14.5 Polska w latach 1980-1989

Jakie znaczenie dla stanu gospodarki polskiej miała tzw. zima stulecia i na przełom jakich lat ona przypadała?

Był to dodatkowy cios dla gospodarki pogrążonej w kryzysie w drugiej połowie lat 70. Mianowicie była to niezwykle mroźna zima z przełomu lat 1978-1979.

Jakie znaczenia dla rozwoju ruchów opozycyjnych miały spotkania z Adamem Pawłem II w czerwcu 1979 roku?

Społeczeństwo coraz bardziej zdawało sobie sprawę z rozdźwięku pomiędzy hasłami oficjalnej propagandy, a wartościami wyznawanymi przez ogół obywateli.

Jaka była bezpośrednia przyczyna wybuchu strajków w lipcu 1980 r. i ogólnie strajków sierpniowych?

Władze wprowadziły niewielką podwyżkę cen mięsa w części sklepów.

Podaj dokładną dniową datę wybuchu strajku w Stoczni Gdańskiej i czego domagali się pracownicy.

14 sierpnia 1980. Pracownicy domagali się podwyżki płac, upamiętnienia ofiar grudnia 1970, przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy.

Jaka była geneza ogłoszenia strajku solidarnościowego i powołania Gminy Zakładowego Komitetu Strajkowego z Lechem Wałęsą na czele?

16 sierpnia Dyrekcja Stoczni zgodziła się na podwyżki, jednak działaczki opozycyjne przekonały robotników do kontynuowania strajku w geście solidarności z innymi zakładami pracy.

Wymień najważniejszych intelektualistów i działaczy opozycyjnych, którzy przybyli do Stoczni Gdańskiej podczas strajków w charakterze doradców.

Bronisław Geremek, Tadeusz Mazowiecki i Lech Kaczyński.

Jakie były najważniejsze żądania 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego?

Niezależne związki zawodowe, prawa do strajku, przestrzeganie przez władzę wolności słowa i ruchu, poprawa warunków bytowych (rzeczywiste reformy gospodarcze).

Na co zgadzały się władze w porozumieniach sierpniowych i podać dokładną dniową datę podpisania tych porozumień w Gdańsku?

Władze zgadzały się w nich na spełnienie 21 postulatów i podpisano je 31 sierpnia 1980 roku w Gdańsku

Powiedz dokładną dniową datę powołania NSZZ Solidarność i kto objął funkcję wiceprzewodniczącego. Obok Lecha Wałęsy

17 września 1980, a wiceprzewodniczącym został Andrzej Gwiazda.

Jaka była reakcja społeczeństwa na legalizację Związku Zawodowego Solidarność i ile Polaków należało do tego związku w latach 1980-1981?

Ogromną reakcją był ogromny entuzjazm społeczeństwa, które dostrzegało szansę na rzeczywistą zmianę sytuacji w kraju. I w tych latach należało do niego 10 milionów Polaków.

Jak określa się okres legalnej działalności Związku Solidarność od września 1980 do grudnia 1981?

Okres ten jest określany jako Karnawał Solidarności.

Podaj cechy charakterystyczne okresu zwanego Karnawał Solidarności. Co wtedy powstawało? Jakie zmiany zachodziły?

Ograniczono działalność cenzury. W całym kraju tworzono struktury Solidarności i inne organizacje związkowe.

Jak nazywała się prasa w Związku Solidarność, która legalnie ukazywała się w okresie Karnawału Solidarności?

Tygodnik Solidarność.

Podaj inne, oprócz zwykłej Solidarności, organizacje związkowe, które zalegalizowano i zarejestrowano w okresie Karnawału Solidarności.

Niezależne Zrzeszenie Studentów i NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych.

Kto został pierwszym sekretarzem KC PZPR po odsunięciu od władzy Edwarda Gierka i jak go postrzegano?

Pierwszym sekretarzem został Stanisław Kania, który uchodził za zwolennika reform.

Kto został premierem PRL w lutym 1981 roku i o co zaapelował?

Generał Wojciech Jaruzelski zaapelował o 90 dni spokoju i powstrzymanie się od strajków.

