|
začať sa učiť
|
|
zdarzenia prawne, których swoisym elementem jest upływ czasu - są to przedawnienia i terminy zawite
|
|
|
na czym polega funkcja przedawnień i terminów zawitych? začať sa učiť
|
|
likwidacja kolizji między treścią stos. prawnych a trwającymi dłużej stos. faktycznymi oraz klarowanie niejasnych sytuacji prawnych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nabycie prawa podmiotowego w następstwie długotrwałego faktycznego wykonywania prawa przez osobę nieuprawnioną
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
nabycie prawa podmiotowego na skutek bezczynności uprawnionego - instytucja oparta na przepisach szczególnych
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
wyłącznie roszczenia cywilnoprawne MAJĄTKOWE
|
|
|
co nie podlega przedawnieniu? začať sa učiť
|
|
1 roszczenie niecywilnoprawne 2 inne uprawnienia cywilnoprawne niż roszczenia 3 roszczenia niemajątkowe 4 cywilnoprawne roszczenia majątkowe (w przypadkach wskazanych w ustawie)
|
|
|
zarzut przedawnienia - na czym polega začať sa učiť
|
|
po upływie określonego terminu dłużnik może uchylić się od zaspokojenia roszczenia
|
|
|
kiedy sąd uwzględnia zarzut przedawnienia? začať sa učiť
|
|
WYŁĄCZNIE gdy strona podniesie zarzut przedawnienia, NIGDY Z URZEDU
|
|
|
Wyjątek od reguły nieuwzględnianie z urzędu zarzutu przedawnienia začať sa učiť
|
|
po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego konsumentowi - sąd uwzględnia upływ tego terminu z urzędu
|
|
|
kiedy sąd może odmówić uwzględnienia zarzutu przedawnienia? začať sa učiť
|
|
jeżeli uzna wykorzystanie tego zarzutu za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
sąd może z urzędu WYJĄTKOWO, po ROZWAŻENIU INTERESÓW STRON, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia, jeśli wymaga tego wzgląd SŁUSZNOŚCI
|
|
|
art. 117.1 - okoliczności jakie powinien uwzględnić sąd začať sa učiť
|
|
1 długość terminu przedawnienia 2 okres od upływu tego terminu do chwili dochodzenia roszczenia 3 okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia
|
|
|
zrzeczenie się zarzutu przedawnienia začať sa učiť
|
|
dłużnik może zrzec się korzystania z tego zarzutu - nieformalna, wymagająca dojścia do drugiej strony i nieodwołalna CP - dokonywana ważnie PO UPŁYWIE TERMINU PRZEDAWNIENIA
|
|
|
|
začať sa učiť
|
|
skutek przedawnienia, roszczenie jest uznawane za istniejące, ale nie przysługuje mu już ochrona ze strony państwa i nie będzie realizowane przymusowo
|
|
|
charakter terminów przedawnienia začať sa učiť
|
|
BEZWGLĘDNIE WIĄŻĄCE - w żaden sposób nie można ich skrócić
|
|
|
możliwe okresy przedawnienia začať sa učiť
|
|
|
|
|
kiedy 3 letni okres przedawnienia začať sa učiť
|
|
kiedy chodzi o roszczenie o świadczenie okresowe (spełniane co jakiś czas w stałych odstępach czasu) oraz związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
|
|
|
roszczenia o przedawnienie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej začať sa učiť
|
|
1 przysługują podmiotom w związku z ich działalnością i tylko w takich sprawach 2 można kierować zarówno przeciwko innym podmiotom jak i konsumentom
|
|
|
kiedy 6-letni okres przedawnienia začať sa učiť
|
|
inne roszczenia niż o świadczenia okresowe i związane z działalnościa - chyba że przepisy szczególna stanowią inaczej
|
|
|
początek biegu przedawnienia - reguła ogólna začať sa učiť
|
|
od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne
|
|
|
początek biegu przedawnienia roszczeń o zaniechanie začať sa učiť
|
|
od dnia, w którym dłużnik nie zastosował się do treści zobowiązania
|
|
|
początek biegu przedawnienia zalezna od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego začať sa učiť
|
|
dzień, w którym roszczanie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możłiwym terminie
|
|
|
koniec biegu przedawnienia - podstawa začať sa učiť
|
|
ostatni dzień roku kalendarzowego, w którym minie bieg przedawnienia - czyli jeśli były 3 lata od 8.05.2024, to upłynie 31.12.2027
|
|
|
koniec biegu przedawnienia - gdy termin jest krótszy niż 2 lata začať sa učiť
