tangal jëram | ||||
| jeewu  jeewul | ||||
| jogg  bul jogg | ||||
| selmu  damai selmu | ||||
| sangu  dama bügg sangu | ||||
| pare nga  parewul maa | ||||
| solu  solu bi refer na | ||||
| nuyu naa la  nuyu naa len | ||||
| maangi delou liggéey  | ||||
| dadjë  Dama bügg ñu dadjë | ||||
| brada  | ||||
| kars  | ||||
| ataya  | ||||
| naan  dama bügg naan (bière) | ||||
| ak benneen / jox ma benneen  | ||||
| mungi mokk  mokk | ||||