Czym była tzw. prowokacja bydgoska?

Podczas posiedzenia Wojewódzkiej Rady Narodowej Bydgoszczy milicja pobiła zaproszonych przez władze działaczy Solidarności.

Jakie były przyczyny pogarszających się nastrojów społecznych przed grudniem 1981 roku?

W społeczeństwie rosły zmęczenie trudną sytuacją zaopatrzeniową i poczucie zagrożenia przez widoczną aktywność wojska oraz zamach na Jana Pawła II.

Jaka koncepcja stała się główną od lata 1981 roku?

Główną koncepcją stało się wprowadzenie stanu wojennego przy wykorzystaniu własnych sił.

Jak wywiad amerykański CIA dowiedział się o planach wprowadzenia stanu wojennego?

Uzyskał ją od pułkownika Ryszarda Kuklińskiego.

Kto przejął funkcję pierwszego sekretarza KC PZPR w październiku 1981 roku?

Generał Wojciech Jaruzelski.

Podaj dokładną dniową datę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.

13 grudnia 1981.

Podaj najważniejsze działania, które podjęła władza w momencie wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.

Władzę w kraju przyjęła WRON, internowano dział. opozycji, na ulice miast skierowano czołgi i transportery opancerzone, drastycznie ograniczono prawa obywatelskie, wył. telefony i cenzurowano korespondencję. Niektórezakłady pracy zmilitaryzowano.

Jaka była bezpośrednia odpowiedź społeczeństwa na wprowadzenie stanu wojennego?

Były nią strajki brutalnie spacyfikowane przez ZOMO i wojsko.

Co się stało podczas strajków kopalni Wujek w Katowicach 16 grudnia 1981 roku?

Funkcjonariusze otworzyli ogień do protestujących i zabili 9 osób.

Jaka była reakcja państw zachodnich na wprowadzenie stanu wojennego?

Stany Zjednoczone nałożyły na Polskę sankcje gospodarcze, a mieszkańcy Europy Zachodniej przysyłali na dużą skalę paczki z darami dla potrzebujących. Watykan zaapelował o podjęcie dialogu.

Jak nazywała się organizacja utworzona przez działaczy opozycji, w której udało się uniknąć internowania po wprowadzeniu stanu wojennego?

Tymczasowa Komisja Koordynacyjna Solidarność.

Jakie działania podjęła Tymczasowa Komisja Koordynacyjna Solidarności?

Zarządała zwolnień osób internowanych, prowadziła działalność konspiracyjną i zapewniała wsparcie dla rodzin osób represjonowanych.

Jak nazywała się organizacja utworzona przez bardziej radykalnych działaczy po wprowadzeniu stanu wojennego i kto stanął na jej czele?

Solidarność Walcząca z Kornelem Morawieckim na czele.

Na czym polegał bierny opór, do którego namawiano społeczeństwo przez opozycjonistów?

Polegało to na wydawaniu w podziemiu ulotek, organizowaniu pomocy dla rodzin internowanych i zwalnianych z pracy oraz wydawaniu niezależnych publikacji.

Jakie działania podejmowało duchowieństwo i Kościół w sytuacji stanu wojennego?

Duchowieństwo z jednej strony podtrzymywało opór społeczeństwa, m.in. przez odprawianie mszy przez księdza Jerzego Popiełuszkę, a z drugiej strony apelowało o zachowanie spokoju i unikanie radykalnych działań.

Podaj dokładną dniową datę zniesienia stanu wojennego.

22 lipca 1983.

Jakie były najważniejsze skutki stanu wojennego?

Stan wojenny doprowadził do pogłębienia kryzysu gospodarczego i obniżenia jakości życia oraz całkowitego osłabienia entuzjazmu społecznego z okresu karnawału Solidarności.

Jakie działania władz wzbudziły szczególne poruszenie w społeczeństwie po zniesieniu stanu wojennego?

Śmiertelne pobicie maturzysty Grzegorza Przemyka w 1983 roku i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki w 1984 roku.

Jakie wydarzenia dodały otuchy społeczeństwu po zniesieniu stanu wojennego?

Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski oraz przyznanie Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla w 1983 roku.

