| otázka   | Odpoveď   | |||
|---|---|---|---|---|
| zadania układu wydalniczego:  | -wydalanie, czyli usuwanie produktów przemiany materii  -regulacja stężenia soli mineralnych oraz ilości wody we krwi i innych płynach ustrojowych | |||
| wydalanie -  | proces fizjologiczny, którego celem jest usunięcie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów metabolizmu, czyli końcowych produktów przemiany materii  | |||
| produkty przemiany materii:  | -amoniak, mocznik i kwas moczowy, - dwutlenek węgla, - woda, - sole mineralne  | |||
| osmoregulacja -  | regulacja ilości wody i soli mineralnych w organizmie  | |||
| budowa układu wydalniczego:  | -2 nerki, - 2 moczowody, - pęcherz moczowy, - cewka moczowa  | |||
| nerka -  | jej głównym zadaniem jest oczyszczanie krwi ze zbędnych substancji i wytwarzanie moczu  | |||
| moczowód -  | przewód, który odprowadza mocz z nerki do pęcherza moczowego  | |||
| pęcherz moczowy -  | narząd o elastycznych ścianach, który czasowo magazynuje mocz stale spływający z moczowodów  ma pojemność ok. 1l | |||
| cewka moczowa -  | przewód wyprowadzający mocz z organizmu  | |||
| kora nerkowa -  | zewnętrzna warstwa nerki  | |||
| rdzeń nerkowy -  | wewnętrzna warstwa nerki, składa się ze stożków nazywanych piramidami nerkowymi  | |||
| piramidy nerkowe -  | stożkowate elementy rdzenia  | |||
| kielichy nerkowe -  | wyrostki miedniczki nerkowej w kształcie lejków, które zbierają mocz spływający z piramid nerkowych  | |||
| słupy nerkowe -  | fragmenty kory wnikające do rdzenia  | |||
| miedniczka nerkowa -  | rozszerzony początek moczowodu, zagłębiony we wnęce nerki, do którego spływa mocz z kielichów nerkowych  | |||
| tętnica nerkowa -  | doprowadza krew do nerki  | |||
| żyła nerkowa -  | odprowadza przefiltrowaną krew z nerki  | |||
| nefron -  | podstawowa jednostka funkcjonalna i strukturalna nerki  | |||
| powstawanie moczu:  | -filtracja > resorpcja zwrotna (wchłanianie zwrotne) > sekrecja (wydzielanie)  | |||
| filtracja -  | przenikanie do torebki kłębuszka niektórych substancji z osocza krwi  | |||
| resorpcja zwrotna -  | umożliwia wchłanianie zwrotne wielu substancji z moczu pierwotnego do naczyń krwionośnych  | |||
| sekrecja -  | proces wydzielania substancji do wnętrza kanalików, zachodząca przede wszystkim w kanalikach II rzędu  | |||
| kreatynina -  | związek azotowy powstający w czasie przemian metabolicznych w mięśniach  | |||
| wazopresyna -  | hormon wytwarzany przez podwzgórze, magazynowany i uwalniany przez przysadkę, regulujący m.in. wchłanianie zwrotne wody w kanalikach nerkowych  | |||
| moczówka prosta -  | spowodowana przez niedobór lub brak wazopresyny, objawia się przede wszystkim wielomoczem  | |||
| aldosteron -  | hormon kory nadnerczy wpływający na wchłanianie jonów sodu  | |||
| parathormon -  | hormon wydzielany przez przytarczyce, regulujący wchłanianie jonów wapnia  | |||
| renina -  | enzym zapoczątkowujący przemianę angiotensynogenu w angiotensynę II  | |||
| erytropoetyna -  | hormon pobudzający powstawanie erytrocytów  | |||
| dihydroksykalcyferol -  | hormon regulujący gospodarkę wapniowo-fosforanową  | |||