→ 1. Organizm Człowieka Jako Funkcjonalna Całość → Začnite sa učiť

otázka		Odpoveď
hierarchiczna budowa organizmu začať sa učiť		Podstawową jednostką budulcową i funkcjonalną jest komórka, komórki łączą się tworząc tkanki, tkanki tworzą narządy, narządy układy narządów. Układy narządów tworzą organizm.
homeostaza (stan równowagi) začať sa učiť		utrzymanie stabilnych warunków wewnętrznych organizmu
sprzężenie zwrotne začať sa učiť		w przypadku nieprawidłowego funkcjonowania organizmu uruchamiają się procesy obronne
ujemne sprzężenie zwrotne začať sa učiť		oznacza, że efekt końcowy zatrzymuje proces, który doprowadził do powstania tego efektu
dodatnie sprzężenie zwrotne začať sa učiť		oznacza, że efekt końcowy nasila proces, który do niego doprowadził
funkcje układu powłokowego (skóra) naskórek, skóra właściwa, wytwory naskórka začať sa učiť		ochrona ciała, odbieranie bodźców, regulowanie temperatury ciała
funkcje układu szkieletowego kości, połączenia kości (np. stawy) začať sa učiť		utrzymywanie ciężaru ciała, ochrona narządów wewnętrznych, magazynowanie soli mineralnych
funkcje układu mięśniowego mięśnie začať sa učiť		ruch i praca narządów wewnętrznych
funkcje układu pokarmowego przewód pokarmowy, gruczoły trawienne začať sa učiť		pobieranie, trawienie i wchłanianie pokarmu; usuwanie niestrawionych resztek
funkcje układu krwionośnego serce, naczynia krwionośne wypełnione krwią začať sa učiť		transport substancji (gazy oddechowe i substancje odżywcze), udział w reakcjach obronnych organizmu
funkcje układu limfatycznego naczynia limfatyczne wypełnione limfą, narządy limfatyczne (np. węzły chłonne) začať sa učiť		transport niektórych substancji odżywczych, głównie tłuszczów; udział w reakcjach obronnych organizmu
funkcje układu oddechowego drogi oddechowe, płuca začať sa učiť		dostarczanie tlenu do organizmu i usuwanie dwutlenku węgla z organizmu
funkcje układu wydalniczego nerki, drogi wyprowadzające mocz začať sa učiť		usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii, regulacja ilości wody i soli mineralnych w organizmie (osmoregulacja)
funkcje układu nerwowego mózgowie, rdzeń kręgowy, nerwy, narządy zmysłów začať sa učiť		odbieranie bodźców i reakcja na nie, regulowanie i koordynowanie pozostałych układów
funkcje układu hormonalnego gruczoły (np. przysadka, tarczyca) začať sa učiť		udział w regulowaniu procesów życiowych za pomocą hormonów
funkcje układu rozrodczego narządy płciowe wewnętrzne i zewnętrzne začať sa učiť		umożliwienie rozmnażania się, wykształcenie zewnętrznych cech płciowych
parametry ważne w utrzymaniu homeostazy začať sa učiť		temperatura ciała 35,5-37°C, zaopatrzenie komórek w substancje odżywcze, uwodnienie organizmu, stężenie tlenu i dwutlenku węgla we krwi, pH krwi w zakresie od 7,35 do 7,45, stężenie hormonów, ciśnienie krwi
obrona przed wychłodzeniem organizmu začať sa učiť		zwężenie naczyń krwionośnych, zmniejszenie potliwości, drżenie mięśni (gęsia skórka), zwiększenie wytwarzania ciepła (szybsze tempo przemian metabolicznych), zmniejszenie częstotliwości oddechów
obrona przed przegrzaniem organizmu začať sa učiť		rozszerzenie naczyń krwionośnych, większa potliwość, zwiększenie częstotliwości oddechów (parowanie wody przez drogi oddechowe)
reakcja na wzrost ciśnienia krwi začať sa učiť		receptory w naczyniach krwionośnych przekazują informacje do mózgu ⏩ ośrodek regulacji ciśnienia krwi wysyła sygnał do serca i tętnic ⏩ serce zwalnia pracę, naczynia krwionośne rozszerzają się
reakcja na spadek ciśnienia krwi začať sa učiť		receptory w tętnicy szyjnej przekazują informacje do mózgu ⏩ ośrodek regulacji ciśnienia krwi wysyła sygnał do serca ⏩ serce przyspiesza pracę, naczynia krwionośne zwężają się
na czym oparte jest funkcjonowanie organizmu? začať sa učiť		na współdziałaniu wszystkich układów narządów. Dzięki pracy wszystkich układów narządów organizm utrzymuje homeostazę, czyli w miarę stabilne warunki wewnętrzne
stałocieplność začať sa učiť		zdolność do utrzymania stałej temperatury ciała, z tolerancją do 2°C, niezależnie od wahań temperatury otoczenia
zwierzęta endotermiczne začať sa učiť		źródłem ciepła są dla nich procesy metaboliczne zachodzące wewnątrz organizmu
zmiennocieplność začať sa učiť		brak zdolności do utrzymania stałej temperatury ciała, jest ona uwarunkowana w znacznym stopniu od temperatury otoczenia
zwierzęta ektotermiczne začať sa učiť		głównym źródłem ciepła jest dla nich temperatura otoczenia (bezkręgowce, strunowce do gadów włącznie)
komórka začať sa učiť		podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna
tkanka začať sa učiť		zespół komórek o wspólnym pochodzeniu i podobnej budowie
narząd začať sa učiť		tkanki współpracujące w pełnieniu określonej funkcji
układ narządów začať sa učiť		tworzą go narządy współ uczestniczące w pełnieniu określonych czynności życiowych

1. Organizm człowieka jako funkcjonalna całość

Ak chcete pridať komentár, musíte byť prihlásený.

viac