|
|
upływ ostatniego dnia terminu przedawnienia - czyli jeśli termin to był rok to od 08.05.2024 do 08.05.2025
|
|
|
zawieszenie biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
sytuacja, gdy przy ustalaniu biegu terminów przeawnienia nie uwzględnia się okresów, w których występowały stany rzeczy wskazane w ustawie
|
|
|
przesunięcie początku biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
sytuacja gdy stany rzeczy powodujące zawieszenie istnieją już w momencie, w którym bieg powinien się rozpocząć --> przesuwamy aż do chwili ustania tych stanów
|
|
|
nie uwzględnianie pewnych okresów przy biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
sytuacja, gdy stany rzeczy poowdujące zawieszenie pojawiają się w już po rozpoczęciu biegu przedawnienia - po ustaniu stanu rzeczy, bieg leci dalej, A NIE OD NOWA
|
|
|
przyczyny zawieszenia biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
1 siła wysza 2 stosunki rodzinne lub opiekuńcze uprawnionego z pozwanym 3 postępowanie mediacyjne lub pojednawcze
|
|
|
stosunki rodzinno-opiekuńcze jako przyczyna zawieszenia biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
1 roszczenia małżonka przeciw małżonkowi 2 roszczenia dzieci przeciwko rodzicom w trakcie władzy rodzicielskiej 3 osoby bez zdolności do CP pod opieką, kuratelą
|
|
|
przerwanie biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
1 następuje na skutek zdarzenia, które wystąpi w toku biegu 2 wówczas nie uwzględniamy czasu, jaki minął od rozpoczecia biegu przedawnienia, tylko liczymy od nowa
|
|
|
przyczyny przerwania biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
1 podjęcie dochodzenia roszczenia przed sądem przez uprawnionego 2 uznanie roszczenia przez dłużnika
|
|
|
dochodzenie roszczenia przed sądem jako przyczyna przerwania biegu przedawnienia začať sa učiť
|
|
1 każda czynność dokonana przed sądem 2 podjęta BEZPOŚREDNIO w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia
|
|
|
ponowny bieg terminu przedawnienia po postępowaniu w sądzie začať sa učiť
|
|
od zakonczenia postępowania przed sądem albo włąściwym organem
|
|
|
kiedy przedawnia się roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu začať sa učiť
|
|
z upływem 6 lat, choćby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy
|
|
|
uznanie roszczenia niewłaściwe začať sa učiť
|
|
wywołuje skutki gdy osoba skłądająca takie OW działa bez przymusu i z dostatecznym rozeznaniem - jedyny skutek to przerwanie przedawnienia
|
|
|
uznanie roszczenia niewłasciwe - po upływie terminu przedawnienia začať sa učiť
|
|
gdy dłużnik tego dokona, jego pozycja prawna w ogóle się nie zmienia
|
|
|
uznanie roszczenia właściwe začať sa učiť
|
|
CP w której dłużnik wyraża swoją wolę wykonania długu określonego w roszczeniu wierzyciela - forma dowolna
|
|
|
uznanie roszczenia właściwe - zawarte po upływie przedawnienia začať sa učiť
|
|
na mocy tej umowy dłużnik zrzeka się zarzutu przedawnienia - tym samym jego zobowiązanie staje się zaskarżalne
|
|
|
nieważność umowy uznania roszczenia - skutki začať sa učiť
|
|
przerwa biegu przedawnienia nie nastąpi tylko gdy przyczyny nieważności dają podstawę do stwierdzenia, że nie spełniono przesłanki świadomego i dobrowolnego OW dłużnika
|
|
|
terminy zawite (prekluzyjne) začať sa učiť
|
|
terminy do wykonywania określonych uprawnień, ustanowione dla realizacji celów szczególnie doniosłych i lepszej ochrony dłużników
|
|
|
przykłady terminów zawitych začať sa učiť
|
|
1 terminy dochodzenia praw przed organami państwowymi 2 terminy na dkonanie czynności pozasądowych 3 terminy wygasnięcia praw podmiotowych
|
|
|
upływ terminów zawitych - skutek začať sa učiť
|
|
bezczynność uprawnionego = wygasnięcie przysługującego mu prawa
|
|
|
terminy zawite - charakter norm i częstotliwość występowania začať sa učiť
|
|
1 bezwzględnie wiążące 2 zastosowanie tylko w sytuacjach opartych na przepisach szczególnych
|
|
|
terminy zawite - rola sądu začať sa učiť
|
|
sądy uwzględniają ten fakt Z URZĘDU
|
|
|