Co zmusiło władze w okresie po zniesieniu stanu wojennego do poszerzania zakresu wolności politycznych?

Fatalna sytuacja gospodarcza i przemiany zachodzące w Związku Radzieckim.

Omów najważniejsze charakterystyczne procesy związane z poszerzeniem zakresu wolności politycznych po zniesieniu stanu wojennego.

Odradzająca się Solidarność powołała jednolite kierownictwo Związku, Krajową Komisję Wykonawczą. W kraju rozwinął się drugi obieg i Polacy na masową skalę zaczęli migrować na zachód.

Ile Polaków opuściło PRL w latach 80.

Około 1,3 mln mieszkańców.

Jakie były żądania strajkujących wywołanego przez fatalną sytuację gospodarczą wiosną 1988 roku i jak się one zakończyły?

Stałym postulatem strajków było żądanie legalizacji Solidarności, a protesty spacyfikowano.

Gdzie odbyły się pierwsze rozmowy między opozycją a przedstawicielami władz w połowie września 1988 roku?

Rozmowy rozpoczęły się w Magdalence.

Podaj dokładną miesięczną datę odbycia się telewizyjnej debaty pomiędzy Alfredem Miodowiczem a Lechem Wałęsą, jaki był jej skutek?

Listopad 1988. Wałęsa jednoznacznie wygrał debatę z Alfredem Miodowiczem.

Na czym polegała ustawa Wilczka wprowadzona w grudniu 1988 roku?

Wprowadzała w Polsce elementy wolnego rynku (pod kontrolą państwa miały pozostać tylko wybrane gałęzie produkcji).

Podaj dokładny okres, w jakim trwały obrady Okrągłego Stołu.

Od 6 lutego do 5 kwietnia 1989.

Jakie były dwie strony negocjacji podczas obrad Okrągłego Stołu i kto przewodził tę stronę?

Strona rządowo-partyjna pod kierownictwem generała Kiszczaka i strona opozycyjno-solidarnościowa pod wodzą Wałęsy.

Jak nazywały się trzy zespoły, w ramach których toczyły się obrady Okrągłego Stołu?

Zespół Pluralizmu Związkowego, Reform Politycznych oraz Gospodarki i Polityki Społecznej.

Co zapowiadało porozumienie Okrągłego Stołu podpisane 5 kwietnia 1989 roku?

Przywrócenie Urzędu Prezydenta i Senatu, częściowo wolne wybory do Sejmu i zupełnie wolne wybory do Senatu, legalizacja Solidarności, przywrócenie wolności słowa i zrzeszania się.

Czym była nowela kwietniowa ze 7 kwietnia 1989 roku?

Była to nowelizacja Konstytucji uchwalona przez Sejm PRL, która wprowadzała w życie zmiany ustrojowe z Porozumienia Okrągłego Stołu.

Jakie działania podjęła opozycja skupiona wokół Lecha Wałęsy, aby zwiększyć szanse na zwycięstwo w wyborach czerwcowych?

Powołała do życia Komitet Obywatelski Solidarność i postanowiła wystawić tylko po jednym kandydacie w każdym okręgu.

Jak nazywał się organ prasowy Komitetu Obywatelskiego Solidarność?

Gazeta Wyborcza.

Podaj dokładną datę wyborów czerwcowych.

4 i 18 czerwca 1989.

Podaj dokładne wyniki Solidarności w wyborach czerwcowych w Sejmie i w Senacie.

161 mandatów w Sejmie, czyli wszystkie, o które toczyła się demokratyczna rywalizacja, i 99 mandatów w Senacie na 100.

Podaj dokładną miesięczną datę wybrania na prezydenta Polski Wojciecha Jaruzelskiego przez Zgromadzenie Narodowe.

Lipiec 1989.

Z kim obywatelski klub parlamentarny przyjął propozycję utworzenia koalicji po wyborach czerwcowych?

Z Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym i Sojuszem Demokratycznym, które były partiami satelickimi PZPR.

Kogo prezydent Jaruzelski powołał na urząd premiera po niepowodzeniu misji generała Kiszczaka w stworzeniu rządu?

Tadeusza Mazowieckiego.